Praktijkvoorbeelden veilig uitgaan

De nachthorecazaken in Breda hebben samen met Koninklijke Horeca Nederland-Breda, de politie en de gemeente Breda nieuwe huisregels opgesteld binnen het convenant ‘Veilig Uitgaan’.

In de nieuwe huisregels is onder andere te lezen dat er een identificatieplicht geldt, dat wapens en drugs verboden zijn, discriminatie niet getolereerd wordt en dat bezoekers die dronken of onder invloed van drugs zijn worden geweigerd aan de deur.

Uitgaansetiquette

Ook is er een actie gestart waarin de Bredase stappers worden gewezen op de ‘Uitgaansetiquette’. Met een speciale menukaart met quotes als: ‘Sluitingstijd, het is al laat, Houd het gezellig ook als je naar huis gaat´ en ‘Hou het echt, neem hem mee: Jouw eigen, geldige ID’, wordt het uitgaanspubliek aangesproken.

Convenant Veilig Uitgaan

De nieuwe huisregels zijn onderdeel van het actieplan Veilig Uitgaan, dat verbonden is aan het convenant ‘Veilig Uitgaan 2020-2024’. Het convenant heeft als doel te komen tot een gezamenlijke aanpak rondom het uitgaan in de horeca in de binnenstad van Breda. Het convenant streeft er onder andere naar geweldsincidenten en vernielingen te voorkomen, discriminatie tegen te gaan en alcohol- en drankmisbruik te voorkomen.

Kijk voor meer informatie op breda.nl

De gemeente Amsterdam neemt verschillende maatregelen tegen ondermijning, zodat iedereen veilig en eerlijk kan leven en ondernemen. Binnen de Ondermijningsbrigade werken verschillende overheidsorganisaties samen om te controleren of ondernemers zich houden aan de wet- en regelgeving.

De Ondermijningsbrigade controleert de administratie en de arbeidsomstandigheden. En of de ondernemer zich houdt aan de Wet Arbeid Vreemdelingen, vergunningsvoorschriften en milieu- en hygiëneregels. Bij overtredingen krijgt de ondernemer verbeterpunten of zijn er maatregelen, zoals het opleggen van een boete.

• Lees meer over de Ondermijningsbrigade (gemeente Amsterdam)

Stemmingmakers, het onderzoeksbureau van Scholieren.com, deed in opdracht van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV) en het Ministerie van Justitie en Veiligheid onderzoek naar de veiligheidsbeleving van jongeren in het alternatieve uitgaansleven tijdens de coronamaatregelen van de afgelopen 12 maanden. Al was de reguliere horeca gesloten, het uitgaansleven ging door.

Het alternatieve uitgaansleven betreft in dit onderzoek:

• Huisfeesten, feesten in een studentenhuis
• Zuipkeet of schuurfeest
• Feest in afgehuurde ruimte
• Rave of feest in loods, park, weiland.

Meer dan de helft van de respondenten voelt zich even (on)veilig in het alternatieve uitgaansleven, als in het reguliere uitgaansleven. Bijna een derde voelt zich zelfs veiliger, een kleine groep voelt zich juist onveiliger. Een klein aantal heeft geen vergelijkingsmateriaal, omdat zij eerder nog niet uitging.

De respondenten voelen zich met name veiliger, omdat zij met meer bekende mensen bij elkaar zijn. Veiligheid gaat echter ook om zaken als brandveiligheid, verantwoord alcohol schenken en ventilatie. Aspecten waar horecaondernemers ook op inzetten en die bijdragen aan een prettige en veilige uitgaansomgeving.

Volgens de respondenten komen ‘drugsgebruik’ en ‘handel in drugs’ in het alternatieve uitgaansleven meer voor. Bijna de helft van de respondenten geeft aan dat ‘kleine opstootjes’ juist minder voorkomen.

Ongeveer de helft van de respondenten verwacht als het uitgaansleven verder opengaat, voornamelijk weer naar het reguliere uitgaansleven met cafés, kroegen, clubs en evenementen terug te keren. Een bijna even grote groep denkt het beide te doen, namelijk zowel het alternatieve uitgaansleven blijven bezoeken, als het reguliere uitgaansleven.

In kleine steden of dorpen verwacht een groter deel van de respondenten voornamelijk weer aan het reguliere uitgaansleven deel te nemen, dan in de grote steden. In grote steden verwachten ze vaker beide te gaan doen.

Respondenten die weer op de reguliere manier willen uitgaan, geven als reden dat je met meer mensen bent, nieuwe mensen ontmoet en dat het beter geregeld is. Makkelijker is dat het niet voor overlast zorgt. Respondenten die aangeven dat ze beide manieren van uitgaan willen combineren, geven daarvoor als reden dat zij het allebei leuk vinden en juist de afwisseling waarderen.

