‘Zorgen om toename agressie in winkels’

Bij supermarktketen Jumbo is het afgelopen jaar voor honderd miljoen aan artikelen is gestolen. Dit is zestig procent meer dan in 2022. Martijn Wildeboer, adviseur van het Platform Veilig Ondernemen (PVO), vindt het moedig dat de Jumbo deze cijfers deelt. “Jumbo is de eerste partij die openheid van zaken hierin geeft. Ik vind het ook wel moedig van de Jumbo dat ze ook durven te zeggen dat het 1 procent van de totaalomzet is”, zegt hij tegen de NOS.

Een nieuwe mentaliteit

De PVO-adviseur ziet ook dat het aantal geregistreerde diefstallen in de Nederlandse detailhandel de laatste twee jaar is gestegen. “Ik vind zestig procent wel heel heftig.” Wildeboer stelt dat de toename een gevolg is van de hogere kosten van levensonderhoud. “Daarnaast denk ik dat er ook wel dat een mentaliteitsprobleem boven water komt. We denken te verdienen dat we alles mogen, alles kunnen, alles mogen zeggen en alles mogen vinden.”

Door de coronapandemie was het aantal winkeldiefstallen in die periode enorm afgenomen. Dat kwam omdat minder mensen werden toegelaten in de winkels en daardoor er meer overzicht was. Wildeboer: “Daardoor werd ook de kans om winkeldiefstal te plegen een stuk lager, omdat je gewoon eerder werd opgemerkt.” De PVO-adviseur ziet bovenop meer mensen in de winkels, dat ze korte lontjes hebben, sneller agressief reageren en vinden dat ze gelijk hebben. “Dat is dan dubbelop. Er is minder overzicht en de mentaliteit van de mensen is wat minder strikt dan voorheen.” De toename van verbaal en fysieke agressie in de winkels van klanten baart het PVO veel zorgen.

Zelfscan en kostenplaatje

De vraag is of zelfscankassa’s bij supermarkten ook bijdragen aan meer winkeldiefstallen. Daar heeft PVO in overleg met de politie naar gekeken. “Uit registratie van de politie blijkt niet dat zelfscankassa’s in één keer op nummer 1 staan in de problematiek rondom winkeldiefstal. Natuurlijk gebeurt er ook winkeldiefstal bij zelfscankassa’s, maar het is niet één op één te herleiden. De introductie van een zelfscankassa heeft dus niet geleid heeft tot deze toename van winkeldiefstallen”, zegt Wildeboer.

Of het aantal winkeldiefstallen bij andere supermarktketens net zo hoog is als bij Jumbo, is niet bekend. Andere ketens laten daar weinig over los. “We maken op basis van cijfers over winkelcriminaliteit, waar ook winkeldiefstal onder valt, een schatting van een totaal kostenplaatje en dat is 2,5 miljard euro voor de gehele detailhandel”, zegt de PVO-adviseur. “Als daar dan Jumbo al honderd miljoen van wegsnoept, dan moeten we het bedrag misschien wel een beetje hoger bijstellen.”