In tabel1 van bijlage 1 van het Bouwbesluit 2012 staat of het verplicht is om een geldig inspectiecertificaat te hebben voor je brandmeldinstallatie. De geldigheidsduur van inspectiecertificaten is geregeld in paragraaf 1.5 van de Regeling Bouwbesluit, artikelen 1.10 en 1.11. De gemeente of een gespecialiseerd adviesbureau kan hier meer over vertellen.

Met een inspectie wordt op basis van een deskundige beoordeling onderzocht of een productontwerp, product (goederen en/of diensten), proces of fabriek, op een bepaald moment voldoet aan de algemene en specifieke eisen.

De licentieovereenkomst gaat er vanuit dat de inspectie-instelling voor het inspectieschema is geaccrediteerd, voor een of meer van de installatietypes brandmeldinstallatie, ontruimingsalarminstallatie, sprinklerinstallatie, schuimblusinstallatie, blusgasinstallatie en rookbeheersingsinstallatie.

Wet- en regelgeving schrijft voor in welke gevallen voor gebouwen met brandmeldinstallaties, ontruimingsalarminstallaties, automatische sprinklerinstallaties en rookbeheersingsinstallaties inspectiecertificaten beschikbaar moeten zijn. Inspectie van deze installaties is verplicht bij bepaalde gebruiksfuncties volgens het Bouwbesluit 2012, opslag gevaarlijke stoffen (PGS 15) en alle locaties voor opslag van consumentenvuurwerk. Het kan ook een eis zijn in een vergunning bij een gelijkwaardige oplossing. Daarnaast kan het een eis zijn in een polis van een verzekeraar. 

Inspecties moeten worden uitgevoerd na aanleg en tijdens het gebruik van het gebouw. Inspectie van nieuwe en bestaande systemen is nodig, om tijdens de levensduur te beoordelen of de brandbeveiliging nog steeds functioneert.

In regelgeving (bijvoorbeeld Bouwbesluit) en voorschriften (bijvoorbeeld PGS 15) van de overheid staat aangegeven hoe vaak er moet worden geïnspecteerd. Ook in vergunningen en verzekeringscontracten kunnen bepalingen staan ten aanzien van de inspectiefrequentie.

Een installatie maakt onderdeel uit van de brandbeveiliging van het pand (of panden) waarvoor de opdrachtgever verantwoordelijk is. De inspecteur inspecteert of de brandbeveiliging doeltreffend is. Het doel van de brandbeveiliging is dus belangrijk. Zo is het doel van een brandmeldinstallatie om een beginnende brand snel te ontdekken, te lokaliseren en te signaleren. Het doel van een blusinstallatie is het vroegtijdig detecteren, signaleren en beheersen en zo mogelijk blussen van een brand.

De inspecteur maakt als het ware een foto van de situatie die hij aantreft, en beoordeelt of de installatie zal doen waar deze voor is bedoeld. De inspecteur beoordeelt tevens of de bouwkundige en organisatorische aan de installatie gerelateerde maatregelen aan de gestelde eisen voldoen. Dat doet hij door een aantal punten na te lopen die van belang zijn voor de doeltreffendheid van de brandbeveiliging. Hij kijkt daarbij of aan die punten is voldaan. Is het punt in orde, dan is het OK. Is het punt onduidelijk of niet in orde, dan is er sprake van afkeur. Mogelijk kan gedurende de inspectie door reparatie de afkeur ongedaan worden gemaakt.

Alle inspectiepunten zijn relevant voor de doeltreffendheid van de brandbeveiliging. Wat is immers de zin van het opnemen van een punt dat niet relevant is?

Een interpretatiebesluit geeft een interpretatie bij een normbepaling, voorschrift of regel, bijvoorbeeld als deze niet duidelijk is of als het nodig is voor praktische toepassing van de norm. Als het interpretatiebesluit later in de norm, het voorschrift of de regel wordt verwerkt, kan het daarna vervallen. Een interpretatiebesluit is van toepassing bij certificatie en inspectie.

Een harmonisatieafspraak is een afspraak voor inspectie-instellingen voor een eenduidige beoordeling van een vaker voorkomende situatie die op verschillende manieren kan worden beoordeeld.

