Burgemeester bewuster over eigen veiligheid na bezoek het CCV

Ruim 300 decentrale bestuurders hebben vorig jaar een beveiligingsonderzoek aangevraagd bij het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV). Dit biedt het CCV sinds 1 januari vorig jaar aan. Burgemeester Ryan Palmen van de gemeente Horst aan de Maas is één van de burgemeesters die een onafhankelijke adviseur van het CCV langs liet komen voor het onderzoek.  

Die adviseur is Thijs Spanbroek. Hij treft het huis van de burgemeester praktisch leeg aan. Werklui zijn druk bezig de boel te renoveren, voordat Palmen met zijn gezin de nieuwe woning betrekt. Bovenop de deur ziet Spanbroek een sleutel liggen en kan daarmee de voordeur openen. “Dat is normaal natuurlijk niet handig, maar wel begrijpelijk omdat nu de bouwvakkers het pand moeten kunnen betreden.”

Burgemeester Palmen arriveert niet veel later. Zijn auto parkeert hij op een openbare parkeerplaats voor het huis. “Dit is een wel erg donkere plek. Voor jullie veiligheid is het beter als de gemeente hier meer verlichting plaatst”, adviseert Spanbroek. Nu het gezin gaat verhuizen, was het volgens de burgemeester een goed moment om weer een veiligheidsonderzoek aan te vragen.

“Bij mijn vorige verhuizingen naar Hilvarenbeek en Horst aan de Maas heb ik dat ook gedaan”, vertelt Palmen, die nu zes jaar burgemeester van deze gemeente is. Het huidige onderzoek is een uitgebreidere versie van de veilig wonen scan die voor 1 januari 2024 door het CCV werd aangeboden.

Die focuste vooral op de woning van de decentrale bestuurder. “Toen kreeg ik praktische tips om de veiligheid in en rond mijn woning te verbeteren. Niet alleen voor mijn eigen weerbaarheid maar ook voor dat van mijn gezin.” Daar was de burgemeester tevreden over en dat was de reden om het onderzoek weer te laten uitvoeren.

Dreiging met geweld

Palmen heeft zelf niet met hele zware bedreiging, agressie of intimidatie te maken gehad. “Er is wel eens sprake geweest van dreiging met geweld”, vertelt hij. “Dat ging op een hele subtiele manier. Die persoon zei dat we zo niet met elkaar moesten omgaan en dat we toch allebei vader zijn.” De 46-jarige bestuurder registreerde deze bedreiging niet gelijk, maar pas toen hij er na afloop van het gesprek over nadacht. “Toen pas kwam de betekenis bij me binnen. Misschien ben ik te naïef.”

Op een ander moment zei iemand wat hij zou doen als Palmen bij hem voor de auto zijn komen. “Ik vroeg hem wat hij bedoelde en vroeg hem ‘Is dat de oplossing van jouw probleem? Toen zei hij nee. Wat helpt dan wel?, vroeg ik hem vervolgens” Hij heeft van deze bedreiging overigens geen melding gedaan bij zijn werkgever of politie. “Uiteindelijk hebben we dit in hetzelfde gesprek kunnen oplossen.”

Doelwit criminelen

Zelf ervaart de burgemeester van Horst aan de Maas niet dat hij doelwit is van criminelen of een andere dreiging. “Dit is een betrekkelijk rustige plattelandsgemeente”, vertelt hij. Veiligheidsadviseur Thijs Spanbroek vuurt flink wat vragen af op de burgervader, om erachter te komen of dat daadwerkelijk zo is. Ook de vaste patronen van Palmen worden doorgenomen, zoals de rijroute naar het gemeentehuis, het parkeren van de auto en vrijetijdsbesteding.

In een gemeente als Horst aan de Maas, weten veel mensen wie Palmen is en hij wordt dan ook regelmatig op straat aangesproken. “Dat is vaak vanuit enthousiasme en niet op een vervelende manier.” De CCV-adviseur wil ook weten of Palmen in grote mate betrokken is bij de aanpak van ondermijning, of de gemeente te maken heeft met groepen ontevreden burgers die hun rug naar de overheid keren en welke grote bedrijven zetelen in Horst aan de Maas.

Onbekende usb-stick in laptop

Dat laatste is zeker aan de orde in Horst aan de Maas. Grote, internationale bedrijven ontvangen regelmatig buitenlandse delegaties. “Zo’n delegatie wil ook vaak graag door het gemeentebestuur worden ontvangen. Laatste wilde een lid van een Chinese delegatie een usb-stick in mijn laptop stoppen. Toen heb ik voor de zekerheid toch maar even een lege laptop laten komen.”

Na het uitgebreide gesprek tussen de adviseur en de burgemeester is de woning aan de beurt. Hoewel het gezin er nog niet woont, valt de CCV-adviseur een aantal zaken op. Zo is goed dat de brievenbus aan buitenmuur zit en niet in de voordeur. Ook is het positief dat er beveiligingscamera’s in de woning aanwezig zijn.

Wel mist er een intercom of deurbel met camera. Dat is veiliger omdat de burgemeester of één van de gezinsleden zonder de deur te openen met een bezoeker aan de deur kan spreken.

Het onderzoek zoomt ook in op je gedragingen en hoe je daarmee omgaat.” – burgemeester Palmen

Na afloop blijkt dat Palmen erg tevreden is over het onderzoek. “Het is prima dat het onderzoek breder is geworden vergeleken met vorige keer toen ik in Horst kwam wonen. Het gaat er nu niet alleen om hoe je je opsluit achter de voordeur, maar er wordt ook ingezoomd op je gedragingen en hoe je daarmee omgaat.”

Bereid je voor in de koude fase

Naar eigen zeggen heeft het bezoek van het CCV hem bewuster gemaakt van zijn eigen veiligheid. “Door de tips ga ik bewuster en gerichter leven.” Hij raadt andere burgemeesters, wethouders en gedeputeerden aan om bij een nieuwe functie of nieuwe woning altijd dit onderzoek te laten uitvoeren. “Deze faciliteiten worden je aangeboden en dat is niet voor niets. Nu is het misschien rustig, maar er kan zomaar een zaak komen die ertoe doet. Je kunt je daar beter op voorbereiden in de koude fase, dan wanneer het aan is.”

Na vier weken heeft burgemeester Palmen het advies van dit integrale beveiligingsonderzoek van het CCV ontvangen. Uitvoering hiervan moet ervoor zorgen dat hij beter beschermd is tegen intimidatie, bedreigingen, agressie en geweld. De werkgever van de bestuurder neemt de door het CCV geadviseerde beveiligingsmaatregelen altijd over en betaalt de kosten. Zij krijgen hiervoor geld van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.