Zicht op waardevolle informatie

In de dashboards Zicht op Ondermijning worden CBS-data gecombineerd met data van andere betrouwbare landelijke bronnen. Ze geven bijvoorbeeld inzicht in de veelvoorkomende persoonskenmerken van eigenaren van hennepkwekerijen of inzicht in wijken binnen een gemeente waarbij opvallend veel verdachte transacties plaatsvinden. Dit biedt extra mogelijkheden voor een wijkgerichte of themagerichte aanpak van ondermijnende criminaliteit.

De analyses zijn nadrukkelijk niet gericht op opsporing. De getoonde gegevens zijn niet herleidbaar naar individuele adressen, personen en bedrijven.

Datavoorziening Onregelmatigheden Op de Kaart (DOOK)  van de VNG helpt gemeenten bij de aanpak van ondermijningsvraagstukken. DOOK toont digitale kaarten met gedetailleerde data op een manier die rechtmatigheid van het gebruik van data waarborgt.

Daarmee kunnen gemeenten eenvoudig relevante data combineren tot een overzichtelijk informatiebeeld. DOOK sluit aan op landelijke handreikingen en helpt ook kleinere gemeenten zonder eigen data-analist op weg.

In het In Zicht webinar Opbouw informatiebeeld bedrijventerreinen van 2 juni 2025 gaf de VNG een korte presentatie over DOOK.

• Meer informatie en kijk het webinar terug.

Met behulp van de Leefbaarometer kun je de leefbaarheid in alle woonwijken, buurten en straten in Nederland monitoren.

De Leefbaarometer laat de leefbaarheid van het gebied zien en hoe die zich in de afgelopen jaren heeft ontwikkeld. Want een combinatie en cumulatie van sociale problematiek achter de voordeur kan in bepaalde gebieden leiden tot een voedingsbodem voor ondermijning en criminaliteit.

De Leefbaarometer biedt informatie voor beleidsvoorbereiding, – bijsturing en -evaluatie voor verschillende partijen die betrokken zijn bij de leefbaarheid van wijken en buurten.

Met de monitor Zicht op Wijken kun je eenvoudig tot op wijkniveau een brede set aan gegevens raadplegen.

Je krijgt daarmee zicht op problemen die een voedingsbodem kunnen vormen voor ondermijning. Denk bijvoorbeeld aan werkloosheid, armoede, onderwijsachterstand, eenzaamheid en criminaliteit.

Je kunt met de monitor ook wijken en gemeenten onderling vergelijken. En daarmee kun je afwijkingen en bijzonderheden signaleren.

De Veiligheidsmonitor presenteert de uitkomsten van bevolkingsonderzoek naar veiligheid, leefbaarheid en slachtofferschap van veelvoorkomende criminaliteit.

De uitkomsten van de Veiligheidsmonitor geven inzicht en overzicht in de mate van (on)veiligheid in de gemeente in zijn algemeenheid en in (kwetsbare) wijken in het bijzonder.

Het dashboard Waar staat je gemeente van de VNG helpt gemeenten om uit alle beschikbare gegevens de juiste informatie te filteren en daarmee hun prestaties te verbeteren, onder andere op het terrein van veiligheid.

Het dataplatform bundelt, bewerkt en presenteert data voor, van en over gemeenten.

Op het dashboard zijn cijfers over onder meer leefbaarheid en ondermijnende criminaliteit te raadplegen. Deze informatie is bijvoorbeeld te gebruiken voor het opstellen van een gemeentelijk integraal veiligheidsplan (IVP).

Criminele netwerken maken gebruik van jongeren om criminele hand- en spandiensten te verrichten. Om te voorkomen dat jongeren in de criminaliteit terechtkomen en/of hier niet meer uitkomen, is (vroegtijdig) ingrijpen verreist.

De Jeugdmonitor van het CBS geeft inzicht in de cijfers rond de thema’s gezin, onderwijs, veiligheid en justitie, gezondheid en welzijn en arbeid met betrekking tot jeugdigen in een gemeente en in Nederland.

Voor elk domein zijn meerdere indicatoren onderscheiden die een cijfermatig overzicht geven van de situatie van de jeugd en de ontwikkeling daarin.

In de Monitor Jeugdcriminaliteit worden de ontwikkelingen in de jeugdcriminaliteit uiteengezet. Het gaat hierbij om jeugdigen in de leeftijd van 12 tot 23 jaar.

Voor de Monitor Jeugdcriminaliteit werkt het Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatiecentrum (WODC) samen met het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Er wordt gebruik gemaakt van bronnen van de politie, het Openbaar Ministerie (OM) en de rechterlijke macht, plus enquêtes onder jongeren.

Verder zijn er verdiepende onderzoeken naar specifieke onderwerpen. Hiermee kunnen de omvang en ernst van jeugdcriminaliteit in een breed perspectief worden geduid.

Het Dashboard Criminaliteit en Recht geeft, in de vorm van een kerncijferplatform, de meest actuele cijfers over de stand van criminaliteit, rechtshandhaving en veiligheid in Nederland weer.

Het dashboard verstrekt betrouwbare, eenduidige, kwantitatieve informatie over de gehele breedte van de strafrechtketen.

Het dashboard is een initiatief van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC), het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), de politie, het Openbaar Ministerie (OM) en de Rechtspraak, in samenwerking met de directie Strafrechtketen van het ministerie van Justitie en Veiligheid (MvJenV/DSK).

De RIEC’s en het LIEC  ontwikkelen gezamenlijk de methodiek ‘ondermijningsbeelden’. Een ondermijningsbeeld is een bundeling van signalen en fenomenen van criminele aanwezigheid en activiteiten binnen een bepaald geografisch gebied.

Het LIEC werkt op het moment in samenwerking met partners aan een methodiek om tot een landelijk beeld te komen. De ondermijningsbeelden die de RIEC’s opstellen, worden daarvoor als input gebruikt.

Systeemkennis en (straat)informatie van wijkagenten, bijzondere opsporingsambtenaren, bewoners en ondernemers worden ook verzameld. Door deze informatie te bundelen en te analyseren worden criminele samenwerkingsverbanden, activiteiten en onderliggende structuren zichtbaar.

Het geheel leidt tot een ondermijningsbeeld van het betreffende gebied. Bij de totstandkoming van het ondermijningsbeeld spelen de RIEC’s en een aantal partnerorganisaties (zoals gemeenten, politie, Openbaar Ministerie, Belastingdienst) een belangrijke rol. Zij zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de kwaliteit van het ondermijningsbeeld.

Voor vragen kun je terecht bij het RIEC in jouw regio.