Gemeente Enschede e.o.: dashboards veiligheid voor informatiegstuurde aanpak
De gemeente Enschede is gestart met informatiegestuurd werken om minder reactief en op basis van incidenten te acteren, maar meer te werken vanuit overzicht, trends en ontwikkelingen. Zo wil de gemeente aan de voorkant van de problematiek komen.
Achtergrond informatiegestuurde werkwijze
Inmiddels heeft Enschede verschillende informatieproducten ontwikkeld in de vorm van dashboards en analyses, die de informatiepositie van de gemeente flink versterken.
Regierol veiligheid
Een sterke informatiepositie stelt de gemeente in staat om haar regierol op het gebied van veiligheid goed te kunnen vervullen. De informatiegestuurde werkwijze helpt Enschede om:
- Vroegtijdig problemen te signaleren
- Gericht in gesprek te gaan met partners
- Gericht maatregelen in te zetten
- Onderbouwde keuzes te maken m.b.t. prioritering en interventies
- Capaciteit effectief in te zetten.
Informatieproducten: dashboards en analyses
Dashboard veiligheid
Het dashboard veiligheid brengt op een snelle en interactieve manier het actuele veiligheidsbeeld van de gemeente in kaart. Het dashboard bevat zowel data van de politie over misdrijven en incidenten, als informatie van de gemeente zelf. Het is cijfermatige informatie op buurtniveau, gebaseerd op de buurtindeling van het CBS. Het dashboard bevat dus geen persoonsgegevens.
Data Politie
Wekelijks levert de politie data aan de gemeente, die meteen worden ingeladen in het dashboard veiligheid. De politie levert cijfers op buurtniveau over misdrijven en incidenten in een aantal categorieën, waaronder: vermogensdelicten, geweldsdelicten, overlast en vernieling, en ondermijning.
Data gemeente
Naast politiegegevens wordt het dashboard gevuld met gemeentelijke informatie op CBS-buurtniveau. Relevante categorieën van gemeentelijke informatie zijn bijvoorbeeld: demografie (aantal inwoners per buurt, personen per leeftijdscategorie, gezinsopbouw), vastgoed (WOZ-waarde, oppervlakte woningen) en sociaal domein (huisverboden, jeugdhulpvoorzieningen, bijstandsgerechtigden, enzovoort).
Met behulp van het dashboard veiligheid krijgt Enschede actueel inzicht op buurtniveau en antwoord op vragen als: wat gebeurt er, waar gebeurt het, wanneer gebeurt het en onder welke omstandigheden?
Opvallende constateringen, bijvoorbeeld buurten of categorieën van incidenten die opvallen, vormen de aanleiding voor dieper onderzoek, gesprekken met partners en uiteindelijk een effectieve aanpak.
Analyses
Enschede analyseert de data in het dashboard veiligheid periodiek maar ten minste maandelijks. Gekeken wordt naar opvallende incidenten of buurten. Deze analyses worden besproken met de stadsdelen, handhaving en politie. Samen bepalen ze hoe er wordt ingespeeld op de ontwikkelingen, bijvoorbeeld extra inzet op ‘hotspots’. Daarnaast kan een opvallende constatering uit het dashboard leiden tot een verdiepende analyse. Ook wordt het dashboard regelmatig gebruikt om inzicht te krijgen in thema’s die spelen in de actualiteit en vormt het een waardevol instrument bij beleidsontwikkeling. Bijvoorbeeld om veiligheidsprioriteiten te bepalen in de afzonderlijke stadsdelen.
Naast maandelijkse en incidentele analyses, heeft de gemeente ook een structurele verdiepende analyse op een geprioriteerd fenomeen, namelijk illegale hennepteelt. Hiervoor is een dashboard illegale hennepteelt ontwikkeld, met informatie over de opgerolde hennepkwekerijen.
Het verschil met het dashboard veiligheid is dat voor deze fenomeenanalyse (binnen de geldende privacyregels) gedetailleerde gegevens (adresgegevens) worden gebruikt en gecombineerd, wat belangrijke inzichten oplevert. Bijvoorbeeld over de soort panden waar kwekerijen worden opgerold. In Enschede viel het aantal hennepkwekerijen in flats bijvoorbeeld op, waardoor een bewustwordingscampagne over brandgevaar bij hennepteelt is opgezet.
Voorbeeld uit het dashboard hennepkwekerijen van de gemeente Enschede
Organisatie: samen informatiegestuurde interventies inzetten
Het inzichtelijk maken van gegevens van politie, gemeente en soms ook van woningcorporaties, geeft een integraal beeld van de (on)veiligheidsproblematiek. Dit beeld helpt om het gesprek aan te gaan met partners om de informatie gezamenlijk te duiden, en om waar nodig samen gericht (preventieve) interventies in te zetten.
Duiding van de data
De duiding van data is een belangrijk punt dat aandacht verdient. Zonder duiding bestaat het risico dat cijfers een eigen leven gaan leiden. De data en de informatieproducten worden mede daarom beveiligd beheerd en zijn alleen toegankelijk voor medewerkers met een toegekende autorisatie.
Capaciteit: regionale uitrol informatiegestuurd werken
Het ontwikkelen en uitvoeren van deze werkwijze van informatiegestuurd werken kost capaciteit (projectmanagement, analyse, ICT) die niet elke gemeente beschikbaar heeft. In Twente wordt deze manier van werken daarom op regionale schaal uitgerold.