Interview The Cyber Journey

Ze vertellen over hun ervaringen met het opzetten van een netwerk dat jongeren met een bijzondere affiniteit voor technologie en buitengewone digitale vaardigheden vroegtijdig herkent en begeleidt. Het resultaat is geen nieuw product, maar juist de verbinding tussen partners en bestaande interventies, iets dat gemeenten en hun partners helpt om concreet aan de slag te gaan met een doelgroep die vaak onder de radar blijft.

Wat is het resultaat waar jullie het meest trots op zijn?

Evan: “Het was een bijzondere aanvraag, omdat het hier meer ging om het opzetten van een proces in plaats van een nieuw product. Er zijn al zoveel interventies en we wilden juist extra investeren in talent, maar dan breder in plaats van enkel bewustwording. Daarom ben ik ook trots op de hoeveelheid partners die aan dit traject hebben deelgenomen. Denk aan de Politie Eenheid Amsterdam, bedrijven in het Noordzeekanaalgebied, onderwijsinstellingen in de regio, Challenge the Cyber, stichting Cyberbrein.nl, Zerocopter, Codam Coding College, HackShield, DIVD Academy enzovoort. Ik ben blij dat verscheidene organisaties steeds meer een rol willen en kunnen pakken.”

Isabelle: “Ik ben trots op het feit dat we ruim 30 jongeren met IT-vaardigheden hebben weten samen te brengen die vanuit diverse kanalen en partners zijn binnengekomen. Dit bevestigde voor ons dat het actief aan de slag gaan met signaleren van deze jongeren door sleutelfiguren zoals ouders, docenten, wijkagenten en jongerenwerkers, wel degelijk effect heeft.”

Evan: “De pilot was dan ook bedoeld om breder te experimenteren met samenwerking in de keten. En om jongeren in beeld te krijgen die je normaal niet of moeilijker bereikt. Het lukte ons om verschillende professionals vanuit verschillende domeinen aan elkaar te koppelen rondom een gezamenlijke opgave.”

Wat maakt het netwerk waarin jullie werkten volgens jullie krachtig?

Isabelle: “Er lag al een goed netwerk op basis van bestaande interventies en initiatieven die reeds zijn uitgevoerd op de preventieve kant van cybercriminaliteit. We hebben juist gebruikgemaakt van het netwerk dat in de regio en ook landelijk actief was. Veel van de partners waarmee we hebben samengewerkt, zijn bijvoorbeeld ook aangesloten bij #bringITon. Dit is een netwerk dat jongeren met IT-talent eerder wil herkennen en erkennen. We willen er juist voor zorgen dat het gefragmenteerde landschap aan interventies meer samenkomt en dat is precies wat dit City Deal-traject heeft aangetoond. Het is dus mogelijk.”

Wat zijn opvallende lessen als het gaat om het herkennen van de cyberbreinen?

Evan: “Eigenlijk hebben we het over jongeren die uitermate geïnteresseerd zijn in IT en daar ook vrij kundig in zijn. De term cyberbrein wordt in dit kader gehanteerd om het juist vanuit een positieve blik te benaderen, namelijk talent. In een ander City Deal-traject is een profielomschrijving ontwikkeld en dat hebben we dan ook als kader gebruikt om bij andere organisaties het gesprek te voeren of men deze doelgroep al dan niet herkende. Het komt regelmatig voor dat dan opeens het kwartje valt bij ouders, docenten of professionals van: ‘O ja, ik herken wel zo iemand.’ Kwestie van bewustwording, want dan kan er goed worden gesignaleerd en vervolgens ook adequaat worden doorverwezen.”

Jullie werkten ook samen met bovenschoolse voorzieningen. Wat zijn dit eigenlijk en waarom is dit belangrijk?

Evan: “Er zijn gastlessen gegeven over ethisch hacken en er zijn diverse Capture the Flag – hackchallenges – georganiseerd op verschillende onderwijsinstellingen in de regio, maar daarbij is ook gekeken naar onder meer passend onderwijs, waaronder dus de bovenschoolse voorzieningen. Hier krijgen jongeren lesstof aangereikt die meer aansluit op hun onderwijsbehoefte en zodoende meer uitgedaagd kunnen worden. De gastlessen zijn daar goed ontvangen waarbij het kennisniveau van de leerlingen indrukwekkend bleek. Daarom hebben we bewust dergelijke locaties opgezocht. Wij zijn blij dat we breder hebben gekeken dan enkel het reguliere onderwijs.”

