Verkeershandhaving
Laatst gewijzigd op: 17-06-2025

Sinds 1 januari 2024 hebben boa’s in domein I meer bevoegdheden op het gebied van verkeershandhaving. Het gaat hierbij om de volgende overtredingen:
- Het voeren van geen of onjuiste fietsverlichting
- Het negeren van rood licht door fietsers en voetgangers
- Het handheld telefoongebruik door fietsers.
Over deze bevoegdheden heeft het CCV samen met het ministerie van Justitie en Veiligheid de flyer ‘Handhaving aanvullende verkeersovertredingen door buitengewoon opsporingsambtenaren’ gemaakt. Hierin staat alle informatie over het handhaven op de aanvullende verkeersovertredingen door boa’s.
Webinar
Op 8 april 2024 organiseerde het CCV samen met het ministerie van Justitie en Veiligheid ook een webinar over dit onderwerp.
In het webinar vertelden onderzoeksbureaus Significant Public en Hiemstra & De Vries de deelnemers meer over de uitkomsten van de pilots verkeershandhaving boa’s in de gemeenten Utrecht, Breda, Harderwijk, Schouwen-Duiveland, Venlo en Zaanstad. Deze pilots vonden voor de invoering van de aanvullende bevoegdheden plaats. In de pilots is verkend in hoeverre boa’s in staat zijn de aanvullende taken uit te voeren, tot welke resultaten dit leidt met betrekking tot de verkeersveiligheid en het nalevingsgedrag, en welke problemen en risico’s zich daarbij voordoen.
Het ministerie van Justitie en Veiligheid vertelde de deelnemers meer over de aanvullende bevoegdheden die inmiddels zijn opgenomen in de Regeling domeinlijsten buitengewoon opsporingsambtenaar, Domein I Openbare Ruimte. Het ministerie ging in op vragen als: wat houden de bevoegdheden precies in? Waarom zijn ze zo ingericht? Welke randvoorwaarden zijn er? En: wat levert het uitbreiden van de bevoegdheden op het gebied van verkeershandhaving op?
Daarnaast deelde de gemeente Schouwen-Duiveland ervaringen met het toepassen van de bevoegdheden.
Veelgestelde vragen
Tijdens het webinar werden veel vragen over de nieuwe bevoegdheden van boa’s op het gebied van de verkeershandhaving en het vereiste handhavingsarrangement gesteld. Een overzicht van de meest gestelde vragen met de daarbij horende antwoorden vind je hieronder.
Om ervoor te zorgen dat de landelijk uitrol goed zou verlopen, is besloten dat een handhavingsarrangement vereist is. Het gaat hier om een gezamenlijk handhavingsarrangement. Als je als gemeente ook wilt gaan handhaven op de besproken verkeersovertredingen, stel je samen met de politie een handhavingsarrangement op. Hierin staan afspraken tussen de gemeente en de politie om samen tot een goed, efficiënt, veilig en eenduidig handhavingsbeleid te komen. Dit handhavingsarrangement wordt besproken en vastgesteld in de lokale driehoek.
Ja. In de regeling domeinlijsten buitengewoon opsporingsambtenaar staat dat handhaving op de besproken verkeersovertredingen slechts mogelijk is wanneer in een gezamenlijk handhavingsarrangement de (rand)voorwaarden zijn beschreven waaronder handhaving zal plaatsvinden.
Een handhavingsarrangement maakt inzichtelijk wanneer, door wie, met welk juridisch instrumentarium en met welke consequenties wordt opgetreden. De punten uit de eerder verspreide flyer die zijn besproken tijdens het webinar kunnen hiervoor worden gebruikt.
Het is belangrijk dat het handhaven op verkeersfeiten is opgenomen in de taakstelling van de boa. Hierover worden afspraken gemaakt in het handhavingsarrangement. Er hoeft geen aanvraag te worden gedaan bij Justis.
De bevoegdheden zijn opgenomen in de Regeling domeinlijsten buitengewoon opsporingsambtenaar, Domein I. Dit betekent dat de bevoegdheden landelijk beschikbaar zijn voor boa’s in Domein I. De inzet van de boa’s is een verantwoordelijkheid van de gemeenten. Gemeenten mogen zelf beslissen of ze de boa’s inzetten op verkeershandhaving of dat ze deze liever inzetten op de handhaving van andere feiten.
