Gemeente ’s-Hertogenbosch: Veiligheidsinformatieknooppunt (VIK)
Een veiligheidsinformatieknooppunt (afgekort VIK) ondersteunt gemeenten in de uitvoering van de regierol en de wettelijke taken binnen de keten veiligheid, toezicht, handhaving, preventie, en vergunningen.
Elke gemeente heeft veel waardevolle gegevens en basisregistraties. Denk bijvoorbeeld aan de Basisregistratie Personen (BRP), de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) en de Waardering Onroerende Zaken (WOZ). Ook heeft vrijwel elke gemeente toegang tot gegevens van het Kadaster en de Kamer van Koophandel. Een zogenaamd ‘informatieveiligheidsknooppunt’ verbindt deze gegevens op een manier die past binnen de privacyregels. Met de informatie die dat oplevert, kan de gemeente zijn informatiepositie verbeteren en weerbaarheid vergroten.
Een ‘veiligheidsinformatieknooppunt’ verbindt data en mensen van verschillende gemeentelijke domeinen en ketenpartners. Daarbij kunnen verschillende selecties worden toegepast. Het resultaat is een overzicht van een persoon of object met zijn relaties tot andere personen of objecten. Zo’n overzicht kan behulpzaam zijn bij vragen vanuit het veiligheidsdomein en signalen van ambtelijke collega’s uit andere domeinen, zoals de afdeling ‘zorg en welzijn’.
Zo kunnen bijvoorbeeld PGB-fraude(Persoonsgebonden Budget) en de aanwezigheid van wietkwekerijen worden vastgesteld. Daarnaast zijn ook onverwachte signalen van mogelijke ondermijnende activiteiten als adresfraude, woonfraude, en malafide zorgkantoren gevonden. (zie fig 1)
Informatie en voordelen
- Een veiligheidsinformatieknooppunt (afgekort VIK) ondersteunt de gemeente in de uitvoering van de regierol en de wettelijke taken binnen de keten veiligheid, toezicht, handhaving, preventie, en vergunningen.
- Het VIK verbindt verschillende gemeentelijke domeinen en ketenpartners met elkaar. Dit vergroot de efficiency en effectiviteit van gemeentelijke activiteiten binnen deze keten.
- Het VIK benut optimaal het stelsel van basisregistraties, verbetert de kwaliteit van de eigen basisregistraties, verbetert de informatiepositie van de gemeente (en ketenpartners). Zo draagt de VIK bij aan vermindering van criminaliteit en ondermijnende activiteiten.
Grofweg verloopt de ontwikkeling van een VIK bij een gemeente volgens deze 4 stappen:
- Inventarisatie reeds aanwezige ICT componenten (hard- en software).
- Veiligheidsthema (Ondermijning) in beeld brengen binnen de gemeente: Welke basisregistraties bieden mogelijk relevante informatie voor de aanpak van een specifiek veiligheidsfenomeen.
- Vervolgens worden de data (gegevens) uit de basisregistraties gekoppeld op een platform van de gemeente.
- Daarna moeten deze data (gegevens) voor de gebruiker ‘doorgestuurd’ kunnen worden naar een database en voor de gebruiker gevisualiseerd worden in een ‘visualisatieplatform’. Met een dergelijk visualisatieplatform (dasboard of ‘gedigitaliseerd crimeboard’) kunnen analisten hun eigen analyses bij elkaar klikken.
In de regel kan een VIK worden ontwikkeld met in de gemeente gehanteerde hard- en software`(ICT componenten) en bestaande expertise en capaciteit. Daarom is een redelijke mate van ‘datavolwassenheid’ randvoorwaarde voor de ontwikkeling van VIK. Zie ook de CCV E-learning ‘Datagedreven aanpak gemeenten.
Een aantal gemeenten in Nederland heeft reeds een Veiligheidsinformatieknooppunt (VIK) ontwikkeld of zijn gestart met de ontwikkeling ervan. Dat zijn bijvoorbeeld Tilburg, Nissewaard, Den Bosch, Breda, en Hilversum.
Het praktijkvoorbeeld van ’s-Hertogenbosch heeft twee invalshoeken: een beschrijving van het bestaande Gemeentelijk Informatie knooppunt (GIK) van de gemeente ’s-Hertogenbosch en een soort blauwdruk voor een VIK.
Zij gebruiken hierbij onder andere de standaarden uit de Gemeentelijke Model Architectuur en slaan hiermee een brug tussen de interne ondersteuning van informatiebeheer en -management (de gegevensbeheerders, adviseurs informatiemanagement, ICT, functioneel beheerders, enzovoorts) en het primaire proces van ondermijning en veiligheid.
Een beschrijving van het praktijkvoorbeeld in de gemeente ’s-Hertogenbosch’ is via het Kennisplatform Ondermijning te downloaden. Daarnaast laat de gemeente ’s-Hertogenbosch geïnteresseerde gemeenten graag het GIK en VIK in de praktijk zien en zijn zij bereid om mee te denken. Heb je daar belangstelling voor? Neem dan contact op met CCV-adviseur Michel de Vroege.