Hoe autokrakers op een nieuwe manier buit maken

Analyseer. Ga in gesprek. Beweeg mee. Dat is wat de gemeente Huizen doet om autokraak aan te pakken. Yuric van Brenk, junior beleidsmedewerker Openbare Orde & Veiligheid (OOV), concludeerde samen met verschillende partijen dat er een verschuiving was in de manier van inbreken in auto’s. “Met nieuwe apparatuur hebben autokrakers sneller buit.”

Wat vloeide voort uit deze conclusie? En wat paste de gemeente hierop aan? Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV) zocht het uit.

Aanpak gemeente Huizen in het kort

1. Analyse & aanpassingen hotspots

2. Integrale aanpak met: 

• Lokale ondernemers (tijdens KVO-overleggen)
• Wijkboa’s 
• Wijkagenten 
• Inwoners 
• Buurtpreventieverenigingen
• Scholen
• Communicatieafdeling gemeente.

3. Gedragsverandering door:

• Aanpassing communicatieboodschap
• Communicatiemiddelen (flyer en posters, lichtborden aan snelweg, papieren veiligheidskrant, gerichte advertenties via Instagram en Facebook, ondernemers en vrijwilligers inzetten als beïnvloeders).

1. Analyseer

• Kraak de code
  Uit het veiligheidsinformatiesysteem (VIS) rollen de criminaliteitscijfers waar de gemeente Huizen sinds 2018 mee werkt. Yuric: “VIS geeft ons inzicht in het aantal autokraken. Maar ook waar en hoe die worden gepleegd. Opvallend was het volgende: ook al lag er niets van waarde in het zicht van de auto, toch werd een ruitje ingetikt en een laptop gejat.” Hoe wist de dader dat hij buit kon maken, terwijl de buit niet zichtbaar was? Samen met de politie kraakt de OOV’er de code in hun gemeente: dieven maken gebruik van speciale opsporingsapparatuur. Hiermee wordt het signaal (bluetooth of wifi) opgevangen van laptops, tablets en telefoons. Zo konden dieven dus doelgericht autoruitjes intikken.” 
• Hotspots fysiek onderzocht
  De haven en de Regentesseparkeergarage: het blijken de hotspots voor autokraak in Huizen. Na een fysieke inspectieronde doen Yuric en de wijkagent een aantal conclusies. “Bij de parkeergarage stonden onze waarschuwingsborden rechts. Maar de bestuurder zocht juist links een parkeerplek. Hierdoor werden onze borden over het hoofd gezien.” En bij de haven constateren ze slecht zicht op de parkeerplaats, waardoor krakers onopvallend te werk kunnen gaan. De gemeente verplaatste daarom de waarschuwingsborden en pakte het slechte zicht aan door heggen te snoeien. “Blijft de verlichting in de haven een probleem, dan moeten we kijken hoe we deze oudere, bijzondere lantaarnpalen aan kunnen passen.”

2. Ga in gesprek

• Betrek ondernemers en vrijwilligers
  Een hapje eten of spierballen kweken: dat kan bij de horeca en sportschool in de Huizer haven. Om vervolgens je waardevolle spullen in je auto achter te laten. Reden te meer voor Yuric en de wijkagent om met de lokale ondernemers in gesprek te gaan. “Hun gasten ondervonden veel last van de autokraken en wilden – als die criminaliteit niet stopte – liever niet terugkomen. De hoteleigenaar ervaarde dus dezelfde urgentie als de gemeente om het probleem aan te pakken. Zo konden we met elkaar de samenwerking opzoeken.” Dat vertaalde zich in flyers bij de incheckbalie, posters die werden opgehangen en het nadrukkelijk gesproken advies van de receptioniste om niets waardevols in de auto achter te laten. De opvolging hierna deed de wijkboa. “Die vroeg aan de lokale ondernemers waar nog verdere behoeftes lagen en hoe hij daarmee kon helpen.” Zo ontstond een dubbele, preventieve werking.
• Vrijwilligers en wijkboa
  Waar de wijkagent verantwoordelijk is voor de veiligheid en opsporing, is de wijkboa dat voor de leefbaarheid. Die sluit aan bij het overleg van buurtpreventieteams. Deze vrijwillige burgers houden de leefbaarheid van hun wijk in de gaten en signaleren problemen, zoals jongeren die voor overlast zorgen. “De wijk heeft hierdoor 1 gezicht met wie ze nauw contact hebben. Buurtgenoten ervaren dat als positief en voelen zich hierdoor serieus genomen.” Het werkt ook de andere kant op: de wijkboa voelt zich verantwoordelijk voor zijn/haar eigen wijk, wat het plezier in het werk vergroot.

3. Beweeg mee

• Verander het gedrag
  Terug naar de autokraak in deze gemeente. Want geconstateerd werd, dat daders een nieuwere aanpak met wifi- en bluetoothsignaal gebruiken. Potentiële slachtoffers weten dat (nog) niet. “Zij waren nog in de veronderstelling dat je eigendommen uit het zicht moest leggen, bijvoorbeeld in het dashboardkastje.” Het gedrag moest dus veranderd worden. Van ‘Leg waardevolle spullen uit het zicht’ tot ‘Niets erin, niets eruit’. Zo geschiedde. De gemeente Huizen maakte in overleg met het CCV communicatiemiddelen op maat. Deze flyers en posters werden opgehangen en verspreid onder alle partners. En met campagnes op Facebook en Instagram werden ruim 8.000 Huizers bereikt. “Een flink aantal van onze 40.000 inwoners. Via deze kanalen konden we relatief goedkoop gericht adverteren.”