Digitale Hulpverlener (DHV’er)

Type cybercrime: alle vormen van cybercrime
Type aanpak: preventief
Aanpak gericht op: slachtoffers
Initiatiefnemer: de gemeenten Haarlem/Zandvoort, Alkmaar en Purmerend

Omschrijving project

Het project is opgezet omdat mkb-bedrijven kwetsbaar zijn voor cybercrime en vaak onvoldoende voorbereid zijn op digitale incidenten. Redenen om niet in actie te komen zijn vaak geld en tijd. De doelstelling is om de cyberweerbaarheid van het mkb te versterken door binnen ieder bedrijf een Digitale Hulpverlener aan te stellen die risico’s kan signaleren, collega’s kan adviseren en weet wat te doen bij incidenten. Dit is een gemakkelijk en goedkope manier om aandacht te besteden aan cyberveiligheid. De aanpak bestaat uit het ontwikkelen en verspreiden van een toolkit voor DHV’ers, het organiseren van fysieke en online bijeenkomsten en trainingen, het aanbieden van een e-learningplatform en het inzetten van ervaringsdeskundigen. Er wordt nauw samengewerkt met lokale ondernemersnetwerken, brancheorganisaties en andere relevante partners om het bereik en de impact te vergroten.

Initiatiefnemer

Het initiatief is genomen door de gemeenten Haarlem/Zandvoort, Alkmaar en Purmerend, in samenwerking met ESET, Veiliginternetten.nl/AlertOnline en het CCV.

Doelgroep

De doelgroep bestaat uit mkb-bedrijven in de gemeenten Haarlem, Alkmaar en Purmerend. Het project richt zich specifiek op ondernemers en medewerkers binnen het mkb, omdat deze groep vaak kwetsbaar is voor cybercriminaliteit en doorgaans beperkte kennis en middelen heeft om zich hiertegen te beschermen.

Omschrijving kosten

De kosten van het project zijn besteed aan de ontwikkeling en verspreiding van een praktische toolkit, het organiseren van trainingen en bijeenkomsten, de inhuur van sprekers zoals Xander Koppelmans, welkomstpakketten voor deelnemers, PR-campagnes, het aanbieden van een e-learning, locatiehuur, de organisatie van een webinar en het maken van een animatievideo. In totaal is er € 50.000 toegekend. Dat is besteed aan deze activiteiten.

Type cybercrime

Het project richt zich op verschillende vormen van cybercrime die het mkb kunnen treffen, zoals phishing, ransomware, malware, social engineering, CEO-fraude, datadiefstal en afpersing. De aanpak is breed (online beveiliging en oplichting) en sluit aan bij de actuele dreigingen waar ondernemers mee te maken kunnen krijgen.

Type aanpak

De aanpak is preventief van aard. Door bewustwording te vergroten en medewerkers te trainen in het herkennen en adequaat reageren op digitale dreigingen, wordt geprobeerd incidenten te voorkomen voordat ze plaatsvinden en ondernemingen zich te laten voorbereiden op een digitale brand. Ook zorgt het aanwijzen van een DHV’er ervoor dat cyberveiligheid op de agenda van een onderneming komt te staan en er preventief actie wordt ondernomen.

Aanpak gericht op

De interventie is vooral gericht op potentiële slachtoffers, oftewel de ondernemers en hun medewerkers. Door hen te versterken in kennis en handelingsperspectief, wordt de weerbaarheid van de hele organisatie vergroot.

Minimale randvoorwaarden

Voor het slagen van het project zijn enkele minimale randvoorwaarden gesteld. Zo wordt er gebruikgemaakt van bestaand materiaal, contact gezocht met bestaande partijen (DTC/ESET/PVO), wordt een OOV-beleidsadviseur betrokken en is er een duidelijke planning en borging voor duurzame inzet. Ook wordt er zorgvuldig en transparant omgegaan met de administratieve en financiële verantwoording, conform de subsidievoorwaarden.

Duur project

Het project is gestart op 1 oktober 2024 en duurde tot juni 2025 door een koppeling van dit project met het project “Cyberweerbaarheid verhogen middels een geautomatiseerde evidence based gedragsinterventie.” Hierdoor werden nog meer bedrijven bereikt.

Menskracht

Qua menskracht is er een inzet van 0,6 FTE verdeeld over de drie gemeenten, aangevuld met externe trainers en ervaringsdeskundigen. De samenwerking met partners als ESET, Platform Veilig Ondernemen, het CCV en lokale organisaties is essentieel voor de uitvoering en borging van het project.

Samenwerkingspartners

De belangrijkste samenwerkingspartners zijn de gemeenten Haarlem/Zandvoort, Alkmaar en Purmerend, ESET (voor de trainingen), Veiliginternetten/AlertOnline (initieel), Platform Veilig Ondernemen (voor borging en opschaling) en het CCV (voor coördinatie en subsidie).

Resultaten

De resultaten zijn positief: meerdere mkb-bedrijven hebben inmiddels een DHV’er aangewezen en opgeleid, de toolkit is ontwikkeld en verspreid, en er zijn diverse trainingen en bijeenkomsten georganiseerd. Ook is er een e-learningplatform beschikbaar gesteld en is de bewustwording rondom digitale veiligheid aantoonbaar vergroot. Bedrijven hebben onder andere hun wachtwoordbeleid en digitale hygiëne verbeterd.

Tips voor gemeenten

Gemeenten wordt aangeraden om aan te sluiten bij bestaande ondernemersnetwerken, samen te werken met brancheorganisaties, ervaringsverhalen te gebruiken om urgentie te creëren en de communicatie praktisch te houden (DHV-training aanbieden en tips delen). Structurele evaluatie en aanpassing van de aanpak zijn belangrijk om blijvend effect te realiseren. Herhaling, zichtbaarheid en ook netwerken met partijen om dit concept verder te promoten, zijn essentieel voor succes.

Contactpersoon/meer informatie

Voor meer informatie of vragen over het project kun je contact opnemen met een van de volgende contactpersonen: Raheel Hussain (gemeente Haarlem, rhussain@haarlem.nl), Julia D. Ruyter (gemeente Purmerend, julia.d.ruyter@purmerend.nl) of Romy van den Heerik (gemeente Alkmaar, rvandenheerik@alkmaar.nl). Zij zijn allen direct betrokken bij het project en kunnen inhoudelijke toelichting geven.

Dit is een project dat behoort bij de City Deal Lokale Weerbaarheid Cybercrime