Aanpakken van partnergeweld
Om partnergeweld goed aan te pakken, zijn er landelijk, regionaal en lokaal afspraken gemaakt. Op deze pagina vind je ook een overzicht van instanties waar je als professional terecht kunt met vragen of cases.
Belangrijk in de aanpak van partnergeweld
- Bel bij acute onveiligheid 112. Wijs altijd op deze mogelijkheid.
- Iedere professional die werkt met volwassen of kinderen is wettelijk verplicht volgens de meldcode te werken waarmee hij/zij in actie kan komen tegen huiselijk geweld en/of kindermishandeling. De meldcode is een overzichtelijk 5 stappenplan waarin staat wat een professional kan doen bij het vermoeden van huiselijk geweld. Iedereen die met kinderen en volwassenen werkt, moet bij een vermoeden van kindermishandeling of huiselijk geweld handelen volgens deze stappen van de meldcode. Dat geldt voor professionals die werken in het onderwijs, de kinderopvang, de jeugdzorg, de zorg, welzijn en justitie.
- Veilig Thuis werkt met een handelingsprotocol. Dit geeft een duidelijke richtlijn van de taken en bevoegdheden van Veilig Thuis.
- Q&A De veranderde werkwijze Veilig Thuis. Informatie in een pdf op veiligthuis.nl voor professionals die werken volgens de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling.
- Een burgemeester kan een tijdelijk huisverbod van 10 dagen opleggen aan de pleger van huiselijk geweld (Wet op tijdelijk huisverbod). Dit huisverbod kan worden verlengd tot maximaal 4 weken na oplegging.
- Een slachtoffer van huiselijk geweld kan via een civiele procedure een straatverbod aanvragen.
- Soms loopt huiselijk geweld zo uit de hand dat slachtoffers het beste naar een veilige plek kunnen gaan.
- AWARE, dit staat voor Abused Womens Active Responde Emergency. Dit is een systeem dat vaak wordt ingezet bij bedreigingen die voortkomen uit geweld door een (ex) partner. Een AWARE systeem is een zeer betrouwbaar alarmsysteem. Het wordt ingezet bij dreiging die voorkomt uit geweld door een (ex)partner. Mensen krijgen een speciaal apparaatje waarmee ze met een druk op de knop in verbinding staan met de meldkamer van de politie. De locatie waar het slachtoffer op dat moment is, wordt direct meegestuurd met de melding naar de politie.
Rollen en taken partners in de aanpak van partnergeweld
Er zijn verschillende partners betrokken bij de aanpak van partnergeweld. Hieronder vind je een kort overzicht van de belangrijkste partners.
De politie neemt meldingen en aangiftes op van huiselijk geweld en kindermishandeling. Ze onderzoekt strafbare feiten en maakt een melding bij Veilig Thuis. Worden er strafbare feiten vastgesteld, dan kan de politie de mogelijke dader aanhouden (in opdracht van het Openbaar Ministerie). Na de aanhouding buigt het Openbaar Ministerie zich over de zaak. Vanuit het strafrecht kan bijvoorbeeld een gevangenisstraf worden opgelegd, maar ook voorwaarden zoals: een contactverbod, een locatieverbod of het meewerken aan hulpverlening en reclasseringscontact.
De gemeente kan via het bestuursrecht een tijdelijk huisverbod opleggen. Dit kan sinds 1 januari 2009 toen de Wet op tijdelijk huisverbod in werking trad. Deze wet biedt burgemeesters de mogelijkheid om aan (potentiële) plegers van huiselijk geweld een tijdelijk huisverbod op te leggen.
De politie stelt deze procedure (op een uitzonderlijk geval na) in werking. Nadat de (potentiële) pleger en het slachtoffer zijn gehoord, vult de hulpofficier van justitie bij de politie het Risicotaxatie-instrument huiselijk geweld (RiHG) in. Dit advies legt hij of zij voor aan de burgemeester die op basis hiervan een tijdelijk huisverbod kan opleggen.
Veilig Thuis ondersteunt in het bespreekbaar maken van huiselijk geweld en kindermishandeling, kan verwijzen naar hulpverlening, onderzoeken starten en in gevallen dat er onveiligheid is, zorgen dat veiligheid ontstaat. Ook voor specifieke behandeling die noodzakelijk is om het huiselijk geweld en of kindermishandeling te verwerken kan Veilig Thuis adviseren.
De huisarts vervult een belangrijke rol in het vastleggen van letsel. Hij kan ook doorverwijzen wanneer meer specialisme nodig is.
De Zorg- en Veiligheidshuizen zijn netwerkorganisaties die, in samenwerking met partners uit het bestuurlijk, justitiële en zorgdomein, complexe en domeinoverstijgende problematiek aanpakken. Zij doen dit bijvoorbeeld door een systeemgerichte aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling in te zetten.
Een Zorg- en Veiligheidshuis is een regionaal samenwerkingsverband en biedt een integrale domeinoverstijgende aanpak. Er is dus aandacht voor zowel pleger als slachtoffer.
Het Zorg- en Veiligheidshuis Rotterdam Rijnmnd en Zuid Holland Zuid een video gemaakt over het ketenwerkproces rondom ex-partner stalking.
De Multidisciplinaire Aanpak (MDA++ ) voorziet in een bundeling van psychosociale, medische, forensische en justitiële specialisten in de aanpak van kindermishandeling, huiselijk en seksueel geweld. Een team van deskundigen coördineert onderzoek en biedt opvang na acuut, ernstig (seksueel) geweld en/of maakt een gezamenlijke analyse en gefaseerd plan van aanpak met als doel structureel geweld te stoppen. De cliënt en de gezinsleden beslissen waar mogelijk mee. Een casusregisseur is hun vaste contactpersoon, die alle interventies op elkaar afstemt.
Sociale wijkteams spelen een belangrijke rol in de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. Zij signaleren huiselijk geweld en kindermishandeling en bieden laagdrempelige hulp of verwijzen naar hulpverlening op maat.
Wat kun je doen?
Draag bij aan preventie binnen je organisatie of gemeente. Vraag je af of de kennis over huiselijk geweld voldoende is, kennen collega’s de meldcode en weten zij hoe zij deze moeten gebruiken? Zoek de samenwerking op met partners en beleg signalen of meldt signalen wanneer dit nodig is. Lukt dit niet, vraag dan om meer informatie of hulp aan bijvoorbeeld Veilig Thuis, het CCV, Movisie of het NJI.