Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV) kreeg van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) een structurele subsidie om per 1 januari 2024 de vernieuwde Regeling rechtspositie decentrale politieke ambtsdragers uit te voeren. Begin oktober 2023 startte Mirthe Zantvoord als kwartiermaker om ervoor te zorgen dat decentrale bestuurders gebruik konden maken van deze regeling. Zij neemt ons mee naar deze opstartfase en laat zien hoe het team de adviezen actueel houdt en steeds verrijkt.   

Start CCV-adviseurs

“Toen ik begon, was er nog geen werkproces uitgedacht”, vertelt Zantvoord. “Ik ben dan ook als eerste daarmee aan de slag gegaan. Tegelijkertijd hebben we gekeken naar de veiligheidsdomeinen van de bestuurder en welke risico’s daaruit voortvloeien. Deze risico’s hebben we vertaald naar scenario’s, waarbij we verschillende weerbaarheidsniveaus hebben vastgesteld. Ook is een maatregelenkader opgezet.”

Vervolgens heeft Zantvoord formats ontwikkeld, die de veiligheidsadviseurs in hun werk gebruiken. Daarna is zij een team gaan inrichten met twee adviseurs: Thijs Spanbroek en Sander van de Kasteele. Zij zijn 1 januari van start gegaan. “Inmiddels werken we ook met een flexibele schil van zes adviseurs. Alle adviseurs volgen eerst een interne training en de opleiding voor beveiligingsadviseur van het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW). Verder bestaat ons team uit een secretariaat, dat gevormd wordt door Marleen Hendriksen en Carol Nijbroek.” 

Veiligheidsonderzoek decentrale bestuurders

Op 1 januari was het dan zo ver. De vernieuwde Regeling rechtspositie decentrale politieke ambtsdragers trad in werking. De decentrale bestuurders, zoals dijkgraven, commissarissen van de Koning, wethouders en burgemeesters, wisten het CCV al snel te vinden. Het veiligheidsonderzoek richt zich op de vier veiligheidsdomeinen: werk, wonen, informatie (digitaal) en verplaatsen. “Bij informatie kijken we bijvoorbeeld naar wat een bestuurder doet op (sociale) media en of hem dat kwetsbaar maakt”, licht Zantvoord toe.  

Aanscherpen werkwijze 

Na de officiële start heeft Nijbroek ons enorm geholpen om administratief alles op orde te krijgen. Zij heeft gezorgd voor een overzichtelijke werkwijze en een goede planning. Iedereen weet wat de ander doet en wat de status is van alle aanvragen.

Daarnaast is Nijbroek samen met Hendriksen verantwoordelijk voor het secretariaat, waarbij zij onder andere voor de adviseurs afspraken maken met bestuurders én met hun werkgevers. Verder heeft Zantvoord samen met haar adviseurs gekeken hoe ze hun formats met ervaringen vanuit de praktijk konden verbeteren.

Voorzien in behoefte 

Inmiddels heeft het CCV al meer dan 260 aanvragen voor deze regeling binnengekregen. “De regeling voorziet dus in een behoefte, omdat decentrale bestuurders, hoe erg ook, steeds meer te maken krijgen met intimidatie, bedreiging, agressie en geweld” concludeert Zantvoord. In totaal hebben de adviseurs nu 150 adviesrapporten opgeleverd.

In het adviesrapport staan aanbevelingen om beleidsveranderingen en/of privacy- en/of extra beveiligingsmaatregelen door te voeren. En de bestuurders krijgen altijd praktische tips voor maatregelen die zij zelf al snel en vaak makkelijk kunnen treffen. Ook worden prijsindicaties aangegeven. De basis van elk adviesrapport is dat de bestuurder zelf ervoor zorgt dat zijn woning voldoet aan de eisen van het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW).     

Proces 

Het adviesrapport gaat eerst naar de Beveiligingsautoriteit (BVA), die een controlerende functie heeft namens BZK. Vervolgens gaat het rapport naar de bestuurder en met zijn toestemming naar zijn werkgever, die samen verantwoordelijk zijn voor het uitvoeren van de maatregelen uit het adviesrapport.  

Netwerk versterken 

Ondertussen is Zantvoord, samen met de adviseurs en met een ambtenaar van BZK de laatste tijd druk geweest met het versterken van het netwerk om de veiligheidsonderzoeken door te ontwikkelen. Hiervoor heeft zij presentaties gehouden voor onder meer politie, Openbaar Ministerie, het Nationaal Psychotrauma Centrum ARQ IVP en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid.

Doel hiervan is om hen te informeren over het programma en het belang van het programma, zodat deze partners bestuurders ook doorverwijzen naar ons. “We zitten dus niet stil om op allerlei effectieve manieren bij te dragen aan het verhogen van het weerbaarheidsgevoel van bestuurders”, besluit Zantvoord enthousiast.