Ga naar de inhoud

Op deze pagina vind je interventies gericht op jongeren op school.

School is een veilige plek om te leren. Maar leerlingen nemen problemen op straat en online mee de klas in, en dat vraagt veel van schoolteams. In Amsterdam werken scholen en gemeente samen om schoolveiligheidsproblematiek tegen te gaan. Dat doen ze door te werken aan een positief pedagogisch klimaat, deskundige docenten en een stevige samenwerking van onderwijs-, jeugd- en veiligheidspartners.

BUIT in de klas is gemaakt voor én met jongeren vanaf 10 jaar. Doel is om bewustwording te vergroten, verschillende vormen van uitbuiting te voorkomen en jongeren weerbaarder te maken tegen uitbuiting. In het lespakket BUIT komen de thema’s ‘criminele uitbuiting’ en ‘seksuele uitbuiting’ aan bod. Bij beide thema’s bekijken jongeren een film en kunnen ze daarna via een app gesprek ‘praten’ met de personages uit die film.

De pilot van onderwijsprogramma Kapot Sterk in Utrecht is in juni 2021 succesvol afgerond. Met het programma wilden gemeente, politie en Openbaar Ministerie (OM) de jonge jeugd een begin maken met het bouwen aan weerbaarheid tegen de invloed van drugscriminaliteit. In de lessen kwam aan bod wat de consequenties van een criminele loopbaan zijn, hoe kinderen groepsdruk kunnen weerstaan en hoe ze subtiele ronselpraktijken kunnen herkennen. Maar ook waar de kinderen zelf van dromen en wat ervoor nodig is om die dromen waar te maken.

In Amsterdam zetten scholen voor voortgezet onderwijs in Zuidoost een virtualrealityspel (VR-spel) in om het dragen van messen en messengeweld te voorkomen. Het VR-spel helpt jongeren zien wat de gevolgen van bepaalde keuzes zijn. En dat zij een keus hebben. Het moet helpen de spiraal van geweld te doorbreken. Het VR-spel is onderdeel van het lesprogramma ‘Mes Less’. Dat gaat over groepsprocessen die kunnen leiden tot geweld en criminaliteit. Het Actiecentrum Veiligheid en Zorg ontwikkelde het lesprogramma met het VR-spel voor en met jongeren. Hierbij is rekening gehouden met de toegankelijkheid voor jongeren met een licht verstandelijke beperking, die extra kwetsbaar zijn voor het ontwikkelen van crimineel gedrag.

Uit onderzoek blijkt dat simulaties een goede manier zijn om jongeren te laten nadenken en praten over maatschappelijke kwesties. Door VR kunnen sociale situaties nagemaakt worden, zodat jongeren het gevoel hebben daadwerkelijk aanwezig te zijn in de situatie. Hierdoor worden ook ’echte‘ reacties opgeroepen. Zo ervaren jongeren op een hele realistische manier de consequenties van bepaalde keuzes. Dit helpt de jongeren om in elk geval twee keer na te denken als zij in zo’n situatie belanden. Vervolgens gaan de jongeren met elkaar en de begeleiders in gesprek over messengeweld. Hierdoor worden jongeren zich bewust van de risico’s van het dragen van messen, denken ze na over alternatieven en denken ze na over wie ze kunnen benaderen voor hulp.

Meer informatie

Contactpersoon Nelleke Hilhorst, n.hilhorst@amsterdam.nl

Onder mijn Ogen is een serious game voor docenten van het (voorbereidend) middelbaar beroepsonderwijs en praktijkonderwijs. Via het spel leren docenten signalen van criminele uitbuiting en ondermijning te herkennen bij hun studenten. Ondermijning is een verzamelnaam voor verschillende vormen van criminaliteit.

Het spel wordt begeleid door een trainer die kennis heeft over het onderwerp ondermijning. De docenten bekijken steeds een stukje van een film over drie op het oog doorsnee leerlingen, die zij ‘onder hun ogen’ zien veranderen. Ondermijning blijkt ten grondslag te liggen voor deze gedragsverandering. Maar is de docent hiervan op de hoogte? Heeft de docent signalen opgevangen die misschien wel reden geven tot een bepaalde aanpak?

De game is nog niet beschikbaar, want er loopt op dit moment een pilot van een jaar. Aan de pilot werken 30 docententeams mee. Parallel daaraan verricht AVANS Hogeschool, lectoraat ondermijning, een effectstudie. Na dit jaar wordt duidelijk of Onder mijn Ogen het gewenste effect sorteert. Zo ja, dan wordt het spel landelijk uitgerold.

Meer informatie

CCV-adviseur Ingrid Schuurs, ingrid.schuurs@hetccv.nl.