Een certificatieafspraak is een afspraak voor certificatie-instellingen over eenvormige uitvoering van het certificatieschema. Als de certificatieafspraak later in het certificatieschema wordt verwerkt, kan hij daarna vervallen.

De punten die de inspecteur naloopt zijn opgenomen in hoofdstuk 7 van het CCV-inspectieschema. Voor elk punt gelden goedkeurcriteria.

De inspecteur inspecteert uitgebreid of beperkt. Een beperkte inspectie is mogelijk als de leverancier of het onderhoudsbedrijf een certificaat hebben afgegeven (zie kolom 'met certificaat' vanaf pagina 24 en verder van het het CCV-inspectieschema), Zonder certificaat doet de inspecteur een uitgebreide inspectie (kolom 'zonder certificaat' vanaf pagina 24 en verder van het het CCV-inspectieschema).

De achtergrond hiervan is dat een certificaat (en het bijbehorende rapport van oplevering of rapport van onderhoud) betrouwbare informatie bevat over de installatie. Deze informatie kan de inspecteur gebruiken. Is zo'n certificaat er niet, dan ontbreekt die informatie, en moet de inspecteur die zelf gaan verzamelen.

Heeft de installatie een certificaat van je installateur of onderhoudsbedrijf dan weet je niet alleen zeker dat de installatie goed is onderhouden, maar het levert ook een beperkte inspectie op.

Zorgen dat alle informatie die nodig is ook beschikbaar is: certificaten, uitgangspuntendocument of PvE, logboek, rapport van oplevering, rapport van onderhoud, onderhoudscontract met het onderhoudsbedrijf, eventueel vergunning van het bevoegd gezag, en een actueel detailontwerp (tekeningen en berekeningen).

Indien een inspecteur een NEE-conclusie (dit is afkeur) geeft, wil je natuurlijk weten wat er aan schort en wat je moet doen om een JA-conclusie (goedkeur) te krijgen. Je mag van de inspecteur verwachten dat hij uitleg geeft over zijn bevindingen, en waarom hij tot de NEE-conclusie is gekomen. De inspecteur geeft uitleg over de achtergrond van het probleem. Hij mag geen concrete oplossing geven om de installatie te laten voldoen, want daarmee komt zijn onafhankelijkheid in het geding.

Voorbeeld: als er in een ruimte te weinig brandmelders zijn gemonteerd, is de bevinding dat het ontwerp niet klopt. De inspecteur kan aangeven dat een branddetectiebedrijf ingeschakeld kan worden om het ontwerp in die ruimte te verbeteren. Het gaat echter te ver als hij vermeldt hoeveel melders van welk type op welke plaats in de ruimte moeten komen hangen.

Het bevoegd gezag is verantwoordelijk voor de vergunning. Er kan verschil bestaan tussen wat (juridisch) is vergund en wat (technisch) als doeltreffend moet worden aangemerkt door de inspecteur. Wat vergund is, is niet automatisch doeltreffend. Inspectie van brandbeveiligingssystemen die volgens het CCV-inspectieschema wordt uitgevoerd, gaat over die doeltreffendheid van de brandbeveiliging. Dit betekent dat er gecontroleerd wordt of de brandbeveiliging voldoet aan de bouwkundige, technische en organisatorische eisen, zodat men weet dat de brandbeveiliging werkt op het moment dat er brand ontstaat.

Als een situatie is vergund die volgens de inspectie niet doeltreffend is, is het aan bevoegd gezag en gebouwgebruiker om daar een oplossing voor te bedenken. Een inspectie-instelling speelt hierin geen rol. Het inspectiecertificaat dient als controlemiddel voor het bevoegd gezag , zodat zij kunnen zien of aan regelgeving is voldaan.

Kort gezegd: het hangt van de situatie af.

De vraag is niet eenduidig te beantwoorden. Als gevolg van wet- of regelgeving kan het verplicht zijn dat je een inspectiecertificaat hebt voor jouw installatie. Het bevoegd gezag (de gemeente of de provincie) beoordeelt wat er gebeurt als je geen inspectiecertificaat kunt overleggen. Als je wel een inspectierapport hebt, kan het bevoegd gezag beoordelen of de afkeurpunten dermate zwaarwegend zijn om actie te ondernemen. Het is mogelijk dat een inspecteur een situatie die wel vergund is, niet als doeltreffend beoordeelt en je geen inspectiecertificaat krijgt. Als de situatie wel conform vergunning is, zal het bevoegd gezag dit waarschijnlijk accepteren.

