Rookbeheersings­installaties

Rook in vluchtwegen vermindert het zicht, belemmert de ademhaling en maakt brandbestrijding moeilijk. Bij branden vallen de meeste slachtoffers door verstikking of vergiftiging door rook. De hitte bevordert daarnaast de uitbreiding van vuur en vergroot de schade. Het belangrijkste bij brandbeheersing is naast een zo snel mogelijke signalering, het voorkomen van rookverspreiding. Rookbeheersingsinstallaties zijn hiervoor een efficiënt hulpmiddel.

Naast de rookbeheersingsinstallatie zijn er ook rook- en warmteafvoerinstallaties. Beide installaties vertonen overeenkomsten, maar de rook- en warmteafvoerinstallatie kan bijvoorbeeld ook vluchtroutes langer veilig houden of de kans verkleinen dat de constructie van een gebouw bezwijkt.

Voor de duidelijkheid: de installaties blussen de brand niet, maar beheersen gedurende een bepaalde periode de gevolgen van een brand.

Werking rookbeheersingsinstallaties

Rookbeheersingsinstallaties voeren bij brand de rook en warmte naar buiten af. Via openingen kunnen de hete rook- en verbrandingsgassen onbelemmerd naar buiten stromen. De ruimte waar de brand is, vult zich dan niet met rook. Zo ontstaat een rookvrije zone en kunnen mensen veilig vluchten. De rookvrije zone helpt ook om veilig bluswerkzaamheden uit te voeren.

Rookbeheersingsinstallaties worden toegepast in:

• Trappenhuizen: overdrukinstallaties.
• Grote brandcompartimenten zoals een stationshal of overdekte winkelstraat: natuurlijke ventilatie.
• Tunnels en parkeergarages: mechanische ventilatie of stuwdrukventilatie.

Rook- en warmteafvoerinstallatie (RWA)

Een rook- en warmteafvoerinstallatie bestaat uit een natuurlijk of mechanisch luchtafvoersysteem en een luchttoevoersysteem. Dit kunnen dakluiken, lamellenroosters of mechanische ventilatoren zijn. Deze worden geactiveerd door een brandmeldinstallatie en zorgen voor de rookafvoer via het dak. Een rook- en warmteafvoerinstallatie bestaat uit de volgende componenten:

• RWA-eenheid (natuurlijk of mechanisch).
• Luchttoevoervoorziening.
• Rookscherm.
• Rookmelder.
• Besturingskast.
• Brandmeldcentrale.

Het is noodzakelijk dat al deze componenten op elkaar aansluiten.

Vervangingslucht

Voor het goed functioneren van een RWA-systeem moet er voldoende vervangingslucht zijn door middel van bijvoorbeeld lamellenroosters of uitzetramen die bij brand open gaan. Wordt er niet voorzien in vervangingslucht, dan ontstaat er een onderdruk in de ruimte. Die onderdruk kan op een bepaald moment zo groot zijn dat deze sterker is dan de thermische eigenschap van de rook, waardoor de rook weer naar binnen wordt gezogen.

Stuwkrachtventilatiesysteem en overdrukinstallatie

Naast de reguliere rook- en warmteafvoersystemen, kennen we het stuwkrachtventilatiesysteem. Dit wordt toegepast in ondergrondse parkeergebouwen. Sterke stuwkrachtventilatoren zorgen in normaal bedrijf ervoor dat concentraties CO, NOx (verzamelnaam voor verschillende stikstofoxiden) en LPG op een adequate manier worden afgevlakt en afgevoerd.

Het kan noodzakelijk zijn om in bepaalde ruimten van een gebouw (trappenhuizen en liftschachten) een overdrukinstallatie te installeren. In geval van brand zorgt deze installatie voor overdruk in de betreffende ruimte, zodat de rook niet die ruimte in kan stromen. Zo blijft de vluchtweg vrij van rook.

Inspectie rookbeheersingsinstallatie

Laat de rookbeheersingsinstallatie periodiek inspecteren. Een onafhankelijke inspecteur beoordeelt of de installatie past bij jouw bedrijfssituatie. Als alles in orde is, ontvang je het inspectiecertificaat. Dit certificaat is verplicht door de wet. Ook is het certificaat belangrijk voor jouw verzekeraar. De geldigheidsduur van inspectiecertificaten volgens het Bouwbesluit is 1 jaar.

Ontwerp

Een goed ontwerp is het halve werk. Een uitgangspuntendocument brandbeveiliging voor de rookbeheersingsinstallatie zorgt ervoor dat de installatie past bij het gebruik van het gebouw en voorkomt dat je de installatie later moet aanpassen. Een fout herstellen in de installatie is altijd duurder dan een goed ontwerp. Zoek een brandbeveiligingsadviseur voor een ontwerp met CCV-keurmerk.