‘Voor cyber moet je experimenteerruimte bieden’

Toen de onlinewereld steeds meer het openbare leven binnendrong, met uitwassen zoals Project X in Haren, moest er een antwoord komen op cyberveiligheid. Lokale bestuurders hadden geen idee wat ze aan moesten met vraagstukken die op hen afkwamen via het wereldwijde web. Want wat kan de burgemeester van Tystjerksteradiel nou doen aan een hack vanuit Rusland? Als nestor bij het ministerie van Justitie en Veiligheid, werd Frans van der Doelen gevraagd om de lokale weerbaarheid tegen cybercrime te verstevigen. In Secondant blikt de inmiddels gepensioneerde beleidsmaker terug op hoe hij in samenwerking met de grote steden en gemeenten de City Deal cyberveiligheid opstartte.

Cyberwegenkaart van het CCV

Spoiler alert: Van der Doelen maakte daarbij gebruik van gezond verstand, boerenslimheid en een timmermansoog. Immers, de dikke beleidsnota die hij op dit onderwerp probeerde uit te werken zat juridisch zo ingewikkeld in elkaar, dat het proces dreigde te verzanden. Met hulp van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV) kwam er een cyberwegenkaart tot stand, die in een oogopslag inzichtelijk maakt voor welke online kwestie de gemeenteambtenaar bij welk loket terecht kan.

Database lokale cyberprojecten

“Voor cyber moet je experimenteerruimte bieden,” luidt de overtuiging van Van der Doelen. Zijn eigenzinnige beleidsbenadering voor lokale weerbaarheid cybercrime, resulteerde in een database lokale cyberprojecten die gemeenten kunnen overnemen. Van der Doelen is tevreden over de praktische manier waarop dit tot stand is gekomen: “Ik geloof meer in het van onderaf met de uitvoerders zoeken naar een pragmatische en werkende route naar een globale missie op lange termijn. Mijn ervaring is dat dat beter werkt dan centrale, abstracte rijksprogramma’s, die al achterhaald zijn nog voor de uitvoering start.”