Over het onderzoek

• Aan dit onderzoek deden 575 respondenten mee.
• Voorwaarde voor deelname aan het onderzoek was dat de respondenten de afgelopen 12 maanden het alternatieve uitgaansleven hadden bezocht.
• Onderscheid tussen uitgaan in grote steden en kleinere steden of dorpen: 37% – 63%.
• Vrouwen 60%, mannen 40%.
• Het onderzoek bestond uit een online vragenlijst gevolgd door een online groepsgesprek.

Download

• Alternatief uitgaan in coronatijd (pdf)

Stichting Nachtburgemeester Amsterdam (N8BM) heeft samen met experts, waaronder Stichting Sexmatters, het project ClubEthics opgezet: een duurzame aanpak van seksuele intimidatie in clubs om zo het nachtleven veiliger en inclusiever te maken. Clubs ondertekenen een manifest, protocol en gedragscode die onderstreept dat de club bijdraagt aan een veiligere dansvloer. Hun club is daarmee een plek waar bezoekers zich vrij kunnen uiten – vrij van discriminatie, geweld en seksisme.

Met ClubEthics komt de verantwoordelijkheid voor het creëren van een inclusief en veiliger nachtleven bij de clubs te liggen. Stichting N8BM biedt de clubs tools die dieper ingaan op safe-space-regels, beleid en (online) communicatie.

ClubEthics heeft een platformfunctie, wat betekent dat het project ruimte biedt voor dialoog over een inclusief en veilig nachtleven in Amsterdam. Het faciliteert het gesprek door het organiseren van de trainingen, aankaarten van thema’s in blogs en op social media, en door middel van online en offline publieksprogramma’s.

ClubEthics

De laatste jaren heeft de aanpak van ondermijning zowel op landelijk als lokaal niveau meer belangstelling gekregen. Zo ook bij de gemeente Amersfoort. Hoewel ondermijning niet altijd direct terug te zien is, krijgt de gemeente Amersfoort signalen over de verwevenheid van criminele structuren met de legale bovenwereld.

Om beter richting te geven aan de aanpak van ondermijning heeft de gemeente Amersfoort een studentenproject gestart in samenwerking met Academie van de Stad Utrecht en de Vrije Universiteit Amsterdam. In dit project staat de informatie die integraal gekoppeld kan worden om fraude op te sporen centraal. Met andere woorden: de achterkant van Amersfoort.

Het project omvatte een verkennend onderzoek naar indicatoren voor ondermijning in de Amersfoortse horecabranche. Over welke informatie kan en moet de gemeente Amersfoort beschikken om periodiek te controleren op fraude/ondermijning? Daarbij kijken alle partijen ook naar wat ervoor nodig is om deze informatie optimaal te benutten in de Amersfoortse situatie.

Download

• De achterkant van Amersfoort (pdf)

In de fase waarin Nederland de coronaperiode uitkomt, zijn er steeds meer geluiden dat criminelen voet aan de grond proberen te krijgen bij ondernemers die hun onderneming aan het optuigen zijn. Maar wat is ondermijning en hoe herken je dat? Vanuit de werkgroep Keurmerk Veilig Ondernemen Uitgaan en Winkelen ZwolleFonds, kwam de behoefte meer aandacht te besteden aan voorlichting en kennisdeling over het onderwerp ondermijning. Daarom organiseerden ze een webinar en gingen in gesprek met mensen uit het veld en met experts.

Horeca en Retail

Onder begeleiding van Anton Jansen, manager Platform Veilig Ondernemen Oost-Nederland (PVO), schoven de volgende gasten aan tafel tijdens het webinar:

• Burgemeester Peter Snijders
• Mark Corporaal en Christa Westerhof (voorzitters werkgroep KVO U en W)
• Rob Sanders (portefeuillehouder Ondermijning)
• Marc Roll (teamchef Politie Oost-Nederland).

Verder waren aanwezig: voorzitter ZwolleFonds Andries van Daalen, Martijn Wildeboer van het CCV, Dennis Kaatman van KHN Zwolle en binnenstadmanager ZwolleFonds Aukje Grouwstra.

Webinar terugkijken

Het webinar werd uitgezonden vanuit Stadscafe Blij aan de Grote Markt op dinsdagavond 22 juni en is terug te kijken op het YouTube-kanaal van ZwolleFonds.

Kijk het webinar terug

Werkgroep KVO U en W werkgroepen ZwolleFonds is een samenwerking van: Politie, Horeca, Winkeliers, het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV), Platform Veilig Ondernemen Oost-Nederland (PVO) en de gemeente Zwolle.

Door de lange coronacrisis is de situatie voor ondernemers penibel. Er zijn toenemende zorgen over kwetsbaarheid van ondernemers en een verhoogd risico op overnames door criminelen. In het actieplan ‘Foute overnames goed aangepakt’ voert de gemeente Amsterdam een aantal concrete acties uit om te voorkomen dat zaken in verkeerde handen vallen. In dit actieplan zijn aanvullende acties benoemd.

De volgende acties worden ondernomen:

1. waarschuwen;
2. barrières opwerpen;
3. aanpakken.