Er zit altijd een spanningsveld tussen aanmoedigen en begrenzen. Hoe gingen jullie daarmee om in de pilot?

Isabelle: “Jongeren worden extra uitgedaagd op evenementen zoals een CTRl_the Port en daarom is het extra van belang om voorafgaand aan het uitvoeren van een hackchallenge voldoende aandacht wordt besteed aan de ethische kant ervan. Op het evenement zelf gaf Northwave een presentatie over Coordinated Vulnerability Disclosure en de grenzen van de wet in hoever jongeren kunnen en mogen gaan. Het is cruciaal om jongeren handvaten mee te geven en ze niet zomaar aan hun lot over te laten. De ethische kant wordt nog weleens vergeten, maar als politie zijnde zien wij vaak dat jongeren simpelweg niet weten dat ze strafbaar gedrag aan het uitvoeren zijn op jonge leeftijd. Begrenzing vormt daarmee een essentieel onderdeel naast het aanmoedigen van talent.”

Siènne: “Iemand moet die ethiek natuurlijk aan die jongeren meegeven.”

CTRl_the Port was een van de hoogtepunten. Wat maakte deze activiteit zo bijzonder?

Evan: “Het aantal jongeren met IT-talent dat werd uitgenodigd en rechtstreeks kennis kon maken met de praktijk. Bedrijven uit het Noordzeekanaalgebied stonden hier welwillend tegenover. De verbinding met de praktijk is namelijk iets waar deze doelgroep, maar ook het onderwijs zelf behoefte aan heeft. De mogelijkheid waarbij jongeren hun IT-talent kunnen etaleren en tegelijkertijd een kijkje in de keuken kunnen krijgen, was hoe dan ook voor alle deelnemende partijen een waardevolle ervaring. Kort na het evenement was er ook nog een stage- en banenmarkt georganiseerd over cybersecurity en dan is het erg tof dat we dan dezelfde jongeren en bedrijven terugzien en er opvolging wordt gegeven aan dat talent. Het heeft best wat moeite gekost om dat allemaal te organiseren, maar terugkijkend op het hele proces voelt het als een geheel en dat is alleen maar mogelijk met de publiek-private samenwerking die hieraan ten grondslag lag.”

Een wel erg mooie manier om deze werelden met elkaar te verbinden. Hebben jullie trouwens ook een selectie gemaakt van wie mocht meedoen?

Isabelle: “Nee, het was bewust laagdrempelig. Iedereen mocht meedoen. En het mooie was juist dat jongeren met meer kennis vanzelf anderen gingen helpen. Dat zorgde voor een veilige en inclusieve sfeer.”

Wat willen jullie andere regio’s of gemeenten meegeven?

Evan: “Sluit zoveel mogelijk aan bij wat er al is en probeer dat met elkaar in verbinding te brengen en bovenal leer van elkaar. Kijk goed wat past binnen de lokale context, dus zoek aansluiting bij bestaande netwerken, interventies of initiatieven die er al zijn en zoek de samenwerking op tussen de diverse organisaties. Het levert interessante inzichten op in hoe het landschap in elkaar steekt.”

Isabelle: “Kijk naar de behoefte van de jongeren zelf en probeer je echt in hen te verplaatsen. Betrek bijvoorbeeld jongeren bij het opzetten van een dergelijk evenement of vraag naar hun behoefte. Kijk daarnaast ook naar welke verantwoordelijkheid jij kunt nemen in het voorkomen dat jongeren in de cybercriminaliteit belanden. Hoe kan jij het IT-talent beter herkennen en erkennen? Er liggen zoveel mooie initiatieven waar je hen naar kunt doorverwijzen.”

Tot slot, wat hebben jullie nog meer gedaan?

Isabelle: We hebben een praatplaat ontworpen. Deze plaat geeft een overzicht van het online en offline landschap van een jongere met IT-talent en maakt inzichtelijk welke sleutelfiguren er zijn, wat hun rol is en waar je de jongeren eventueel naartoe kunt doorverwijzen. Professionals in het werkveld kunnen hiermee aan de slag en het geeft hen ook een beeld waar zij een bepaalde mate van invloed kunnen uitoefenen.

Klik op de afbeelding voor een grote versie.

.