Signalen arbeidsuitbuiting
Het Bureau Nationaal Rapporteur Mensenhandel heeft een lijst opgesteld met signalen op die op arbeidsuitbuiting kunnen wijzen.
Niet alle signalen hoeven aanwezig te zijn om arbeidsuitbuiting te vermoeden. Het is van belang de samenhang tussen verschillende laakbare omstandigheden te zien.
De signalen zijn:
Dwang/misleiding
- Fysiek geweld tegen de werknemer of dreiging daarmee
- (Dreiging met) melden van het illegaal verblijf van de werknemer
- De werknemer wordt op andere ontoelaatbare wijze onder druk gezet
- Tewerkstelling in een andere sector of onder andere omstandigheden dan afgesproken
- Misbruik maken van het gebrek aan kennis van de eigen (rechts)positie van de werknemer.
Slechte arbeidsomstandigheden
- Gedwongen gevaarlijk werk
- Onredelijke werktijden
- De werknemer krijgt niet of minder dan het minimumloon betaald
- Ook bij ziekte moet gewerkt worden.
Onvrijheid
- De werkgever/tussenpersoon heeft de (reis)documenten van de werknemer ingenomen
- De werknemer mag niet of nauwelijks contact onderhouden met de buitenwereld.
Meervoudige afhankelijkheid
- De werknemer is door een schuld aan de werkgever of een tussenpersoon gebonden
- De werknemer is voor bijvoorbeeld onderdak, eten of documenten afhankelijk van de werkgever.
Signaalkaarten en handleiding
Het CCV en en Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland ontwikkelden signaalkaarten en factsheets voor baliemedewerkers en toezichthouders van gemeenten. De signaalkaarten en factsheets helpen arbeidsuitbuiting te herkennen.
- Signaalkaart voor baliemedewerkers (het CCV)
- Factsheet arbeidsuitbuiting voor baliemedewerkers (Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland)
- Signaalkaart voor toezichthouders (het CCV)
- Factsheet arbeidsuitbuiting voor toezichthouders (Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland)
Onder het EU-project ‘Development of common guidelines and procedures on identification of Victims of human trafficking’ is ook een praktische handleiding gericht op arbeidsuitbuiting ontwikkeld.
E-learnings mensenhandel
Het CCV heeft een aantal e-learnings ontwikkeld die gemeentelijke baliemedewerkers en handhavers en medewerkers van hotels en vakantieparken helpen bij de signalering van mensenhandel. Ze ontdekken hoe breed en veelvormig mensenhandel is. Maar vooral: hoe mensenhandel er in de praktijk uit kan zien.