City Deal selecteert 4 OAOV-projecten

Vanuit de City Deal Lokale Weerbaarheid Cybercrime zijn subsidies toegekend om de lokale en regionale aanpak van online aangejaagde ordeverstoringen (OAOV) te versterken. Na een zorgvuldige selectie heeft een jury vier vernieuwende projecten gekozen die met deze financiering verder worden ontwikkeld of geïmplementeerd. De projecten, die op 1 januari 2025 zijn gestart, lopen tot en met 31 december 2025.

De City Deal nodigde gemeenten, regionale samenwerkingsverbanden, onderwijsinstellingen en private partijen uit om met creatieve oplossingen te komen. Eerdere projectrondes hebben al laten zien dat er veel goede ideeën bestaan voor de preventie van cybercrime en de aanpak van online aangejaagde ordeverstoringen. Naar aanleiding van de analyse ‘Pilots City Deal; witte vlekken analyse online aangejaagde ordeverstoringen’ is er uitvraag gedaan naar nieuwe interventies die tot nu onderbelicht zijn en gemist werden door de lokale spelers. De vier geselecteerde projecten bieden volgens de jury concrete handvatten om de maatschappelijke weerbaarheid tegen OAOV te vergroten.

Overzicht van de vier geselecteerde projecten:

1. Toolkit voor offline aangejaagde online ordeverstoringen

Gemeente Alkmaar

Tijdens de Conference League-wedstrijd tussen AZ en Legia Warschau op 5 oktober 2024 ontstond een nieuwe vorm van onrust: fysieke rellen werden gevolgd door een golf van online haatberichten gericht tegen de burgemeester, ondernemers en andere betrokkenen. De gemeente Alkmaar ontwikkelt daarom een toolkit die publieke en private organisaties weerbaarder maakt tegen vergelijkbare situaties. De toolkit omvat praktische interventies, een bewustwordingscampagne en een regionale bijeenkomst in Alkmaar om kennis te delen. Het uiteindelijke doel is een breed inzetbare handleiding die andere gemeenten kan ondersteunen bij soortgelijke incidenten. Het project sluit aan bij nationale prioriteiten op het gebied van veiligheid en wordt gesteund door diverse partners zoals het CCV, politie en VNG.

2. Handreiking voor noodbevelsbevoegdheid bij OAOV

Gemeente Utrecht

De gemeente Utrecht ontwikkelt een handreiking voor burgemeesters om effectief gebruik te maken van de noodbevelsbevoegdheid bij OAOV. Dit document biedt praktische richtlijnen op basis van artikel 175 van de Gemeentewet en helpt gemeenten adequaat te reageren op online aangejaagde openbare ordeverstoringen.

Het project wordt uitgevoerd in samenwerking met de G4-steden, juridische specialisten en het CCV. Het initiatief is politiek ondersteund door een motie van de gemeenteraad en heeft als doel een helder handelingsperspectief te bieden dat landelijk inzetbaar is.

3. Versterking kennispositie rondom online onderzoek

Bureau Regionale Veiligheidsstrategie (RVS) en Veiligheidsnetwerk Oost-Nederland i.s.m. het expertiseconsortium van NHL Stenden, Pro Facto en Hooghiemstra

Om gemeenten beter te ondersteunen bij online openbare-bronnenonderzoek, werkt het Bureau Regionale Veiligheidsstrategie (RVS) Midden-Nederland samen met het Veiligheidsnetwerk Oost-Nederland. Het project richt zich op het vertalen van bestaande protocollen naar praktische toepassingen, met aandacht voor juridische kaders, digitale tools en samenwerking tussen partners zoals politie en OM. Via kennissessies, casuïstiekonderzoek en evaluaties worden inzichten verzameld en gedeeld. De resultaten worden gebundeld in een rapport met aanbevelingen voor beleidsontwikkeling en tools. Dit initiatief speelt in op de groeiende behoefte aan gestructureerde ondersteuning bij online aangejaagde verstoringen.

4. Training Online Aangejaagde Ordeverstoringen

Werkgroep Cyberveiligheid Noord Nederland, VAR, RIVOB, NHV, RSIV

In vijf regio’s wordt een uitgebreide training ontwikkeld om gemeenten, politie en andere betrokkenen beter voor te bereiden op OAOV. De training bestaat uit drie onderdelen:

1. OSINT-training: Het verantwoord inzetten van Open Source Intelligence binnen juridische kaders.
2. Barrièremodel-training: Het effectief toepassen van het barrièremodel voor een integrale aanpak.
3. Scenario-oefeningen: Praktijkgerichte oefeningen voor realistische situaties.

De trainingen worden aangeboden als e-learning en klassikale sessies, zodat ze aansluiten bij de behoeften van verschillende organisaties. Het project stimuleert samenwerking en biedt een format voor procesafspraken. Dit is een vervolg van de ‘roadshows OAOV’ die het CCV in 2024 door het hele land organiseerde. De trainingen worden landelijk beschikbaar gesteld via het CCV zodat gemeenten/regio’s er nu ook zelf mee kunnen oefenen.

Een gezamenlijke stap naar weerbaarheid

De vier projecten onderstrepen het belang van samenwerking tussen gemeenten, politie, onderwijs en private partijen bij de aanpak van online aangejaagde ordeverstoringen. Met de steun van de City Deal Lokale Weerbaarheid Cybercrime wordt niet alleen de kennispositie versterkt, maar ook de praktische uitvoering verbeterd. De resultaten van deze initiatieven zullen bijdragen aan een veiligere, weerbare samenleving en worden gedeeld in het CCV-webdossier Online aangejaagde ordeverstoringen.