Lokale interventies voor geldezels

Initiatiefnemer: Gemeente Haarlem
Doelgroep: Bewoners algemeen, jongeren
Type cybercrime: Meedoen aan cybercriminele netwerken
Type aanpak: Preventief
Aanpak gericht op: Slachtoffer/Dader

Het doel van dit project van gemeente Haarlem is om te voorkomen dat geldezels (tussenpersonen) meewerken met cybercriminele netwerken.

Omschrijving project

Geldezels zijn een onmisbare schakel voor criminelen om geld via bankrekeningen van hun slachtoffers door te sluizen naar zichzelf. De gemeente Haarlem ziet dat cybercriminelen hiervoor jongeren benaderen via bijvoorbeeld scholen, sportverenigingen en in het uitgaansleven.

Het doel van dit project is om te voorkomen dat geldezels meewerken met cybercriminele netwerken. Mogelijke interventies van de gemeente Haarlem zijn de inzet van risicocommunicatie naar de kwetsbare groepen, inzet van acteur ronselaars en/of begeleidingstrajecten voor geldezels.

De aanloopfase waarin onderzoek is gedaan naar de kenmerken van geldezels door het onderzoeksteam en de recherche is essentieel gebleken. Door het in kaart brengen van de geldezels was het mogelijk om interventies te ontwikkelen passend bij de doelgroep. In totaal zijn er een zevental interventies bedacht, zoals: waarschuwingsbrieven, huisbezoeken, gesprekken vanuit JGB, HALT-les op het voortgezet onderwijs, opsporing en vervolging bij veelplegers en inzet vanuit het Bestuurlijk Interventie Team als niks blijkt te werken.

In een van de interventies krijgen Haarlemse jongeren online gesponsorde adds te zien die snel geld verdienen promoten door het uitlenen van je bankpas. Op het moment dat ze op de add klikken, komen ze op een website terecht die ze uitlegt dat money muling verboden is, wat de gevolgen hiervan zijn én er is informatie te vinden over wie je kan helpen bij het vinden van een (legale) baan. Het onderzoeksteam toetst welke boodschap op de website het beste aankomt, ook wordt gemeten hoeveel jongeren op de add klikken en hoelang ze op de website blijven. Lees het onderzoeksrapport ‘Naar een interventie tegen geldezels; een experiment op Instagram’ dat is uitgevoerd door de Haagse Hogeschool, Centre of Expertice Cybersecurity in opdracht van de gemeente Haarlem. En bekijk de toelichting door projectleider Lynn van Meijgaard en onderzoeker Rutger Leukfeldt over het evidence based onderzoek.

Meer informatie

Lees de City Deal factsheet over de aanpak van het geldezelproject. Kijk of dit project ook toepasbaar is in jouw gemeente. Maak daarbij gebruik van de interventiekaart waar naar verwezen wordt. Voor meer informatie kun je contact op nemen met Marjolein van Aggelen.

Dit is een project dat behoort bij de City Deal Lokale Weerbaarheid Cybercrime