Bevoegdheden burgemeester aanpak drugscriminaliteit
De burgemeester heeft diverse bevoegdheden om de maatschappelijke effecten van drugscriminaliteit tegen te gaan.
De bevoegdheden van de burgemeester zijn:
Artikel 13b Opiumwet biedt de burgemeester de mogelijkheid om drugspanden te sluiten. Op deze pagina vind je meer achtergrondinformatie over dit artikel.
Bestuurlijke maatregelen:
- Last onder bestuursdwang (sluiting)
- Last onder dwangsom
- Waarschuwing
- Voorwaardelijke sluiting
- Spoedsluiting (bestuursdwang)
Wanneer:
Artikel 17 Woningwet biedt de burgemeester in combinatie met artikel 1a Woningwet en artikel 1b Woningwet de mogelijkheid om een gebouw, open erf of terrein te sluiten als het gebruik ervan gepaard gaat met een bedreiging van de leefbaarheid of een gevaar voor de veiligheid of de gezondheid kan opleveren en er klaarblijkelijk gevaar is op herhaling van het gebruik. Hierbij kan worden gedacht aan het door hennepteelt laten verloederen van een pand. De kosten die met de sluiting gemoeid zijn kunnen worden verhaald op degene die verantwoordelijk is voor het gebruik.
Bestuurlijke maatregelen:
- Sluiting, zolang er sprake is van een gevaarlijke situatie met betrekking tot de gezondheid of veiligheid
Wanneer:
- Bij bijvoorbeeld hennepteelt wat gepaard gaat met een brandgevaarlijke situatie
Let op: het moet gaan om een herhaaldelijke overtreding
De gemeenteraad kan in de huisvestingsverordening bepalen dat er een bestuurlijke boete kan worden opgelegd als de bepalingen uit de Huisvestingswet overtreden worden. Denk hierbij aan onrechtmatig bewonen van een pand of een pand zonder vergunning. De gemeenteraad stelt in de huisvestingsverordening het bedrag vast van de bestuurlijke boete die voor de verschillende overtredingen kan worden opgelegd.
Bestuurlijke maatregelen:
- Bestuurlijke boete
Wanneer:
- Bij onttrekking van de woning. Bijvoorbeeld als verdieping in gebruik is als hennepkwekerij.
- Kan alleen als in de Huisvestingsverordening door de gemeenteraad de bevoegdheid tot het opleggen van een bestuurlijke boete is toegekend. Ook moet in de Huisvestingsverordening een concreet boetebedrag worden benoemd. Boetebedragen noemen in beleid is onvoldoende.
- Alleen van toepassing op woningen zoals genoemd in de Huisvestingsverordening. Vaak gaat het om zelfstandige huurwoningen met een rekenhuur tot de liberalisatiegrens (in 2020 bedroeg dit 737,14 euro).
Artikel 174 Gemeentewet biedt de burgemeester de mogelijkheid om een publiektoegankelijke ruimte te sluiten als de openbare orde wordt verstoord.
Bestuurlijke maatregelen:
- Bevel (tijdelijke) sluiting (publiektoegankelijke ruimtes)
Wanneer:
- In situaties waarbij sprake is van acute openbare orde en veiligheid-problematiek (zoals een granaat voor een horecazaak of schietpartij in een publiektoegankelijke ruimte)
Artikel 174a Gemeentewet bepaalt dat de burgemeester een woning (huur en koop) kan sluiten als er door gedragingen in de woning de openbare orde rond de woning wordt verstoord.
Bestuurlijke bevoegdheden:
- Bevel tijdelijke sluiting (woningen)
Wanneer:
- In het geval van zeer ernstige overlast. Geluidsoverlast is onvoldoende. Artikel is moeilijk toe te passen.
- Bijvoorbeeld van toepassing bij aanloop drugsdealers.
Veel gemeenten hebben artikel 2:74 model-APV van de VNG opgenomen in de lokale Algemene Plaatselijke Verordening. Met dit artikel wordt de handel in drugs of vergelijkbare waren verboden. Op basis van het artikel kunnen gemeenten een last onder dwangsom opleggen.
Bestuurlijke maatregelen:
- Last onder dwangsom
- Mini-proces-verbaal d.m.v. feitcode F173a
Wanneer:
- Bij dealen in de openbare ruimte. Kan gaan om drugs of om waren die lijken op drugs en als zodanig worden verkocht (zoals poedersuiker dat als cocaïne wordt verkocht).
Artikel 172a Gemeentewet geeft de burgemeester de bevoegdheid om handhavend op te treden tegen een persoon die individueel of in groepsverband de openbare orde ernstig heeft verstoord.
Bestuurlijke maatregelen:
- Gebiedsverbod en/of
- Groepsverbod en/of
- Meldplicht
Wanneer:
- Bij drugsgerelateerde verstoringen van de openbare orde in de openbare ruimte
Bekijk voor meer informatie over de toepassing van artikel 172a Gemeentewet het webdossier Wet bestrijding voetbalvandalisme en ernstige overlast (Wet MBVEO).
De Wet Bodembescherming verplicht een ieder die op of in de bodem handelingen verricht en die weet of had kunnen vermoeden dat door die handelingen de bodem kan worden verontreinigd of aangetast, alle maatregelen te nemen om verontreiniging of aantasting te voorkomen, de directe gevolgen daarvan te beperken en deze zoveel mogelijk ongedaan te maken. Als de verontreiniging of aantasting het gevolg is van een ongewoon voorval, worden direct maatregelen genomen.
Bestuurlijke maatregelen:
- Bij voorkeur (spoedeisende) bestuursdwang gericht op onderzoeken mate van bodemverontreiniging en saneren
- Verplichten tot treffen van maatregelen om bodemverontreiniging verder te voorkomen/ beperken/ beëindigen (bijvoorbeeld saneren)
Wanneer:
- Bij bodemverontreiniging, bijvoorbeeld bij het lozen van drugsafval dat afkomstig is van een drugslaboratorium
Op grond van de Wet Bibob is het mogelijk dat bestuursorganen beschikkingen (bijvoorbeeld een vergunning of subsidie) weigeren of intrekken als sprake is van een ernstig gevaar van misbruik van de beschikking. Deze bevoegdheid wordt met name toegepast in de horecasector (inclusief coffeeshops). Binnen de bestuurlijke aanpak van drugscriminaliteit biedt de wet Bibob een groot aantal mogelijkheden. De wet wordt uitgebreid zodat burgemeesters elkaar onderling mogen tippen over de toepassing van de Wet Bibob in een individuele zaak.
De Wet tijdelijk huisverbod geeft de burgemeester de bevoegdheid aan personen van wie een ernstige dreiging van huiselijk geweld uitgaat de toegang tot de woning te ontzeggen. Dit huisverbod kan ook opgelegd worden vanwege excessief gebruik van drugs.