Iedereen is kwetsbaar voor cybercrime

Artificial Intelligence (AI) maakt het werk van cybercriminelen een stuk makkelijker. Zo is er tegenwoordig geen linkje meer nodig om toch opgelicht te worden. Het blijft niet meer bij phishingmails. Sinds de komst van AI zijn er verschillende manieren van online oplichting bijgekomen. Het aantal slachtoffers neemt dan ook toe. In 2022 zijn ongeveer 2.2 miljoen mensen slachtoffer geweest van online criminaliteit, dit blijkt uit een onderzoek van het CBS.

Nieuwe varianten

Phishingmails gaan al jaren rond. Sinds AI is er ook sprake van deep fakes (gemanipuleerde beelden) en voice cloning (gemanipuleerd stemgeluid). “Dat is zo manipulatief. We zijn gewend om mensen die we zien of horen, te vertrouwen. Dus het risico is hoog dat je erin trapt,” vertelt Theo van der Plas in een interview met het AD. Hij is de hoogste leidinggevende op het gebied van cybercriminaliteit bij de Nationale Politie.

Waarom vakken vullen in plaats van zakken vullen op internet?

“Het instapniveau voor cybercriminaliteit is behoorlijk laag tegenwoordig. Je kunt zo makkelijk een set met data kopen. Met adresgegevens, e-mailadressen en wachtwoorden,” legt Van der Plas uit. Door die gegevens kunnen cybercriminelen een gepersonaliseerde phishingmail schrijven. Komen ze er zelf niet uit? Dan hebben ze 24/7 service van de verkoper van de gekochte data. “Vroeger had je technische kennis nodig, nu kunnen jij en ik het ook. Veel jongeren stappen er om die reden in. Het is makkelijk verdienen.”

Wat kun je doen?

Theo van der Plas geeft een aantal tips om oplichting te voorkomen:

• Bel eerst met je familielid om te vragen of dat ene appje om geld over te maken daadwerkelijk van hen komt.
• Check of de website waar je een aankoop doet deugt. Bekijk op de website van de politie waar je precies op moet letten.
• Wijzig regelmatig je wachtwoorden.
• Maak een back-up van je systeem.

Naast deze tips benadrukt Van der Plas dat criminelen niet alleen op geld uit zijn. Ze verzamelen ook je persoonlijke gegevens. Deze gegevens kunnen worden doorverkocht en dan kun je snel heel veel geld kwijt zijn aan bijvoorbeeld aankopen die je nooit hebt gedaan.