Huurder gescreend, toch malafide huur

Screening is een belangrijk middel voor de verhuurder om potentieel malafide huurders te weren. In opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid deden CCV-adviseurs Dominique Rademaker en Sara Wester een casestudy naar het screeningsproces bij de verhuur van vastgoedobjecten. Bij deze objecten was achteraf sprake van malafide huur. “Een opvallende conclusie is dat verhuurders van mening zijn dat hun screeningsproces goed was, maar dat er toch criminelen door het proces heen glippen”, aldus Rademaker.

Rademaker: “Wij hebben 17 situaties geanalyseerd waarbij sprake is geweest van een malafide huur. Hierbij kun je denken aan het gebruik van panden voor productie of opslag van drugs of wapens, of voor  mensenhandel. Al deze huurders waren vooraf gescreend, maar toch ging het mis. Voor het onderzoek vulden de verhuurders een vragenlijst in over het screeningsproces. Daarna heb ik ze telefonisch geïnterviewd om hierover door te vragen hoe dit is verlopen, wat hebben ze wel en niet gescreend en waarom. En of ze het achteraf anders zouden hebben gedaan.”

Geen éénduidige informatie   

“Het meest opvallende voor mij was wel dat de meeste respondenten eigenlijk niet wisten welke maatregelen nu wel of niet verplicht zijn bij het screeningsproces”, vertelt Rademaker. “Zij horen verschillende verhalen van verschillende partijen. Conclusie is dus dat de informatie over het screeningsproces niet eenduidig is. Ook zijn applicaties om de identiteit te controleren niet bekend of ze weten niet hoe de app werkt.”

Moeilijk om informatie te delen

Een andere conclusie uit de casestudy is dat de respondenten het moeilijk vinden dat bepaalde gegevens vanuit de privacywetgeving niet gedeeld mogen worden. Rademaker hierover: “Ze vinden het vooral moeilijk als ze vermoeden dat er een crimineel proces achter het verhuren van panden zit. Dus dat er een hele organisatie achter zit. Dan zien ze vaak achteraf dat dezelfde handtekening en loonstrook wordt gebruikt bij verschillende panden. Soms hebben verhuurders alleen een vermoeden dat ze te maken hebben met een criminele organisatie. De signalen achter deze vermoedens willen ze graag met anderen delen, zodat de signaleren eerder herkend worden en andere verhuurders gewaarschuwd zijn en zo criminele activiteiten kunnen voorkomen.”

Inhuren

Een andere vorm van criminele inmenging die vaak voorkomt, is dat de criminelen mensen inhuren om zich voor te doen als huurder. De huurder regelt alle zaken met de verhuurder en is aanwezig bij de sleuteloverdracht. Zodra de sleuteloverdracht heeft plaatsgevonden, overhandigt de huurder de sleutel aan een criminele organisatie of persoon met criminele intenties. “De huurder staat dan op papier ingeschreven in de woning, maar woont daar in werkelijkheid niet. “Omdat alles tot en met de sleuteloverdracht in orde lijkt, is de malafide huur voor de verhuurder lastig te herkennen en te voorkomen”, legt Rademaker uit.

Tips om malafide verhuur te voorkomen

In het CCV-webdossier Vastgoedcriminaliteit staat veel informatie over het voorkomen van malafide handel. Er zijn hierin nu ook handige checklists opgenomen voor het verhuren van woon-, kantoor- en winkelruimtes en je vind er meer informatie over identiteitscontrole en het gebruik van diverse apps. Rademaker: “De checklists zijn tot stand gekomen in samenwerking met private en publieke partners. Deze moeten worden gezien als handreiking en niet als een verplichting. Voor het optimaal screenen van een nieuwe huurder worden alle genoemde stappen sterk aanbevolen. Er zijn omstandigheden of scenario’s die ertoe kunnen leiden dat bepaalde stappen niet uitgevoerd kunnen worden door de screenende partij. Dit is de keuze en verantwoordelijkheid van de verhuurder. Met deze checklist hopen we verhuurders meer duidelijkheid te bieden in de mogelijkheden van de screening en de voordelen van de ID-apps.”