Beleid
Laatst gewijzigd op: 14-10-2025
Gemeenten hebben in ruime mate beleidsvrijheid om lokaal sekswerkbeleid vorm te geven. Er gelden wel randvoorwaarden waar gemeenten aan moeten voldoen. Zo mag bijvoorbeeld geen nul-beleid worden toegepast. Dat betekent dat gemeenten wel vergund sekswerk in hun beleid op moeten nemen. Alle voorwaarden en mogelijkheden zijn te vinden in de handreiking sekswerkbeleid. Hoofdpunten voor het inrichten van lokaal sekswerkbeleid zijn hieronder weergegeven.
Er zijn verschillende soorten seksbedrijven. Zo kan een gemeente geen raamsekswerk toelaten (of juist wel). Ook kan een gemeenten voorwaarden stellen aan andere soorten seksbedrijven zoals clubs of privéhuizen. Daarnaast kan de gemeente ieder seksbedrijf verplichten om een bedrijfsplan aan te leveren. Hierin staan de eisen, voorwaarden omschreven van de bedrijfsvoering. Daarnaast staat ook in een bedrijfsplan hoe de rechten van sekswerkers gewaarborgd worden.
Gemeenten kunnen panden of gebieden aanwijzen waar vergund sekswerk mogelijk is. Het is belangrijk om hierbij rekening te houden met de bestaande vraag en aanbod. Ook moeten de vestigingscriteria niet dermate beperkend zijn dat in de praktijk vestiging voor een ondernemer niet mogelijk is. Het is aan te bevelen om bij de beleidsvorming na te gaan wat de bestaande criteria zijn ten aanzien van het ruimtelijk beleid op basis van het bestaande omgevingsplan.
Thuissekswerk is sekswerk vanuit de eigen woning waar de bewoner seksservices aanbiedt. Gemeenten hebben de vrijheid om deze vorm van sekswerk volledig vrij te laten, onder voorwaarden toe te staan of te verbieden. In alle gevallen is een gefundeerde onderbouwing essentieel. Situaties waar meerdere sekswerkers vanuit een woning werken zijn altijd vergunningplichtig volgens de voorwaarden en eisen voor seksbedrijven.
Volgens de Nederlandse wet is iedereen volwassen vanaf 18 jaar. Steeds meer gemeenten kiezen echter voor een hogere minimumleeftijd voor sekswerk. Het meest gehanteerde uitgangspunt is 21 jaar. Ondanks dat dit gevoelsmatig indruist tegen landelijke regelgeving, is vooralsnog een verhoging naar 21 jaar niet verboden door de rechter. Gemeenten moeten in hun beleid goed onderbouwen waarom 21 jaar als wenselijk wordt gezien. Houd wel rekening met het feit dat een verhoging van de minimumleeftijd sekswerkers tussen 18 en 21 jaar uitsluit. Daarnaast brengt dit ook hulpverlening in een lastige situatie. Als een 19-jarige sekswerker hulpverlening zoekt terwijl gemeentelijk beleid uitgaat van een minimum leeftijd van 21, zal ook de hulpverlening in een lastige positie gebracht worden. Zij verlenen immers hulp aan een sekswerker die volgens het beleid niet zou mogen werken.
Een goed sekswerkbeleid gaat verder dan alleen regelgeving en vergunningverlening. Het is belangrijk dat aspecten zoals zorg en hulpverlening onderdeel zijn van het sekswerkbeleid. Gemeenten kunnen hierin een faciliterende en ondersteunende rol vervullen. De belangrijkste aspecten hierbij zijn gezondheidszorg, psychosociale hulp, juridische of financiële hulp, uitstapprogramma’s en klankbordgroepen of huiskamerprojecten voor sekswerkers. Houd bij de beleidsvorming ook rekening met die sekswerkers die niet in vergunde bedrijven werken.