Essentiële tips voor het opzetten van een cyberproject
Laatst gewijzigd op: 30-01-2025In de database lokale cyberprojecten staan cyberprojecten die je in jouw gemeente kunt inzetten. Hoe ga je met een dergelijke interventie aan de slag? Naast enthousiasme, betrokkenheid en inzet van de projectleider is het belangrijk om de interventie goed te onderbouwen met theoretische of wetenschappelijk bewijs. Door te meten en een duidelijk plan voor jouw gemeente te maken, is de kans op succes groter. Met heldere (SMART-)doelen kun je achteraf beter kijken of de doelen zijn behaald.

Deze informatie kan je helpen met een gestructureerd verloop van het cyberproject en een kwalitatieve evaluatie. Zo maak je echt verschil in cyberweerbaarheid.
Een SMART-doel omvat vijf elementen: het is specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden.
SMART-doelstelling
Specifiek
Maak de doelen zo specifiek mogelijk, met bijvoorbeeld aantallen. Dit zorgt ervoor dat de interventie gerichter uitgevoerd en beter geëvalueerd kan worden. Zonder concreet begrip of aantallen, is het lastig te bepalen of het doel behaald is.
Meetbaar
Gebruik concrete doelstellingen en begrippen. Maak duidelijk wat het doel is door heldere definities en meetbare indicatoren (zoals cijfers) te gebruiken.
Voorbeeld: 250 ondernemingen een keurmerk laten behalen, in plaats van: ondernemers cyberweerbaar maken. Zorg dat de doelen acceptabel en realistisch zijn
- Geef aan hoeveel mensen je wilt bereiken met de interventie en in welk gebied.
- Gebruik concrete begrippen zodat duidelijk is wanneer het doel bereikt is. Voorbeeld: wanneer is iemand voldoende geïnformeerd of cyberweerbaar?
- Denk na over het gedrag dat je na afloop van de interventie wilt zien, bijvoorbeeld dat iemand een wachtwoordzin kan opstellen of een wachtwoordmanager gebruikt. Gebruik deze gewenste gedragsverandering ook in de doelstelling.
Acceptabel
Zorg dat de doelen acceptabel zijn. Gebruik eerdere ervaringen, onderzoeken of een theorie als basis. Onderzoek ook of er draagvlak is voor deze doelen.
Realistisch
De doelen kunnen worden onderbouwd met een theorie of wetenschappelijk onderzoek (theory informed of evidence based). Hierdoor ligt er een basis dat het project uitvoerbaar en/of effectieve elementen bevat, wat mogelijk tot betere resultaten leidt.
Tijdgebonden
Houdt rekening met het tijdgebonden aspect van een SMART-doelstelling. Maak concreet wanneer de doelstellingen bereikt moeten worden. Gebruik een start- en einddatum voor een concrete planning.
Doelgroep
- Stel inclusiecriteria op om de doelgroep concreet (en behapbaar) te maken, zo kan er gerichter geworven worden.
- Gebruik verschillende (bij voorkeur lokale) netwerken om een diverse groep deelnemers te werven.
- Gebruik je eigen netwerk om vertrouwen en deelnamebereidheid te krijgen.
- Sleutelpersonen die ingang hebben bij de doelgroep, kunnen helpen draagvlak te creëren.
- Maak in het plan duidelijk hoe en waar mensen geworven worden en wie de doelgroep is. Dus niet ‘de ondernemer’, maar een concrete uitwerking van wie de ondernemer is (bijv. degene die verantwoordelijk is voor cyberweerbaarheid binnen een organisatie).
Werven deelnemers
Gebruik het eigen netwerk
De doelgroep heeft hierdoor eerder een gevoel van vertrouwen en men weet op welke manier ze de doelgroep kunnen benaderen. Ook tijdens het organiseren van bijeenkomsten, kan worden aangesloten bij bestaande evenementen om de doelgroep te bereiken.
Promoot doelgericht
Gebruik de promotiekanalen waar de doelgroep actief is. Voor jeugd kan dit bijvoorbeeld social media zijn en voor ouderen de ouderenbond of lokale media.
De inhoud
- Zorg dat je voortbouwt op wat er al is. Raadpleeg de CCV-database Lokale Cyberprojecten, check factsheets en haal relevante informatie op (bijv. onderzoeksliteratuur).
- Zorg dat de doelgroep waar mogelijk wordt betrokken. Desgewenst kan een expert inzichten bieden in de behoeften en belangen van de doelgroep. Een voorbeeld is dat ondernemers primair gericht zijn op de kernactiviteiten van de onderneming en niet op veiligheid. Door te weten waar behoefte aan is en waar het belang ligt, kan de inhoud hierop aangepast worden.
- De inhoud die je aanreikt moet passend zijn bij de belevingswereld van de deelnemer, ook in de taal die je spreekt.
Samenwerking
- Zorg voor een goede taakverdeling tussen verschillende stakeholders en maak hierover concrete afspraken.
- Benoem de verwachtingen van het project in de projectaanvraag, en besteedt daar tijdens de uitvoer periodiek aandacht aan (bijv. tijdens het projectoverleg).
Meten is weten; houd rekening met de evaluatie.
Behalen van doelstelling(en)
Breng in kaart in hoeverre de (meetbare) doelstellingen zijn behaald. Hierbij is het van belang om in kaart te brengen hoeveel personen in de doelgroep met de interventie zijn bereikt en in hoeverre dit overeenkomt met het eerder opgestelde doel.
Verloop proces
Breng in kaart in hoeverre het proces is verlopen zoals eerder is bedacht. Hierbij kunnen ook bevorderlijke en belemmerende factoren in de uitvoering worden bepaald.
Doorontwikkeling interventie
Breng de geleerde lessen in kaart en onderzoek hoe dat in een doorontwikkeling kan worden geoptimaliseerd.
Documenten CCV voor evaluatie
Maak gebruik van de documenten van het CCV om een evaluatie vorm te geven: handleiding evaluatie preventieprojecten en de infographic evalueren in 6 stappen.