Secondant: Over de hoogte van straffen
Als we de berichtgeving in de media mogen geloven zijn veel misdrijven ernstig van aard en die verdienen dus zwaar te worden bestraft. Bert Berghuis zoekt in zijn nieuwe column in Secondant de nuance in het debat over straffen. Wat zegt de door de rechter opgelegde straf over de ernst van delicten? En wat betekent de verdeling tussen lage en hoge straffen voor het beleid op dat gebied?
Zware straffen
Regelmatig worden zware straffen uitgedeeld, zoals eind 2022 ook gebeurde. Toen kregen zes verdachten van vijf tot dertig jaar cel voor de moord op de Nijmeegse klusjesman Mehmet Kiliçsoy. Hij werd op 6 juli 2020 in Beuningen rond 8.30 uur in zijn hoofd en bovenlichaam geschoten. Dergelijke straffen worden breed uitgemeten in de media, natuurlijk vanwege het bijzondere karakter van het begane misdrijf.
Zware misdrijven
Dit soort van zware misdrijven komt niet veel voor. Toch lijken zij het beeld dat wij hebben van de criminaliteit te bepalen, schrijft Bert Berghuis in zijn column. Ook de politiek lijkt zich hierdoor soms te laten leiden bij het ontwikkelen van het veiligheidsbeleid. (Zo wordt wel gesteld: ‘De kop van De Telegraaf bepaalt het beleid’.)
Altijd een celstraf
Dat betreft bijvoorbeeld het beleid over werknemers met een publieke taak die met agressie te maken krijgen, zoals hulpverleners en politie. Dan zou er altijd een celstraf moeten volgen, volgens een recent wetsvoorstel. Dat haalde het overigens net niet in de Eerste Kamer.
Minimumstraffen
Eerder al was er het per regeerakkoord afgesproken idee om minimumstraffen bij ‘zware misdrijven’ in te voeren. Dat leidde tot een wetsontwerp dat later weer werd ingetrokken. Ook de opvatting van minister Opstelten destijds dat overvallen, straatroven, geweldplegingen en woninginbraken te beschouwen zijn als high impact crimes, wijst op de gedachte dat in die gevallen altijd sprake is van ernstige delicten.