Ga naar de inhoud

Informatiebeeld bedrijventerreinen in drie stappen

Laatst gewijzigd op: 27-05-2025

Hoe krijg je als gemeente grip op bedrijventerreinen waar mogelijk iets speelt, of waar je simpelweg te weinig van weet? De vernieuwde Handreiking Informatiebeeld Bedrijventerreinen helpt gemeenten om snel en gericht een informatiebeeld op te bouwen. Deze praktische gids biedt structuur bij het herkennen van signalen van bijvoorbeeld ondermijning, verloedering of andere risico’s.

Bedrijventerrein in Utrecht

Eenvoudig aan de slag met een helder stappenplan

Voor (kleine) gemeenten is het vaak lastig om structureel zicht te houden op bedrijventerreinen. Er is niet altijd capaciteit, tijd of data beschikbaar. Daarom biedt de Handreiking Informatiebeeld Bedrijventerreinen een duidelijk en flexibel werkproces, waarmee je stap voor stap een beeld opbouwt. Of je nu een uitgebreide analyse doet of alleen een paar uur rondkijkt op locatie: elke stap levert waardevolle inzichten op.

Het proces is datagedreven, maar maakt gebruik van informatie die je als gemeente vaak al hebt. Het is bovendien eenvoudig te starten en gefaseerd op te bouwen.

Nieuw: juridische bijlage met praktische hulpmiddelen

Veel gemeenten lopen vast op juridische vragen: mag dit wel, en hoe zit het met privacy? Speciaal daarvoor bevat de vernieuwde handreiking een juridische bijlage, de Model-DPIA, met:

  • Een template voor een DPIA (Data Protection Impact Assessment)
  • Een verwerkingsregister
  • Een risico-inventarisatie
  • Een overzicht van databronnen en hun verwerkingsgrondslagen.

De rol van de privacy officer is duidelijk beschreven en wordt op belangrijke momenten betrokken bij het proces.

De drie informatiefases op een rij

De kern van de handreiking bestaat uit drie opeenvolgende stappen:

  1. Informatiefase 1: de schouw – op pad in het gebied
    Ga naar buiten en kijk rond op het bedrijventerrein. Wat valt op? Denk aan panden zonder naam, afgeschermde gevels, kapotte ruiten of veel onkruid. Kloppen de gegevens in het Handelsregister met wat je ziet? Ook ‘onderbuikgevoelens’ zijn belangrijk en worden genoteerd. Alleen deze fase kan al een eerste waardevol beeld geven.
  2. Informatiefase 2: open bronnenonderzoek – online check
    Bekijk hoe bedrijven zich online presenteren. Ontbreken contactgegevens? Klopt een keurmerk wel echt? Zijn er nep-recensies of opvallend generieke websites? Juist voor bedrijven zonder aanloopfunctie kan dit veel zeggen.
  3. Informatiefase 3: binnengemeentelijk bronnenonderzoek – interne data
    Hier duik je in je eigen gemeentelijke systemen. Denk aan KvK-gegevens, overleg met collega’s van Economische Zaken, VTH en RO. Signalen als een hoge doorloop van bedrijven op één adres of een onduidelijk verdienmodel kunnen hier naar boven komen.

Belangrijk: het is geen rekensom. Na iedere stap bepaal je samen met het team en de privacy officer of verdere analyse nodig is (een wegingsmoment). Zo werk je gericht en efficiënt.

Van blinde vlek naar scherp beeld

Soms is de aanleiding een vermoeden, soms een duidelijke zorg of een ‘blinde vlek’. Dan helpt deze aanpak om die gebieden gericht te verkennen. In sommige gevallen blijkt al na stap 1 dat het beeld zo onduidelijk is, dat je beter opnieuw het terrein op kunt gaan of het gesprek aan kunt gaan met ondernemers.

En dan?

Na het doorlopen van het proces heb je een helder informatiebeeld. Dat kan leiden tot verschillende interventies:

  • Een positieve benadering via parkmanagement, ondernemersvereniging of het Platform Veilig Ondernemen
  • (Kennismakings)gesprekken met specifieke bedrijven
  • Of, als het echt nodig is, bestuurlijke of integrale controles.

Het kan ook gewoon zijn dat alles goed loopt, en dat is ook waardevol om te weten. Eenmaal opgesteld, is het beeld bovendien makkelijk actueel te houden.

Handige hulpmiddelen

Het proces kost soms tijd, vooral bij het verzamelen van data en het organiseren van capaciteit. Daarom kun je hulpmiddelen gebruiken die dit makkelijker maken, zoals:

  • De Signaleringstool: een (mobiele) app voor de schouw. Met de tool kun je indicatoren scoren in een vooraf ingetekend gebied. Hierbij is het ook mogelijk om foto’s en een toelichting te plaatsen. De gegevens kunnen daarna worden geëxporteerd voor analyse.
  • Datavoorziening Onregelmatigheden Op de Kaart (DOOK) van de VNG geeft gemeenten op basis van data inzichten in onregelmatigheden. Onregelmatigheden zijn situaties waarin ’iets niet klopt’. In sommige gevallen kunnen dat onjuistheden in registraties zijn. Het kan ook zijn dat uit nader onderzoek blijkt dat er sprake is van ondermijnende activiteiten.
  • Het dashboard Zicht op Ondermijning maakt patronen en fenomenen zichtbaar en geeft inzichten die bijdragen aan de aanpak van ondermijnende criminaliteit.

Wil je als gemeente proactief én juridisch zorgvuldig aan de slag met bedrijventerreinen? Dan is deze handreiking een waardevol hulpmiddel. In drie stappen van vermoeden naar inzicht.

De Handreiking Informatiebeeld Bedrijventerreinen is ontwikkeld in opdracht en met medewerking van RIEC Oost-Brabant en RIEC Zeeland West-Brabant (voorheen Taskforce-RIEC), in samenwerking met het Lectoraat Ondermijning van het Centre of Expertise Veiligheid & Veerkracht, Avans Hogeschool.

Maandag 2 juni gaat het webinar in de serie In Zicht over hulpmiddelen om het informatiebeeld verder in kaart te brengen. Op deze pagina vind je meer informatie over deze webinarserie en kun je je aanmelden voor volgende webinars.