Maatregelen tegen ordeverstoringen
Als burgemeester kun je verschillende maatregelen tegen ordeverstoringen treffen. Je vind ze op deze pagina.

Wanneer op straat ordeverstoringen plaatsvinden, kunnen burgemeesters maatregelen treffen om de veiligheid en orde te herstellen. De burgemeester heeft echter niet zomaar bevoegdheden om ook online in te grijpen. Welke maatregel ingezet kan worden, hangt af van het type inhoud dat geplaatst wordt. In onderstaande schema staat kort per vorm welke interventies ingezet kunnen worden.
Vorm | Rechtsbasis om op te treden | Maatregelen |
Illegale content | Wetboek van strafrecht | Verwijdering, vervolging |
Onrechtmatige content | Burgerlijk Wetboek; Algemene Verordening Gegevensbescherming | Verwijdering, schadevergoeding/boete |
Ongewenste content | Geen | O.a. feiten natrekken, counterspeech* |
* tactiek om haatdragende taal of verkeerde informatie tegen te gaan door een alternatief verhaal te presenteren in plaats van met censuur van de beledigende toespraak.
Verwijderen onrechtmatige content
Onrechtmatige online content is informatie, door mensen op het internet geplaatst, die in strijd is met het recht, vanwege de schadelijke gevolgen ervan en/of omdat de belangen van anderen daardoor op ernstige wijze worden aangetast. Hierbij moet, bijvoorbeeld, gedacht worden aan bedreigingen, privacy-inbreuken of wraakporno.
Het rapport van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) biedt inzicht in de juridische en praktische haalbaarheid van een voorziening voor de verwijdering van onrechtmatige online content die mensen persoonlijk raakt.
Lees nu het rapport ‘Aanpak in kaart’ van NHL-Stenden Hogeschool over online signalering en interventies van gemeenten bij online aangejaagde ordeverstoringen. Noord Holland Samen Veilig heeft mede op basis hiervan een interventiekaart ontwikkeld die gemeenten direct kunnen toepassen.
Online gebiedsverbod gemeente Utrecht
- Burgemeesters zoeken grenzen op met online uitingsverbod (22 januari 2023)
- Raadsbrief Beslissing op bezwaar ‘online gebiedsverbod’ (15 juni 2022)
- Openbare vergadering van de Commissie Veiligheid, Bestuur en Financiën over het online gebiedsverbod (8 maart 2022)
- Beantwoording raadsvragen over online gebiedsverbod Utrecht (21 december 2021)
- Opleggen online gebiedsverbod is ‘holle retoriek’ | Binnenlands Bestuur (8 december 2021)
- Brief ‘Last onder dwangsom’ van Sharon Dijksma, burgemeester Utrecht (26 november 2021)
- Het digitaal gebiedsverbod als gemeentelijk instrument tegen online aangejaagde ordeverstoringen | Bestuurswetenschappen (1 november 2021)
- Raadsbrief inzichten en analyse ongeregeldheden (oktober 2020)
Onderzoek
- ‘Onderzoek ‘Niet bevoegd, wel verantwoordelijk’ (NHL Stenden hogeschool)
- Factsheet onderzoek ‘Niet bevoegd, wel verantwoordelijk’
- Boek ‘Niet bevoegd, wel verantwoordelijk’
- Bekijk het webinar van 30 september 2020
- Burgemeester in cyberspace – Handhaving van de openbare orde door bestuurlijke maatregelen in een digitale wereld (Politie & Wetenschap)
Wet inzake digitale diensten (Digital Services Act)
Voor het eerst komen er gemeenschappelijke regels voor de verplichtingen en verantwoordingsplicht van digitale intermediairs in de hele EU. Dat zorgt voor nieuwe mogelijkheden om digitale diensten over de grenzen heen aan te bieden en biedt alle gebruikers, waar ze ook wonen, een even goede bescherming.
Op de officiele website van de Europese Unie staat meer informatie over de wet inzake digitale diensten (Digital Services Act). Wat zijn de nieuwe verplichtingen? Welke providers vallen hieronder? Et cetera.