Het CCV is het landelijk coördinatiepunt wijk-GGD
De functie van de wijk-GGD’er, ook wel wijkfunctionaris of wijk-GGZ’er genoemd, bestaat nog maar kort. In 2017 begeleidde het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV) de eerste gemeenten om deze werkwijze in te voeren. Nu 6 jaar later, staat de teller op 65 gemeenten die met de hulp van het CCV een wijk-GGD’er aanstelden.
Om ervoor te zorgen dat deze werkwijze toekomstbestendig blijft, is het nodig om met wijk-GGD’ers en beleidsambtenaren van gemeenten in gesprek te gaan over de kaders van het concept wijk-GGD. Deze taak ligt bij het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV) als landelijk coördinatiepunt voor de wijk-GGD’er.
Een wijk-GGD’er is de spin in het web in een gemeente bij de aanpak van verward of onbegrepen gedrag. Hij of zij werkt breed samen met verschillende partners op zorg en veiligheid en regelt de hulp die nodig is. De werkwijze draait om maatwerk. Dat betekent ook dat elke gemeente de functie op zijn eigen manier kan inrichten. Maar het concept van de wijk-GGD bevat specifieke elementen, die bepalend zijn voor het succes. “Een van die succesfactoren is de vrije rol die een wijk-GGD’er als professional heeft,” vertelt Leonie Aarsen, adviseur Veiligheid en Zorg bij het CCV. “Vrijheden zijn natuurlijk altijd prettig, maar zonder eisen en een duidelijke borging, is het risico dat de functie met alle winden meewaait. Ook die van bezuinigingen bijvoorbeeld. En dat moet je niet willen.”
Wijk-GGD’er: duidelijk, herkenbaar en eenduidig
De wijk-GGD’ers moeten daarom een duidelijke, herkenbare en eenduidige functie hebben zodat iedereen weet wat een wijk-GGD’er wel en niet doet. Zij moeten onafhankelijk kunnen blijven handelen en niet ‘het systeem’ worden ingezogen. Het is niet de bedoeling dat zij bijvoorbeeld indicaties moeten afgeven, aan moeten sluiten bij overleggen of aan een team worden gekoppeld.
“Dat zou echt doodzonde zijn, want dat haalt de slagkracht van de wijk-GGD’er onderuit. Deze professional moet juist snel kunnen handelen, en overal dwars doorheen kunnen gaan. Direct naar de burgemeester kunnen stappen, bijvoorbeeld om zaken voor elkaar te krijgen. Dat maakt deze functie juist zo sterk en succesvol,” zegt Aarsen.
Mensen met onbegrepen gedrag verdienen een wijk-GGD’er
Mensen met onbegrepen gedrag zijn vaak (even) de regie over hun leven kwijt geraakt. Daardoor vertonen ze gedrag dat in de samenleving niet altijd begrepen wordt of waar mensen zich zorgen over maken. Meldingen hierover komen terecht bij de politie, maar zij kan deze mensen feitelijk niet helpen. Aarsen: “Mensen met onbegrepen of verward gedrag horen niet in een politiecel, maar verdienen een professional als de wijk-GGD’er die door zijn vrije rol dingen snel voor elkaar krijgt.”
Netwerk van veiligheid en zorg
Een wijk-GGD’er werkt als verbindingsofficier in het netwerk van veiligheid en zorg. Hij of zij gaat zo snel mogelijk op mensen met onbegrepen of verward gedrag af om erger te voorkomen. In een vroege fase bepaalt hij samen met (zorg)ketenpartners welke aanpak en zorg nodig is. En regelt dat. Dit voorkomt onnodig politie-inzet en verdere traumatisering bij de betrokkene.
De werkzaamheden voor het landelijk coördinatiepunt worden mogelijk gemaakt door subsidie van de Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie ZonMw.
Meer informatie over wat de werkwijze van de wijk-GGD’er staat in het CCV-dossier Wijk-GGD’er.