Het CCV helpt scholen met de aanpak van wapenbezit
28-09-2021
Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV) geeft dit jaar een aantal presentaties aan scholen over het voorkomen van incidenten met wapens. De startbijeenkomst was in de gemeente Almere. Deze werd georganiseerd samen met de politie en de Stichting School en Veiligheid. “We geven de scholen handvatten om wapens op scholen te voorkomen en incidenten met wapens tegen te gaan, zoals het uitvoeren van kluisjescontroles”, vertelt CCV-adviseur Marike van Deventer.
De bijeenkomsten zijn onderdeel van het Actieplan Wapens en Jongeren en vinden plaats op verzoek van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Eind vorig jaar ging het actieplan van start en daarbij zijn nu zo’n 20 gemeenten aangesloten. Een deel van deze gemeenten heeft aangegeven dat ze graag begeleiding willen bij een aanpak van wapens op scholen.
Veel uitwisseling tussen scholen
Almere was een logische keuze voor de startbijeenkomst, omdat deze gemeente ook al een eigen lokale campagne heeft, die heet Almere Ontwapent. “Het was een goede bijeenkomst, met een prima opkomst van 12 scholen, 20 deelnemers. Er is veel informatie uitgewisseld”, vertelt Van Deventer. “Er is gesproken over waar de scholen tegenaan lopen in de praktijk en ook spraken de scholen onderling over hun eigen aanpak.”
De CCV-adviseur vindt het belangrijk dat alle betrokkenen elkaar leren kennen. “Er waren veel mensen van de werkvloer. Het is leuk om zo kennis te delen.” Belangrijk is volgens Van Deventer dat de scholen ook intern zorgen dat alle neuzen dezelfde kant op staan. “Zodat iedereen weet wat ze moeten doen bij een incident.”
Veiligheidsplan school
Een aantal van de aanwezige scholen werkt al met een veiligheidsplan waarin preventieve wapenaanpak is opgenomen. De CCV-adviseur: “Het is belangrijk dat je in de schoolregels opneemt dat er op school wapencontroles kunnen plaatsvinden. Dan weet iedereen ervan, zowel leerlingen als ouders.”
Over hoe je een goed veiligheidsplan opstelt, werd ingegaan door de Stichting School en Veiligheid. “Het begint allemaal aan de voorkant. Heb als school je veiligheidsbeleid op orde”, vertelt Nathalie Vriezelaar, programmamanager sociaal veiligheidsbeleid van de stichting.
Sociale veiligheid op school
Naast het afnemen van het wapen is een visie over sociale veiligheid van de school volgens haar van groot belang. “Het gaat over jongeren. Wat is er aan de hand dat ze naar een wapen grijpen? Hoe kun je ze leren om veerkrachtig te zijn, leren omgaan met tegenslagen, laten kijken naar normen en waarden en leren kritisch te denken”, zegt Vriezelaar. “Een wapen mee naar school nemen is een korte termijn handeling, vanuit verschillende redenen, zoals stoerdoenerij, gevoel van angst of groepsinvloed. Probeer de jongeren na te laten denken over de langetermijngevolgen van deze handeling”, stelt ze.
De programmamanager kreeg in Almere veel vragen over privacy, zoals ‘mag ik zomaar in een tas van een leerlingen kijken als ik bepaalde onderbuikgevoelens heb?’. Vriezelaar: “Dit soort regels horen in het veiligheidsplan van een school te staan, zodat voor iedereen – conciërges, leraren, leerlingen en ouders – duidelijk is hoe de school daarmee omgaat. Het bleek dat veel schoolmedewerkers dit niet navragen en nu op hun eigen gevoel werken en naar eigen inzicht handelen.”
Checklist
CCV-adviseur Nadina Perez sprak op de startbijeenkomst over de vernieuwde ‘Checklist invoering controle op wapenbezit scholen’ van Bureau Beke. “Die is uitgebreid besproken. Ook hebben we het gehad over de wapeninleveractie in het najaar en het onderdeel scholen in de toolbox Wapens en Jeugd”, vertelt Van Deventer.
Na Almere vinden er ook nog bijeenkomsten plaats in Gorinchem en Smallingerland. “Scholen willen een veilig klimaat creëren en het voorkomen van wapens hoort daarbij. Er zijn in de maatschappij steeds meer ernstige steekincidenten onder jongeren. Een wapenvrije school draagt bij aan een veiliger maatschappij.”
Tips voor scholen die wapens willen tegengaan:
- Lees de checklist ‘Controle op wapenbezit in en rond scholen‘ (pdf) van Bureau Beke.
- Heb goed contact met de gemeente en politie (wijk- en jeugdagent).
- Zet het intern op de agenda en maak goede afspraken met elkaar.
- Bekijk de praktijkvoorbeelden in de toolbox Wapens en Jongeren.
Kijk voor meer informatie in de toolbox Wapens en Jongeren van het CCV.