Strafrechtelijk optreden tegen discriminerende content (artikel 137d WvSr
Doel
Het doel van artikel 137d WvSr is het voorkomen van discriminatie en het beschermen van de gelijke behandeling van alle personen. Het artikel stelt dat het verboden is om een uitlating die aanzet tot haat tegen of discriminatie van personen of groepen, openbaar te maken.
Rol gemeente
Als er een melding van discriminerende content bij de gemeente binnenkomt, kan de gemeente deze doorgeven aan politie en justitie voor verdere opsporing en onderzoek. Slachtoffers van kunnen worden doorverwezen naar hulpinstanties, zoals maatschappelijk werk, slachtofferhulp of psychologische ondersteuning.
De rol van de gemeente betreft dus vooral het bieden van ondersteuning en het nemen van preventieve en repressieve maatregelen op lokaal niveau.
De verantwoordelijkheid voor het indienen van een melding ligt doorgaans bij de persoon of de organisatie die van mening is dat het platform discriminerende content bevat. De gemeente kan informatie verstrekken over de juiste kanalen waarlangs een melder een klacht bij het platform kan indienen. Maar het is aan het slachtoffer zelf om contact op te nemen met het betreffende platform en de melding in te dienen.
Werkwijze
Het melden van discriminerende content kan bij de volgende partijen:
Platform (waar de content staat)
Mainstream platforms willen uiteraard niet dat er strafbare content op hun platform wordt gepubliceerd. Om dit te voorkomen, stellen de platforms gebruikersvoorwaarden (guidelines) op. In deze voorwaarden beschrijven ze welke content niet is toegestaan op het platform.
Discriminerende content is in strijd met de richtlijnen van de meeste sociale mediaplatforms. Als content als discriminerend wordt beschouwd, kunnen bezoekers deze berichten rapporteren voor verwijdering. De meeste platforms (zoals Facebook, Twitter, YouTube etc.) hebben een meldfunctie voor ongepaste of gevaarlijke content. Als de melding gegrond is, zal het platform de content verwijderen.
Politie
Als er sprake is van discriminerende content, kan er aangifte worden gedaan bij de politie. Dit kan online (via de website van de politie) of (fysiek) op het politiebureau.
Bij een aangifte van discriminerende content zal de politie de aangifte onderzoeken. Als er voldoende bewijs is dat er daadwerkelijk sprake is van discriminatie, kan de officier van justitie betrokken worden.
Officier van justitie
Een officier van justitie heeft verschillende mogelijkheden om op te treden tegen discriminerende content:
- Onderzoek: Bij melding van online discriminatie kan de officier van justitie een onderzoek laten instellen. Dit kan inhouden dat de politie digitale sporen volgt en de betrokken personen identificeert.
- Strafrechtelijke vervolging: Als er voldoende bewijs is dat iemand zich schuldig heeft gemaakt aan discriminatie, kan de officier van justitie besluiten om strafrechtelijke vervolging in te stellen. Dit kan leiden tot een aanklacht en een rechtszaak.
- Preventieve maatregelen: In sommige gevallen kan de officier van justitie ook preventieve maatregelen nemen, zoals het aanvragen van een kort geding om bepaalde uitingen te laten verwijderen.
- Samenwerking met platforms: De officier van justitie kan ook samenwerken met sociale mediaplatforms en andere online diensten om discriminerende content te verwijderen of gebruikers te blokkeren.
Meer informatie
- In kaart brengen (social) media landschap door de gemeente
- Overzicht maken van guidelines mainstream platforms
- Aanpak strafbare of illegale content
- Notice and Take Down procedure
Juridische factsheet
Een persoon welke een uitspraak doet welke beledigend is wegens ras, godsdienst, levensovertuiging, seksuele geaardheid, lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap, aanzet tot haat, discrimineert of aanzet tot geweld wordt gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of geldboete van de derde categorie.
Grondslag
Artikel 137e Wetboek van Strafrecht
Wettekst
Lid 1 onder 1: Hij die, anders dan ten behoeve van zakelijke berichtgeving:
een uitlating openbaar maakt die, naar hij weet of redelijkerwijs moet vermoeden, voor een groep mensen wegens hun ras, hun godsdienst of levensovertuiging, hun hetero- of homoseksuele gerichtheid of hun lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap beledigend is, of aanzet tot haat tegen of discriminatie van mensen of gewelddadig optreden tegen persoon of goed van mensen wegens hun ras, hun godsdienst of levensovertuiging, hun geslacht, hun hetero- of homoseksuele gerichtheid of hun lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of geldboete van de derde categorie.
Lid 1 onder 2: Hij die, anders dan ten behoeve van zakelijke berichtgeving:
Een voorwerp waarin, naar hij weet of redelijkerwijs moet vermoeden, zulk een uitlating is vervat, aan iemand, anders dan op diens verzoek, doet toekomen, dan wel verspreidt of ter openbaarmaking van die uitlating of verspreiding in voorraad heeft wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of geldboete van de derde categorie.
Opmerkingen
Let goed op het verschil met artikel 137d Wetboek van Strafrecht
Referentie wetten.nl
Bekijk de wettekst op wetten.overheid.nl
Voorbeeld cases
- ECLI:NL:RBAMS:2020:5254: Rechtbank Amsterdam, uitspraak 02-11-2020
Aanzetten tot discriminatie van anti Zwarte Piet-demonstrant. Verdachte had op haar Facebookpagina een bericht over de Zwarte Pieten-discussie geplaatst dat aanzette tot discriminatie. Het bewezen geachte feit is volgens de wet strafbaar. Het bestaan van een rechtvaardigingsgrond is niet aannemelijk geworden. De rechtbank veroordeelt verdachte tot een boete en een taakstraf van 28 uren. Indien de verdachte de taakstraf niet naar behoren heeft verricht, zal een vervangende hechtenis van 14 dagen worden toegepast.
Andere uitspraken
- ECLI:NL:RVS:2014:4117 (Zwarte Pieten-discussie)
- ECLI:NL:HR:2018:1003 (Homofobe rap)
Recht
Strafrecht
Route
Officier van Justitie; rechter
Doel
Stoppen
Gericht op
- Dader
- Preventief en repressief inzetbaar