Het bevoegd gezag heeft een eigen verantwoordelijkheid en bevoegdheid om te beslissen in situaties waarin niet aan de toepasselijke wet- en regelgeving is voldaan. Daarbij wegen de omstandigheden van het geval en de beginselen van behoorlijk bestuur mee.

Het certificaat heeft alleen betrekking op de installatie of de dienst die de leverancier of het onderhoudsbedrijf leverde. Bij een inspectie kijkt de inspecteur breder, bijvoorbeeld ook naar zaken die buiten de verantwoordelijkheid van de leverancier vallen. Denk bijvoorbeeld aan: de stapelhoogtes in het magazijn waar de sprinklerinstallatie is aangebracht of stuurfuncties en doormelding bij een brandmeldinstallatie. Deze brandbeveiligingsvoorzieningen en randvoorwaarden zijn essentieel voor een doeltreffende brandbeveiliging.

Ja, als het gaat om een betrouwbaar certificaat. Betrouwbaar betekent: van een leverancier die gecertificeerd is door een daarvoor geaccrediteerde certificatie-instelling. In het inspectieschema is vastgelegd om welk certificaat het gaat.

Kan de opdrachtgever zo’n certificaat overleggen dan hoeft de inspecteur een aantal zaken niet meer te beoordelen. Deze zijn immer al aantoonbaar gecontroleerd door de leverancier en de inspecteur mag daarop vertrouwen. Een extra beoordeling door de inspecteur voegt dan weinig toe.

Ja, dat kan. Het kan zijn dat je een certificaat hebt voor de levering of het onderhoud aan de installatie en dat je daarnaast een inspectiecertificaat hebt voor de samenhang van de installatie met andere beveiligingsmaatregelen (het brandbeveiligingssysteem).

Het certificaat voor de levering of het onderhoud aan de installatie is afkomstig van de leverancier van de installatie of het onderhoudsbedrijf. Het inspectiecertificaat is afkomstig van de inspectie-instelling.

Dat klopt. Opdrachtgevers hebben de keuze tussen gecertificeerde aanbieders (die onder toezicht van een certificatie-instelling werken) en niet-gecertificeerde aanbieders (van wie de kwaliteit onbekend is). Zoals altijd is de klant koning: hij mag kiezen welk aanbod het beste bij hem past.

Een afweging om te kiezen voor een gecertificeerde leverancier kan zijn dat een brandbeveiligingssysteem met certificaat bij inspectie minder uitvoerig hoeft te worden geïnspecteerd dan een brandbeveiligingssysteem waarvan de kwaliteit onbekend is.

In het CCV-inspectieschema is er duidelijk onderscheid tussen brandbeveiligingssystemen met en zonder installatiecertificaat. Voor een opdrachtgever is een installatiecertificaat voor een brandbeveiligingssysteem dus in 2 opzichten voordelig: grotere zekerheid over de kwaliteit en een minder omvangrijke inspectie.

Als een inspecteur tijdens de inspectie een afwijking vaststelt, geeft hij dat aan in het inspectierapport. Vanwege de afwijking kan er geen inspectiecertificaat worden afgegeven. Zodra de afwijking is gecorrigeerd, beoordeelt de inspecteur of de correctie voldoende is. Dit wordt in de praktijk een herinspectie genoemd, waarbij -als het niet strikt nodig is- niet meer wordt gekeken naar onderwerpen die in orde waren. Wordt aan alle eisen voldaan, dan volgt het inspectiecertificaat.

