Online laster is het publiceren van negatieve content over een persoon over organisatie, terwijl de auteur weet dat deze informatie niet klopt. Iemand die zich schuldig maakt aan laster kan worden gestraft met een gevangenisstraf of geldboete.

Doel

Het doel van artikel 262 van het Wetboek van Strafrecht (WvS) is om personen die (online) laster hebben verspreid, strafbaar te stellen. Het artikel stelt dat het verboden is om opzettelijk iemands eer of goede naam aan te tasten door middel van een mondelinge of schriftelijke uitlating, of door andere handelingen.

Rol gemeente

Als er meldingen van online laster bij de gemeente binnenkomen, kan de gemeente deze doorgeven aan politie en justitie voor verdere opsporing en onderzoek. Slachtoffers kunnen worden doorverwezen naar hulpinstanties, zoals maatschappelijk werk, slachtofferhulp of psychologische ondersteuning.

De rol van de gemeente betreft dus vooral het bieden van ondersteuning en het nemen van preventieve en repressieve maatregelen op lokaal niveau.

De verantwoordelijkheid voor het indienen van een melding ligt doorgaans bij de persoon of de organisatie die van mening is dat het platform lasterlijke content bevat. De gemeente kan informatie verstrekken over de juiste kanalen waarlangs een melder een klacht bij het platform kan indienen. Maar het is aan de benadeelde zelf om contact op te nemen met het betreffende platform en de melding in te dienen.

Werkwijze

Het melden van lasterlijke content kan bij de volgende partijen:

Platform (waar de content staat)

Online laster is strafbaar. Mainstream platforms willen uiteraard niet dat er strafbare content op hun platform wordt gepubliceerd. Om dit te voorkomen, stellen de platforms gebruikersvoorwaarden (guidelines) op. In deze voorwaarden beschrijven ze welke content niet is toegestaan op het platform.

Lasterlijke content is in strijd met de richtlijnen van de meeste sociale mediaplatforms. Als content als lasterlijk wordt beschouwd, kunnen gebruikers of moderators deze berichten rapporteren voor verwijdering. De meeste platforms (zoals Facebook, Twitter, YouTube etc.) hebben een meldfunctie voor ongepaste of gevaarlijke content. Als de melding gegrond is, zal het platform de content verwijderen.

Politie

Als er sprake is van lasterlijke content, kan er aangifte worden gedaan bij de politie. Dit kan online (via de website van de politie) of (fysiek) op het politiebureau.

Bij een aangifte van lasterlijke content zal de politie de aangifte onderzoeken. Als er voldoende bewijs is dat er daadwerkelijk sprake is van laster, kan de officier van justitie betrokken worden.

Officier van justitie

Een officier van justitie heeft verschillende mogelijkheden om op te treden tegen lasterlijke content. Een officier van justitie kan de volgende stappen ondernemen:

• Onderzoek: Bij melding van online laster kan de officier van justitie een onderzoek laten instellen. Dit kan inhouden dat de politie digitale sporen volgt en de betrokken personen identificeert.

• Strafrechtelijke vervolging: Als er voldoende bewijs is dat iemand zich schuldig heeft gemaakt aan laster, kan de officier van justitie besluiten om strafrechtelijke vervolging in te stellen. Dit kan leiden tot een aanklacht en een rechtszaak.

• Preventieve maatregelen: In sommige gevallen kan de officier van justitie ook preventieve maatregelen nemen, zoals het aanvragen van een kort geding om bepaalde uitingen te laten verwijderen.

• Samenwerking met platforms: De officier van justitie kan ook samenwerken met sociale mediaplatforms en andere online diensten om lasterlijke content te verwijderen of gebruikers te blokkeren.

Laster, smaad en belediging

Laster, smaad en belediging worden in de volksmond vaak op één hoop gegooid, terwijl er juridisch gezien flinke verschillen zijn. Belediging is een algemene negatieve uitspraak, terwijl smaad een specifieke uitspraak is, bedoeld om een reputatie te schaden. Laster is een smadelijke uitspraak waarvan de dader weet dat zijn of haar bewering niet waar is. Het verschil in ernst van deze drie strafbare feiten komt ook tot uiting in de verschillende strafmaten.

Meer informatie

• In kaart brengen (social) media landschap door de gemeente
• Overzicht maken van guidelines mainstream platforms
• Aanpak strafbare of illegale content
• Notice and Take Down procedure