Ga naar de inhoud

Zicht op Wijken: een dashboard dat laat zien hoe het écht gaat in de buurt

Laatst gewijzigd op: 17-07-2025

Hoe gaat het nu echt in een wijk? Hoe veilig is het, hoe gezond zijn de bewoners en wat speelt er op straat? Het online dashboard Zicht op Wijken wil dat inzichtelijk maken voor iedereen. We spreken met Hans van der Broek en Cas Werkhoven van Zicht op Overheid. Zij laten het dashboard zien en vertellen wat er allemaal te zien is.

Analist werkt op computer

“Ons doel is dat je in één oogopslag ziet hoe het gaat in een wijk”, vertelt Hans van der Broek. Samen met Cas Werkhoven ontwikkelt hij bij onderzoeksadviesbureau Zicht op Overheid interactieve dashboards en apps voor de overheid. Het dashboard Zicht op Wijken werd gemaakt in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Het moet gemeenten en beleidsmakers helpen bij het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid, maar is ook voor gewone mensen te gebruiken.

Hoe ziet het dashboard eruit?

Werkhoven klikt door het dashboard en laat zien hoe je inzoomt op een wijk. Als voorbeeld nemen ze de wijk Overvecht in Utrecht, een van de zogeheten ‘aandachtswijken’ waar de komende 20 jaar extra in wordt geïnvesteerd. Werkhoven: “Je ziet meteen kerngegevens: hoeveel kinderen en huishoudens er zijn, de opkomst bij verkiezingen en de grootste partij in de wijk.”

Daarnaast kun je verschillende leefvelden bekijken. Denk aan veiligheid, gezondheid of wonen. Elk onderdeel heeft duidelijke ‘tegels’ op de website met cijfers en uitleg.

Voorbeeld van een dashboard in de tool Zicht op Ondermijning.

Van der Broek: “Bij veiligheid zie je bijvoorbeeld het aantal High Impact Crimes. In Overvecht is dat 76,5 per 10.000 inwoners, terwijl het landelijke gemiddelde 52 is. Dat komt direct uit politiedata.” Voor gezondheid is er informatie over bijvoorbeeld ernstige eenzaamheid of alcoholgebruik, met data van het RIVM.

Vergelijken en inzoomen

Een grote kracht van het dashboard is dat je makkelijk kunt vergelijken. Van der Broek: “Je kunt een kaart van Nederland openen en zien hoe 342 gemeenten scoren. Maar je kunt ook binnen een gemeente buurten vergelijken, of drie wijken naast elkaar leggen op alle indicatoren.”

Voor wie wil, zijn er nóg gedetailleerdere kaartlagen beschikbaar. Met een account kun je bijvoorbeeld energielabels op woningniveau zien, handig voor de energietransitie. Ook verkiezingsuitslagen zijn te bekijken, tot op stembureauniveau.

Handig rapport maken

Een ander onderdeel waar de makers trots op zijn, is de rapportagetool. “Je kunt een standaardrapport maken, bijvoorbeeld over Overvecht”, vertelt Werkhoven. “Dat kun je meteen als pdf-document downloaden. Maar je kunt ook je eigen rapport samenstellen met precies de indicatoren die je nodig hebt.” Alle gegevens zijn bovendien te downloaden voor wie ze zelf wil analyseren.

Wat komt er nog aan?

Het dashboard is volop in ontwikkeling. “We updaten het meerdere keren per jaar”, zegt Van der Broek. “Binnenkort voegen we financiële data toe: gemeentelijke uitgaven per wijk, op basis van IV3-cijfers. Ook willen we inzicht geven in de inkomsten en uitgaven van huishoudens.”

Daarnaast werken ze aan een AI-tool. Werkhoven: “Er staan inmiddels zoveel indicatoren in dat het lastig kan zijn precies te vinden wat je wilt. De AI-tool moet gebruikers helpen door in gewone taal vragen te beantwoorden.”

Iedereen kan meekijken

Het belangrijkste vinden Van der Broek en Werkhoven de toegankelijkheid. “We willen dat iedereen kan meekijken en meepraten over zijn of haar buurt. Dat maakt beleid transparanter en beter”, aldus Van der Broek.

Wil je zelf een kijkje nemen?

Het dashboard is openbaar en te vinden op zichtopwijken.nl.