Evaluatie Youth Cyber Team

Om inwoners cyberweerbaarder te maken, is in 2020 de City Deal Lokale Weerbaarheid Cybercrime gestart. Een project dat hiertoe behoort, is het Youth Cyber Team. Het is een initiatief van Presikhaaf University, AM-Supportteam, Bureau Beke en de gemeente Arnhem. Concreet is het doel van het Youth Cyber Team om de cyberweerbaarheid van kwetsbare kinderen en jongeren uit de Arnhemse wijken Presikhaaf en Malburgen te versterken. Dit sluit aan bij de ambitie van de gemeente Arnhem van een cyberweerbare stad. In het onderzoek van Bureau Beke is gekeken naar de opzet en resultaten van het cyberproject Youth Cyber Team.

Het project Youth Cyber Team

Op basis van een wetenschappelijke literatuurstudie en interviews met online jongerenwerkers is vastgesteld met welke online risico’s kinderen en jongeren te maken hebben. Naast dat voor velen onbekend is welk online gedrag gepast is (normen en waarden), geldt dat kinderen en jongeren met name te maken krijgen met (online) geweld, exposen, fake news en easy money. Door jongerenwerkers van de Arnhemse organisaties Presikhaaf University en AM-Supportteam zijn drie trainingen ontwikkeld. De voornoemde online risico’s zijn ingebed in deze trainingen.

De jongerenwerkers hebben twintig jongeren uit beide wijken geselecteerd. Het zijn jongens en meisjes van 16 tot en met 23 jaar oud. De jongeren hebben de drie trainingen – gegeven door de jongerenwerkers – gevolgd. Als onderdeel van het Youth Cyber Team zijn zij vervolgens ingezet om hun opgedane kennis over te dragen aan twee groepen leerlingen. Beide groepen leerlingen hebben drie trainingen gevolgd. De eerste groep leerlingen bestaat uit dertien jongens en meisjes uit groep7 en 8 van het basisonderwijs. Zij zijn maximaal 12 jaar oud. Een deel is pas recent in Nederland woonachtig, waardoor zij een taalachterstand hebben. De tweede groep leerlingen bestaat uit zeventien jongens van 11 tot en met 14 jaar oud. Zij zitten in groep 7 van het basisonderwijs tot en met de tweede klas van de middelbare school.

Bureau Beke heeft zowel de trainingen aan de jongeren als de trainingen aan de twee groepen leerlingen geobserveerd en een vragenlijst onder de jongeren en leerlingen afgenomen. Dit maakt het mogelijk om het project te evalueren.

De resultaten van het project

Het plannen van de trainingen aan jongeren en leerlingen is lastig gebleken. De data was daardoor pas laat bekend. Dit heeft twee gevolgen gehad. Ten eerste was het hierdoor voor een deel van de twintig jongeren niet mogelijk om iedere training te volgen en/of om een training te verzorgen. Ten tweede zijn minder groepen leerlingen getraind dan aan de voorkant van het project was bedacht. Ondanks dat basisscholen welwillend tegenover het project stonden, zorgde de late planning ervoor dat het niet meer in de jaarplanning paste. Naast dat minder groepen leerlingen zijn getraind, is het ook niet gelukt om groepen ouders te spreken. Wel heeft één maatschappelijk overleg met professionals plaatsgevonden waarin deze door de jongerenwerkers kort zijn geïnformeerd over het Youth Cyber Team-project, maar ook de professionals zijn niet door jongeren getraind. Verder blijkt dat tijdens iedere training aan jongeren sprake is geweest van tijdsgebrek, waardoor niet alle stof is behandeld.

Kwantitatieve gegevens zijn verzameld door middel van een vragenlijst. Geconcludeerd kan worden dat de trainingen aan jongeren ervoor hebben gezorgd dat het kennisniveau over online risico’s is verbeterd en hun attitude online is veranderd. Dit duidt op toegenomen cyberweerbaarheid. Deze kwantitatieve resultaten gelden niet voor de twee groepen leerlingen. Voor één groep leerlingen geldt dat de resultaten erop wijzen dat het kennisniveau is toegenomen, maar dit effect was niet significant. Het kennisniveau van de andere groep leerlingen is zelfs afgenomen. Wat betreft de attituden in de online omgeving geldt voor beide groepen leerlingen dat er geen verandering heeft opgetreden.

Kansen voor de toekomst

In een toekomstig Youth Cyber Team-traject moeten de trainingen eerder gepland worden, zodat meer groepen leerlingen kunnen deelnemen aan de trainingen. Ook moet worden nagedacht over hoe ouders van kwetsbare jongeren bereikt en overtuigd kunnen worden om deel te nemen aan een training. Verder moet voor de jongeren die onderdeel uitmaken van het Youth Cyber Team een vierde training ontwikkeld worden, namelijk hoe zij op de beste manier kennis kunnen overdragen en hoe zij moeten omgaan met een groep jonge kinderen. Wat betreft de inhoud van de trainingen, moet continu gemonitord worden of kinderen en jongeren met nieuwe thema’s te maken hebben in de online omgeving. De ontwikkelde blauwdruk van een training maakt het eenvoudig om een eventueel nieuw thema in te passen in een toekomstig Youth Cyber Team-traject.  

De resultaten van de vragenlijst kunnen door meerdere redenen zijn beïnvloed. Een eerste belangrijke reden is dat de inhoud van de trainingen niet voor iedere groep passend is geweest. Dit heeft betrekking op zowel de moeilijkheidsgraad van de stof als de manieren hoe de stof is overgebracht. Daarom moet voor een eventueel vervolg van het Youth Cyber Team nagedacht worden over hoe de inhoud van de trainingen beter aansluit bij verschillende doelgroepen.  Een tweede reden is dat moet worden nagedacht over de wijze waarop de deelnemers de vragenlijst invullen. Zo had de eerste groep leerlingen een stimulans om de vragenlijst zo snel mogelijk in te vullen, omdat zij daarna mochten voetballen.

Het project heeft meerdere producten opgeleverd die in een toekomst Youth Cyber Team-traject toegepast kunnen worden. Dit traject kan plaatsvinden in dezelfde wijken, maar ook breder in de gemeente Arnhem of daarbuiten. In het geval het traject elders uitgevoerd gaat worden, is het mogelijk dat de jongerenwerkers van Presikhaaf University en AM-Supportteam het project c.q. de producten, het proces en de potentiële uitkomsten komen uitleren aan andere jongerenwerkers. Het betreft een ‘Train-de-Trainer’-concept.

Lees de evaluatie