Veilige Buurten Aanpak (Maastricht)
In de Veilige Buurten Aanpak werken professionals in een geografisch afgebakende buurt samen aan de veiligheid en leefbaarheid. De aanpak is beproefd in Maastricht.

Doel
- Verbeteren van het onveiligheidsgevoel.
- Toename van actieve bewoners in de wijken.
- Verhogen van de medeverantwoordelijkheid.
- Verhogen van het vertrouwen in de organisaties.
- Verhogen van de bekendheid van de professionals en de samenwerking in de wijk.
Doelgroep
De veilige buurtenaanpak kan worden toegepast in alle buurten waar bewoners de leefbaarheid willen aanpakken, zich onveilig voelen en overlast ervaren.
Aanpak
Centraal in de aanpak staat het Veilige Buurten Team (vbt), waarin (gebiedsgebonden) medewerkers van onder andere gemeente, welzijnsinstelling, politie en woningbouwcorporaties samen optrekken. Zij werken volgens een vast stramien, gericht op het opzetten en draaiende houden van burgerparticipatie. Wanneer burgers in de buurt participeren (ook de moeilijker te bereiken doelgroepen) en er positieve acties worden opgezet door de partners van het vbt, leidt dit tot een veiligere buurt.
Veelal is in deze buurten het vertrouwen in de overheid en andere instituties gering, wat zich uit in een passieve en afwachtende houding van bewoners. Door goed te luisteren naar bewoners en hen actief te betrekken bij problemen en oplossingen, neemt hun verantwoordelijkheid voor de leefomgeving toe. Van professionals vereist dit een ‘lange adem’. De Veilige Buurten Aanpak heeft dan ook een cyclisch methodische werkwijze als basis. Elke tien weken bepalen bewoners de agenda van een deel van de buurt en geven aan welke onderwerpen prioriteit hebben. Professionals en bewoners werken vervolgens samen aan de uitvoering ervan.
De aanpak is voorzien van een handleiding voor professionals, waarin een aantal manieren, processen en instrumenten zijn beschreven om burgerparticipatie te realiseren, bewoners te bevragen en bewoners de prioriteiten te laten bepalen.
Uitvoerende organisatie(s)
Gemeente, welzijnsinstelling, politie en woningbouwcorporaties.
Werkzame elementen
- Contact: vast contactpersoon voor partners en bewoners. Buurtbewoners hebben invloed op doelstellingen en handhaving van leefbaarheid en veiligheid in hun leefomgeving. In de aanpak wordt zelfredzaamheid van bewoners gestimuleerd.
- Ingrijpen: de verschillende partners werken samen met de buurt om doelstellingen te realiseren.
- Krijgen van antwoorden: bewoners kunnen informatie opvragen over oplossingen voor de langere termijn en feedback krijgen op de genomen maatregelen.
Evaluatie
De aanpak is erg volledig: een handboek en evaluatie zijn beschikbaar. Er is een effectmeting verricht door afdeling Onderzoek en Statistiek van de gemeente Maastricht. Het effect van de aanpak werd twee jaar lang, elk half jaar gemeten alvorens besloten werd over een eventuele uitbreiding van de aanpak over meer buurten in 2012. Er zijn drie metingen uitgevoerd. Hieruit blijkt dat het gemiddelde onveiligheidsgevoel van buurtbewoners van alle vier de aandachtsbuurten in lichte mate (3%)
is afgenomen.
Daarnaast is ook een onderzoek uitgevoerd door de Politieacademie en Movisie in de periode begin 2008 tot medio 2011. Er is veel praktijkervaring opgedaan en de gestelde doelen zijn grotendeels behaald. Indien er in een wijk of buurt al een bestaande structuur van integraal samenwerken aanwezig is, dan is de aanpak goed overdraagbaar. Is dit niet het geval, dan moeten kosten en baten goed tegen elkaar worden afgewogen. Een toetsingskader hiervoor is niet inbegrepen.
Beschikbaar materiaal / links
- Infosheet Veilige Buurten Aanpak, Het CCV
- Handboek veilige buurten, gemeente Maastricht
- Effectmeting Veilige Buurten Aanpak, gemeente Maastricht