Op het gebied van bewustwording en het melden van signalen zet Amsterdam gericht in op de doelgroepen poortwachters, ondernemers, vastgoedeigenaren en medewerkers gemeente.

Daarnaast is geïnvesteerd in het sneller in behandeling nemen van signalen van foute overnames. Ook wordt snel actie ondernomen om dit te stoppen. De projectorganisatie foute overnames zorgt ervoor dat binnenkomende signalen op 1 centrale plek bekend zijn en worden gevolgd.

In het team dat de signalen wekelijks bespreekt, wordt onderzocht wat er precies aan de hand is, of aanvullende informatie beschikbaar is, wie het beste op het signaal kan reageren en er wordt een regisseur aangewezen.

Download

• Foute overnames goed aangepakt (pdf)

Een aantal gemeenten geeft prioriteit aan de aanpak van seksuele intimidatie in het uitgaansleven. Bijvoorbeeld door mee te doen met het programma Veilige Steden van het ministerie van OCW of het project Safe Streets van United Nations Women.

Amsterdam en Rotterdam zijn als 1e actief met dit thema aan de slag gegaan. Hieronder staan hun activiteiten tot dusver.

Rotterdam

De gemeente liet in 2018 onderzoek doen naar seksueel grensoverschrijdend gedrag in het uitgaansleven van Rotterdam. 69% van de respondenten geeft aan in de afgelopen 12 maanden weleens seksueel grensoverschrijdend gedrag meegemaakt te hebben tijdens het uitgaan.

Het probleem wordt aangepakt via de aanpak van seksuele straatintimidatie. Rotterdammers kunnen hun ervaringen delen in de StopApp. Hierdoor worden de locaties (op straat) waar seksuele straatintimidatie voorkomt inzichtelijk gemaakt. Ook wordt horecapersoneel door Centrum Seksueel Geweld getraind op het herkennen van en handelen bij seksueel grensoverschrijdend gedrag. Daarbij wordt een combinatie gemaakt met een training over doorschenken: seksueel grensoverschrijdend gedrag gebeurt vaak onder invloed van alcohol.

In de APV is een artikel opgenomen dat (seksuele) straatintimidatie lokaal strafbaar stelt. Rotterdam is de enige gemeente waar een (voorwaardelijke) boete werd opgelegd aan een dader vanwege seksuele intimidatie op straat. Dit APV-artikel houdt echter geen stand voor de rechter. In hoger beroep bleek namelijk dat het APV-artikel in strijd is met de vrijheid van meningsuiting. Ook maakt de Rotterdamse bepaling onvoldoende duidelijk welk gedrag ‘voorzienbaar’ strafbaar is.

Amsterdam

Gemeente Amsterdam neemt een aantal stappen om intimidatie op straat aan te pakken, onder andere in het uitgaansleven:

• Club Ethics: Stichting Nachtburgemeester Amsterdam (N8BM) zet samen met experts, waaronder Stichting Sexmatters, het project ClubEthics op, een duurzame aanpak van seksuele intimidatie in clubs. Clubs ondertekenen een manifest, protocol en gedragscode die onderstreept dat de club bijdraagt aan een veiligere dansvloer. Hun club is daarmee een plek waar bezoekers zich vrij kunnen uiten – vrij van discriminatie, geweld en seksisme. Stichting N8BM biedt hiervoor tools die dieper ingaan op safe-space-regels, beleid en (online) communicatie. Het project wordt naar verwachting in het voorjaar van 2021 gelanceerd.
• Training Safer Clubbing voor horecapersoneel: Stichting Sexmatters heeft aan het personeel van Amsterdamse clubs/uitgaansgelegenheden de “SaferClubbing”-trainingen gegeven. Deze zijn gericht op het veiliger en inclusiever maken van clubs. Tijdens de workshops leert het personeel o.a. voelsprieten te ontwikkelen voor ongewenste situaties en om die aan te pakken voordat ze uit de hand dreigen te lopen.
• Campagne Jij staat niet alleen: deze campagne is gericht op meisjes en jonge vrouwen die te maken krijgen met intimidatie en geweld, zoals straatintimidatie, sextortion of sexposure. Als zij behoefte hebben aan extra steun dan kunnen zij dit krijgen van een vriendin. Deze vriendin is een sterke Amsterdamse vrouw die als positief rolmodel en vriendin steun kan geven.
• Programma seksuele intimidatie en seksueel geweld: de campagne “Jij staat niet alleen” is de 1e stap in het Programma seksuele intimidatie en seksueel geweld. Er wordt in dit programma onder andere meer onderzoek gedaan naar dit onderwerp. De burgemeester gaat bovendien in gesprek met hotels, restaurants en nachtclubs om afspraken te maken over het melden van misstanden zoals ronselen, intimidatie en misbruik, en er wordt onderzocht of onwillige ondernemingen hiertoe gedwongen kunnen worden. Daarnaast zullen gebiedsverboden breder worden ingezet om intimidatie en seksueel geweld te bestrijden.