Nee, de bevoegdheden zijn opgenomen in de regeling onder Domein I. Er lopen geen gesprekken om deze bevoegdheden ook naar andere domeinen uit te breiden.
De feiten worden feit-gecodeerd op straat afgedaan zoals ook sprake is bij veel andere feiten waar boa’s op handhaven. De extra lasten voor boa’s voor het handhaven op de verkeersovertredingen zullen daarmee beperkt blijven. Op Boetebase – Openbaar Ministerie (om.nl) staan de feitcodes die horen bij de verkeersovertredingen.
Nee, in de regeling staan de overtredingen genoemd waar de boa’s op mogen handhaven. Het negeren van een rood licht bij een overweg, artikel 71 RVV, staat hier niet tussen.
Dit is vanwege het inzetcriterium-boa zoals ook in de beleidsregels-boa is terug te vinden. Overtredingen met gemotoriseerd rijdend verkeer brengen een grotere gevaarzetting en hogere complexiteit met zich mee. Hierbij kan gedacht worden aan achtervolgingen en het gebruik van gecertificeerd meetapparatuur.
Toen er afspraken werden gemaakt over het inzetcriterium, is de afweging gemaakt om de al geldende bevoegdheden van boa’s (ook met betrekking tot gemotoriseerd rijdend verkeer) niet in te trekken. Let wel, voor alle feiten geldt dat wanneer er een te hoge gevaarzetting uitgaat van handhaving, de boa zelf een afweging moet maken om niet-verbaliserend op te treden.
Het is uitdrukkelijk niet de bedoeling dat de politie zich minder op verkeershandhaving gaat richten vanwege de inzet van boa’s. Als zowel de politie als de boa’s op dezelfde verkeersfeiten handhaven, is het belangrijk om afspraken te maken over de invulling van deze handhaving. Zodat er een goede samenwerking en een eenduidig handhavingsbeleid is.
Het is belangrijk dat boa’s goed en vooral veilig deze nieuwe bevoegdheden kunnen uitoefenen. Het gaat om nieuwe feiten die boa’s met een korte opleiding kunnen uitvoeren. Tijdens de pilots is gebleken dat wanneer de nieuwe bevoegdheden eerst op gerichte locaties samen met de politie worden gehandhaafd, deze snel kunnen worden meegenomen tijdens de reguliere werkzaamheden van de boa’s. De politie en de boa’s beslissen samen wanneer de boa voldoende in staat is om zelfstandig op deze feiten te handhaven.
Het is noodzakelijk om in de lokale driehoek goede afspraken te maken over de inzet van de politie met betrekking tot de nieuwe handhavingsbevoegdheden van de boa’s. Afspraken hierover worden vastgelegd in een handhavingsarrangement.
Als er een nieuw feit in de domeinlijst wordt opgenomen, betekent dat niet dat het gelijk door alle gemeenten en boa’s gehandhaafd wordt. Gemeenten zijn ook niet verplicht om (per 1 januari) te handhaven op deze feiten. Gemeenten hebben dus tijd om de handhaving in te richten en uit te rollen. Wanneer er wordt voldaan aan de voorwaarden kunnen boa’s handhaven op de verkeersovertredingen.
Nee, net als andere door boa’s opgelegde boetes wordt de afdoening landelijk gedaan door het CJIB en komt dit ten goede aan de staatskas. De overweging van een gemeente om te handhaven op deze verkeersfeiten is daarom gericht op het verbeteren van de verkeersveiligheid en niet op financiële opbrengst.
Op dit moment worden er in enkele tientallen gemeenten boetes door boa’s uitgeschreven voor de besproken verkeersovertredingen. Op basis van de eerste cijfers blijkt dat de boa’s goed in staat zijn te handhaven op deze verkeersovertredingen.
Tijdens het webinar zijn ook vragen gesteld die niet gingen over de uitbreiding van de bevoegdheden van boa’s, maar meer over handhaving door boa’s in het algemeen. Voor antwoorden hierop kan het best contact opgenomen worden met de (direct) toezichthouder.
Achtergrondinformatie
- Verkeershandhaving door boa’s – Eindrapport evaluatie pilot gemeente Utrecht
- Bevindingen onderzoek evaluatie pilot verkeershandhaving boa’s
- Sheets webinar handhaving aanvullende verkeersovertredingen door boa’s
- Landelijk format handhavingsarrangement
- Projectplan pilot verkeershandhaving gemeente Schouwen-Duiveland