ToeZine: De waarheid in pacht

Aan de basis van toezicht ligt kennis. Je hebt het nodig om je toezicht in te richten en goed toezicht levert vervolgens ook weer kennis op. Voor het gezag van toezicht is het wel van belang dat het om betrouwbare kennis gaat. Vaste ToeZine-columnist Hadewych van Kempen onderscheidt 3 belangrijke ingrediënten voor zulke betrouwbare kennis: goede onderzoeksmethoden, toetsing en evaluatie én dialoog.
Sinds de oudheid zoeken mensen naar kennis. Archimedes ging ervoor in bad zitten, druïden lazen ingewanden en tegenwoordig struinen ‘wappies’ het internet af. Mensen zijn van nature leergierig en willen alsmaar beter begrijpen wat er gebeurt, hoe dingen werken, waarom zaken zijn zoals ze zijn en wat ‘het’ allemaal betekent. We hopen dat kennis ertoe leidt dat we weten wat waar is, de waarheid. Veel mensen zijn op zoek naar De Waarheid. Die kan iets heel verhevens zijn, spiritueel of psychologisch. Maar het kan net zo goed om wereldse kwesties gaan. Wie heeft de moord gepleegd, hoe maakt een virus mensen ziek, zijn alle knoppen goed ingedrukt?
Om antwoorden te geven op al die vragen doen onder andere rechercheurs, wetenschappers, journalisten en toezichthouders onderzoek. Zij verzamelen data, plaatsen die in een theoretisch kader en trekken hun conclusies. Als zij hun onderzoek met de juiste methoden betrouwbaar en ethisch verantwoord uitvoeren, dan levert dat nieuwe, betrouwbare kennis op. Vereiste is dan bijvoorbeeld wel dat hun theoretisch kader logisch consistent is. Maar ook dat conclusies zijn opgebouwd uit de juiste toepassing van statistische analyses. En dat is nog maar een greep uit de voorwaarden die gelden om waarnemingen succesvol te verwerken tot kennis.