In het CCV-inspectieschema Brandbeveiliging wordt voorgeschreven welke informatie een inspectiecertificaat minimaal moet bevatten. Over het algemeen geldt dat op een inspectiecertificaat minimaal de volgende informatie moet staan:

• Gegevens van de inspectie-instelling (naam, adres, vestigingsplaats, logo)
• Verklaring van de inspectie-instelling, resultaat van de inspectie (bijvoorbeeld: doeltreffendheid van de brandbeveiliging), verklaring van conformiteit
• Object van inspectie (inclusief adres en vestigingsplaats)
• Identificatie of verwijzing naar hoe de inspectie is uitgevoerd (verwijzing naar inspectieschema)
• Identificatie wie de inspectie heeft uitgevoerd
• CCV conformiteitmerk
• Datum van de inspectie
• Handtekening, naam en functie van de persoon die namens de inspectie-instelling de verantwoordelijkheid draagt

Zoek naar het CCV-conformiteitmerk dat in hoofdstuk 5 van het CCV-inspectieschema Brandbeveiligingssysteem is beschreven, en controleer welke informatie het certificaat bevat. Raadpleeg bij twijfel over een inspectiecertificaat de inspectie-instelling. Blijft er twijfel, neem dan contact op met het CCV.

Ja. Het inspectiecertificaat past in het Bouwbesluit 2012, in PGS 15 (opslag van gevaarlijke stoffen) en in het Vuurwerkbesluit. In bepaalde gevallen vragen verzekeringsmaatschappijen via de polisvoorwaarden om een inspectiecertificaat.

Inspectiecertificaten volgens het CCV-schema voldoen aan de informatiebehoefte van het bevoegd gezag en de verzekeraar.

Dat hangt er vanaf. Het beste is wèl een uitgangspuntendocument te hebben. Daarin staat immers alle benodigde informatie om de inspectie te kunnen uitvoeren. Mocht dit uitgangspuntendocument echter ontbreken, dan moet de opdrachtgever op andere wijze de informatie aan de inspecteur verstrekken.
Het gaat dan, voor zover relevant voor het betreffende object, om de volgende aspecten:

Zie ook paragraaf 7.1 CCV-Inspectieschema Brandbeveiliging Basisontwerp. 

NB: Ontbreekt deze informatie, dan kan de inspectie niet (verder) plaatsvinden! Het is de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever om te zorgen dat de informatie beschikbaar is. De inspecteur bepaalt of de informatie voldoende is om de inspectie uit te voeren of voort te zetten.

In de huidige praktijk staan de voor de inspectie noodzakelijke uitgangspunten in documenten met namen als Masterplan Brandveiligheid (MPB), Uitgangspuntendocument (UPD), Programma van Eisen (PvE), bestek, technische beschrijving, Nota van Aanvulling (NvA), Plan van Aanpak (PvA), et cetera.

Sommige van deze namen hebben een verbinding met andere officiële documenten, zoals het Programma van Eisen uit NEN-normen (voor bijvoorbeeld Brandmeldinstallaties en Ontruimingsalarminstallaties).

Het beste is om een uitgangspuntendocument brandveiligheid (UPD) met CCV-keurmerk te hebben, dan heb je zekerheid dat het is opgesteld door een deskundige. Het UPD bevat het basisontwerp voor de brandbeveiliging, geeft de norm aan waarop de installatie is (moet worden) aangelegd en specificeert de keuzen die in de norm kunnen worden gemaakt. Het UPD vormt de basis voor de inspectie.

Ja. Als het Uitgangspuntendocument (UPD) voldoet aan de criteria die PGS 15 stelt en het is beoordeeld door een inspectie-instelling (zie art 4.8.2.1 PGS 15), is het UPD voldoende basis voor inspectie.

Ja, een Programma van Eisen geeft samen met de aangewezen norm voldoende invulling aan de brandmeldinstallatie. Mogelijk heeft de inspecteur nog vragen over het functioneren van stuurfuncties en doormelding of over de bouwkundige en organisatorische randvoorwaarden.

Het is dan ook van belang in een zo vroeg mogelijk stadium hierover met de inspecteur in contact te treden.

Nee. De opdrachtgever die een inspectie van het uitgangspuntendocument of het installatieontwerp opdraagt, krijgt een inspectierapport basisontwerp of detailontwerp. In het inspectierapport staan de bevindingen van de inspectie en het oordeel van de inspecteur.

Alleen voor inspectie van een brandbeveiligingssysteem is een inspectiecertificaat mogelijk.

De geldigheidsduur van inspectiecertificaten, die in het kader van het Bouwbesluit worden afgegeven, is geregeld in paragraaf 1.5 van de Regeling Bouwbesluit, artikelen 1.10 en 1.11.

Neem contact op met de Infodesk van het CCV.