Mkb cyber alarmcentrale

Type cybercrime: aanvallen van buitenaf en interne incidenten
Type aanpak: preventief en repressief
Aanpak gericht op: slachtoffer
Initiatiefnemer: Saxion Hogeschool

Omschrijving project

Dit project is opgezet omdat het mkb in Nederland kwetsbaar is voor cyberincidenten en vaak geen toegang heeft tot adequate incident response, waardoor ondernemers bij een digitaal incident niet snel en effectief geholpen worden. De doelstelling is het ontwikkelen van een landelijk dekkend incident response platform, zodat ondernemers snel en adequaat geholpen worden bij cyberincidenten. De aanpak bestaat uit het ontwikkelen en testen van een centraal platform waar meldpunten zoals politie en gemeenten hulpvragen van mkb’ers doorzetten naar een incident responder. Het platform is getest via een prototype en systeemtest en er is gewerkt met design thinking, agile methodiek en nauwe samenwerking tussen publieke en private partijen.

Initiatiefnemer

De initiatiefnemer is Saxion Hogeschool, in samenwerking met diverse partners zoals Platform Veilig Ondernemen Noord- en Oost-Nederland, politie, gemeenten, Fraudehelpdesk, Hackhelpdesk.nl, Digital Trust Center en andere relevante organisaties.

Doelgroep

De doelgroep bestaat uit mkb-ondernemers die buiten bestaande vangnetten vallen, zoals bedrijven zonder cyberverzekering of vitale status, met een specifieke focus op ondernemingen met twee tot vijfentwintig medewerkers.

Omschrijving kosten

De kosten bestaan voornamelijk uit personeelskosten voor de betrokken onderzoekers en projectleiders, aangevuld met uitgaven voor bijeenkomsten, catering en andere out-of-pocketkosten. Het totale bestede bedrag is vrijwel gelijk aan het toegekende subsidiebedrag van vijftigduizend euro.

Type cybercrime

Het project richt zich op alle vormen van online criminaliteit waar het mkb slachtoffer van kan worden, zoals aanvallen van buitenaf en interne incidenten.

Type aanpak

De aanpak is zowel preventief als repressief, omdat er niet alleen acute hulp wordt geboden bij incidenten, maar ook ondernemers worden gestimuleerd om preventieve maatregelen te nemen voor de toekomst.

Aanpak gericht op

De aanpak is primair gericht op het slachtoffer, namelijk de mkb’er die getroffen is door een cyberincident. Daarnaast is er aandacht voor het stimuleren van aangifte en het versterken van het netwerk, waardoor indirect ook invloed wordt uitgeoefend op daders en het systeem als geheel.

Minimale randvoorwaarden

Voor het slagen van het project zijn een duidelijke taak- en rolverdeling binnen het projectteam, betrokkenheid van relevante partners, juridische haalbaarheid met betrekking tot privacy en AVG, voldoende financiering en menskracht, en een goede koppeling met bestaande initiatieven en certificering van incidentresponders noodzakelijk.

Duur project

De looptijd is vastgesteld op twaalf maanden, namelijk van 1 januari 2024 tot en met 31 januari 2025.

Menskracht

Voor de uitvoering is gebruikgemaakt van de inzet van meerdere medewerkers van Saxion en samenwerkingspartners, waarbij in totaal 457 uur is geregistreerd.

Samenwerkingspartners

De samenwerkingspartners zijn onder andere Saxion Hogeschool, Platform Veilig Ondernemen Noord- en Oost-Nederland, RBPO werkgroep cyberweerbaarheid, Veiligheidsnetwerk Oost-Nederland, Provincie Gelderland, Cyberveilig Nederland, Fraudehelpdesk, Hackhelpdesk.nl, Gemeente Meppel, Gemeente Apeldoorn, Digital Trust Center, Centrum voor Veiligheid en Digitalisering en Politie Eenheid Oost-Nederland.

Resultaten

De belangrijkste resultaten zijn de ontwikkeling van een werkend prototype van het platform, een succesvolle systeemtest, het opdoen van veel kennis over incident response in het mkb, het opleveren van een blauwdruk voor publiek-private samenwerking, een rapport met lessons learned, en het in kaart brengen van kansen voor landelijke opschaling. Het mkb is nog beperkt bereikt en de pilots zijn niet volledig uitgevoerd.

Tips voor gemeenten

Gemeenten die met een vergelijkbaar initiatief aan de slag willen, wordt aangeraden om te zorgen voor een duidelijke taakverdeling en strakke projectleiding, het mkb actief te betrekken en lokale aansluiting te zoeken, samen te werken met bestaande initiatieven en meldpunten, rekening te houden met juridische aspecten en privacy, en te investeren in communicatie en bekendheid van het platform.

Contactpersoon/meer informatie

Voor meer informatie of contact kan men terecht bij Jan-Peter Soenveld van Saxion Hogeschool, bereikbaar via j.soenveld@saxion.nl.

Dit is een project dat behoort bij de City Deal Lokale Weerbaarheid Cybercrime