Ga naar de inhoud

Gemeente Zaanstad

Achtergrond

Ondermijnende criminaliteit is een hot topic en kent vele verschijningsvormen. De bestrijding ervan vraagt om een bestuurlijke aanpak, waarbij niet alleen politie en het Openbaar Ministerie, maar ook de gemeente en Belastingdienst actief betrokken zijn. 

De kennis en informatie (databronnen en meldingen) over vermeende ondermijnende criminaliteit in de gemeente Zaanstad leek versplinterd te zijn opgeslagen. De behoefte ontstond om met hulp van een data applicatie snel en eenvoudig bronnen en signalen te combineren en zo verschillende verschijningsvormen van ondermijning inzichtelijk te krijgen en de ontwikkeling van een effectieve aanpak mogelijk te maken. Denk hierbij aan woon-, adres-, en uitkeringsfraude en hennepteelt. 

In februari 2018 ging Zaanstad de uitdaging aan om in 5 dagen een werkende data-applicatie (prototype) voor de aanpak van ondermijning te ontwikkelen. Hierbij is gebruik gemaakt van de designsprint

Organisatie 

Hoewel Zaanstad veel ervaring had met beschrijvende (wie, wat, waar, hoeveel) en diagnosticerende (waarom) analyses, was machine learning en de mogelijkheid om voorspellende modellen te ontwikkelen een nieuwe wereld. Het uitvoeren van data-science-projecten is daarom ook een nieuwe discipline binnen de gemeente. 

Beleidskeuzes en uitvoering worden inmiddels onderbouwd met kennis van het nieuwe data-analyseteam. Het team bestaat uit een business-intelligence-ontwikkelaar, onderzoekers en data-scientists.

Het team is in staat om data-analyses in de volle breedte van de organisatie uit te voeren, bestaande uit grofweg 50 inhoudelijke thema’s. Het gaat hierbij om een breed scala aan thema’s: van vroegtijdig schoolverlaten, armoede, werkgelegenheid en jeugdzorg tot parkeren, woningbouw en ondermijning. De ene keer is een dashboard nodig, de andere keer kwalitatief of kwantitatief onderzoek waarbij een voorspellend model de juiste oplossing

Informatieproduct

De data-applicatie combineert verscheidene databronnen, waarbij 2 processen worden ondersteund:

  • Het analyseren van een melding (of casus) en het snel en efficiënt beoordelen of er daadwerkelijk sprake is van ondermijning/fraude.
  • Het analyseren van patronen in ondermijning om nieuwe gevallen te vinden en er op te handelen (interventies).

De applicatie biedt hierdoor:

  • Snel inzicht in meerdere vormen van fraude.
  • Een betere afstemming tussen teams die bezig zijn met dezelfde casussen vanuit verschillend (fraude)perspectief.
  • Hulp bij het ontwikkelen en inzichtelijk maken van fraudepatronen die helpen bij vroegtijdig detecteren van risico op fraude.
  • Inzicht in onderlinge relaties en mogelijke ‘criminele netwerken’ op basis van netwerkanalyse.

De tool combineert verschillende bronnen en kijkt of er (nieuwe) patronen zichtbaar zijn in bijvoorbeeld de relatie tussen locaties en verdachten bij invallen rondom hennepteelt. 

Ook kunnen belanghebbenden zich ‘abonneren’ op een ’top 10 criminelen’. Zodra er iets nieuws bekend is over 1 van de criminelen, krijgen de belanghebbenden een seintje.

Meer informatie

Ben je geïnteresseerd in wat het in Zaanstad ontwikkelde prototype voor jou of jouw gemeente kan betekenen? Neem dan contact op met CCV-adviseur Michel de Vroege.