Agressie en geweld tegen politieke ambtsdragers bijna verdubbeld

Meer politieke ambtsdragers zoals burgemeesters, waterschapsbestuurders en Statenleden kreeg vorig jaar te maken met agressie, intimidatie of geweld. Het ging in totaal om bijna de helft (49%). In 2014 was dit nog 26%. De laatste 2 jaar zijn zowel de minder ernstige als ernstig ervaren incidenten fors toegenomen.

Ook een derde (33%) van de ambtenaren heeft afgelopen jaar te maken gehad met agressie of geweld. Dat blijkt uit de Monitor Integriteit en Veiligheid 2022 die minister Bruins Slot van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

“Elk incident is er een te veel.”

Minister Bruins Slot van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)

Bruins Slot: “Dat onze burgemeesters, raadsleden, Statenleden en ambtenaren steeds vaker te maken krijgen met bedreiging, agressie en geweld is onacceptabel. Elk incident is er een te veel.” Hij laat weten zich de komende tijd samen met partners als het Ondersteuningsteam Weerbaar Bestuur, VNG en veiligheidspartners in te zetten voor de weerbaarheid van de politieke ambtsdragers. “Voor een goed en betrouwbaar bestuur is een absolute noodzaak dat zij hun werk zonder agressie, intimidatie of andere ondermijnende invloeden kunnen doen.”

Invloed op bestuurders

Zelf geven bestuurders, politici en ambtenaren in het onderzoek aan dat bedreiging, intimidatie en geweld van invloed zijn op hun werkplezier en geestelijke gezondheid. Uit het onderzoek blijkt een voorzichtige stijging van het percentage incidenten waarvan melding wordt gemaakt, van 68% naar 72%. Die meldingen maken de omvang van het probleem zichtbaar en maken het mogelijk om, waar nodig, ondersteuning te verlenen aan betrokken personen en hun naasten. De minister hoopt dat deze voorzichtige trend doorzet.

Netwerk Weerbaar Bestuur

Eerder dit jaar maakte de minister al bekend de komende 10 jaar €100 miljoen extra te investeren in het weerbaarder maken van het openbaar bestuur. Het Netwerk Weerbaar Bestuur, waarin BZK samenwerkt met zo’n 30 betrokken partners, waaronder het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV), zet in op het versterken van het openbaar bestuur tegen de invloed van ondermijning en andere vormen van oneigenlijke druk.

Een deel van het extra geld gaat dit jaar naar de ondersteuning van kleinere gemeenten. Ook deze gemeenten hebben te maken met ongewenste beïnvloeding, bijvoorbeeld bij vergunnings- en subsidieaanvragen. Zij missen vaak de capaciteit die nodig is om de organisatie te versterken.

Geweldsvrije werkomgeving

Met de aanpak Veilig werken zet het ministerie van BZK zich niet alleen in voor het creëren van een agressie- en geweldsvrije werkomgeving voor bestuurders en politici, maar ook voor ambtenaren. Ook zij moeten zonder dwang of oneigenlijke druk hun publieke taak kunnen uitvoeren. Doel is het voorkomen van incidenten, adequaat optreden en goede nazorg in het geval van een incident.

Bruins Slot: “We willen uitdragen dat intimidatie en bedreiging niet normaal zijn, ambtenaren er niet alleen voor staan en het belangrijk is om incidenten te melden.” De minister wil onder meer de meldingsregistratie verbeteren, trainingen ontwikkelen, processen versterken die kwetsbaar zijn voor ondermijning en oneigenlijke druk, en een aanpak ontwikkelen tegen agressie, geweld en intimidatie via sociale media.

• Bron: Rijksoverheid – Helft politieke ambtsdragers heeft te maken met agressie of geweld