Aankoopfraude claimt meeste slachtoffers
Vorig jaar werden veruit de meeste mensen slachtoffer van aankoopfraude wanneer ze te maken kregen met online criminaliteit. Met ruim 9% van alle slachtoffers staat deze categorie bovenaan in een recent gepubliceerd onderzoek door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
We spreken van aankoopfraude wanneer je online iets bestelt, maar dat nooit geleverd krijgt of als het product anders is dan wat je gekocht hebt. Aankoopfraude vind vaak plaats via neppe online webshops. Deze hebben vaak ongelofelijke aanbiedingen voor mooie producten en vragen je vooraf via een overboeking te betalen. Daarna ben je je geld kwijt.
Slachtoffers online oplichting
2,4 miljoen mensen van 15 of jaar of ouder gaven vorig jaar aan slachtoffer te zijn geweest van minstens één vorm van online criminaliteit. Hieronder vallen misdaden als hacken, online oplichting en intimidatie. Opvallend uit de resultaten is dat jongeren vaker slachtoffer waren dan senioren. Het percentage van de getroffen jongeren was met 20% twee keer zo hoog als dat van de getroffen ouderen.
Het gaat bij aankoopfraude ook veel vaker om kleding, sportartikelen, schoenen en (kleding)accessoires. Dit soort artikelen bedraagt bijna 50% van alle succesvolle online fraude. Op de tweede plaats staat huishoudelijke apparatuur met maar ruim 15%.
Emotionele klachten door online misbruik
Alle vormen van online criminaliteit zorgen vaak voor langdurige klachten bij slachtoffers. Vooral het vertrouwen in mensen komt op losse schroeven te staan. Bijna 40% van de slachtoffers geeft aan hier na het voorval moeite mee te hebben. Ook gevoelens van onveiligheid, slaapproblemen, depressieve klachten, het voorval telkens opnieuw beleven, en angstklachten komen vaak voor.
Melden online criminaliteit
Iets minder dan de helft van alle slachtoffers praat over het voorval met iemand en 16% doet ook aangifte van wat hen overkomen is. Meestal wordt er gekozen om geen aangifte te doen, omdat de verwachting is dat een aangifte niet nuttig is of omdat dat het voorval toch niet zo belangrijk wordt geacht.
Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV) biedt gemeenten handreikingen om de fraudeweerbaarheid binnen de gemeente te verbeteren. Door een preventieve aanpak af te stemmen op de specifieke doelgroep, kan er effectief opgetreden worden tegen online fraudeurs. Ook voor de jongerendoelgroep heeft het CCV expertise en onderzoek om ze te beschermen tegen de online fraudeurs die precies deze groep in het vizier heeft. Kijk in het CCV-webdossier Fraude voor meer informatie.