Secondant: Hoe laat je een internationaal barrièremodel landen?
Twee jaar lang werkten zes lidstaten aan een Europees barrièremodel autodiefstal en autokraak. Secondant schrijft over dit Europese barrièremodel dat diefstal van voertuigen en voertuigonderdelen moet bemoeilijken. Maar als je dan een praktisch bruikbaar eindproduct aflevert bij ‘Europa’, wat dan? “Op onze uitnodiging voor het eindcongres, is niemand van de Europese Commissie ingegaan. Dat frustreert.”
Criminele handel
Gemotoriseerde voertuigen vormen een belangrijke markt waar veel geld in omgaat. Tussen 2015 en 2017 werden er in de EU-lidstaten jaarlijks zo’n 700.000 auto’s gestolen. Daarnaast, voertuigen maken deel uit van veel vormen van criminaliteit, om mee te vluchten, om in te smokkelen, voor witwassen, als stormram. Zeker in het licht van de transitie naar elektrisch rijden, ziet professor Jelle Janssens van Universiteit Gent het belang van dit onderwerp. “De katalysatoren die onderaan auto’s hangen zitten vol met kostbare metalen zoals lithium, kobalt en zink”, zegt hij. “Daarnaast zijn veel andere onderdelen interessant voor de criminele handel.”
Preventieve benadering
“De opsporingsteams gericht op autodiefstal zijn veel kleiner dan die zich bezighouden met drugs- of mensenhandel”, zegt Atanas Rusev van het Bulgaarse Center for the Study of Democracy in Secondant. “Ook de middelen die hen ter beschikking staan zijn veel beperkter. Voor deze professionals is een preventieve benadering aantrekkelijk.” In 2022 startte daarom het project V-BAR. De bedoeling daarvan was om een Europees barrièremodel op te leveren.
Het criminele proces
In een barrièremodel beschrijven veiligheidsprofessionals het proces dat een crimineel doorloopt en stellen per fase vast welke preventieve en repressieve maatregelen hiertegen effectief zijn. In 6 geselecteerde lidstaten onderzochten wetenschappers ieder in hun eigen land voertuigdiefstal. De interviews volgden het stramien van het barrièremodel, met de gelegenheid voor het plegen van delicten, barrières en signalen.
Europees barrièremodel
In het tweede jaar was het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) trekker van het project en voerde de regie over het ontwikkelen van een overkoepelend Europees barrièremodel. Lienke Hutten van het CCV: “De resultaten van de onderzoeken uit de deelnemende lidstaten hebben we naast elkaar gelegd.” Verder zijn de overeenkomsten opgezocht en is de gelegenheid die in de Europese landen bestaat om voertuigcriminaliteit te plegen in kaart gebracht.