Wat kan de vrijheidsbeperkende maatregel inhouden?
De strafrechter kan volgens Artikel 38v lid 2 Sr, 4 soorten beperkingen in de vorm van een vrijheidsbeperkende maatregel opleggen. Dit zijn het gebiedsverbod, het contactverbod, het gebiedsgebod en de meldplicht.
Deze maatregelen kunnen met elkaar worden gecombineerd en zijn vrijwel hetzelfde als de gedragsaanwijzingen die de officier van justitie op grond van artikel 509hh Strafvordering kan opleggen.
Gebiedsverbod
Het gebiedsverbod houdt in dat een verdachte zich niet mag bevinden in een bepaald gebied. Een gebiedsverbod kan grote en kleine gebieden omvatten. Het verbod kan bijvoorbeeld betrekking hebben op een straat.
In deze zaak ECLI:NL:RBNHO:2017:11682 werd een man veroordeeld voor het stalken van een vrouw. Hij kreeg een gebiedsverbod opgelegd voor de straat waarin de vrouw woonde. Hetzelfde (ECLI:NL:RBROT:2016:543) gold voor een man die veroordeeld werd voor huiselijk geweld. Hij mocht niet meer op de werk- en woonlocatie van het slachtoffer komen. Het gebiedsverbod kan ook betrekking hebben op (de omgeving van) een bepaald gebouw. Zo mocht de verdachte uit deze zaak ECLI:NL:RBNHO:2016:2491 zich niet meer ophouden in de buurt van een supermarkt waar hij eerder een overval had gepleegd.
Bij voetbaloverlast houdt een gebiedsverbod tegelijkertijd vaak ook een stadionverbod in. De rechter moet bij het bepalen van het verboden gebied ervoor zorgen dat de verdachte zo min mogelijk in zijn vrijheid wordt beperkt. Ook moet de rechter bekijken of hij het verbod kan beperken tot bepaalde dagen en tijdstippen. Bij voetbaloverlast mag de verdachte dan bijvoorbeeld alleen niet bij het stadion komen wanneer er daadwerkelijk wedstrijden worden gespeeld.
Contactverbod
De strafrechter kan een verdachte bevelen zich te onthouden van contact met een bepaald persoon of bepaalde personen. Een contactverbod wordt vaak opgelegd bij strafbare feiten met een persoonlijk karakter, zoals bij mishandeling, bedreiging en huiselijk geweld.
Zo werd aan deze man (ECLI:NL:RBROT:2016:543) die veroordeeld werd voor huiselijk geweld, naast het gebiedsverbod ook een contactverbod opgelegd. Een contactverbod verbiedt alle soorten contact, zoals telefoneren, langslopen of berichten sturen via sociale media.
Bepaalde vormen van contact zijn moeilijk te controleren. Dat maakt een contactverbod lastig te handhaven. Er wordt vooral op gerekend dat degene voor wie het contactverbod is bedoeld, melding doet als de verdachte zich er niet aan houdt.
Gebiedsgebod
Bij een gebiedsgebod kan de strafrechter een verdachte bevelen om op een bepaald moment ergens aanwezig te zijn. Een gebiedsgebod is daarmee tegenovergesteld aan een gebiedsverbod. Het gebiedsgebod is aan artikel 38v Sr toegevoegd om vooral voetbalvandalisme tegen te gaan. De verdachte kan bijvoorbeeld verplicht worden om tijdens voetbalwedstrijden in zijn woning te blijven.
Ook kan een gebiedsgebod helpen om overlast bij evenementen te voorkomen, zoals vuurwerkoverlast tijdens oud en nieuw.
Meldplicht
Een strafrechter kan een verdachte bevelen zich op bepaalde tijdstippen te melden bij een opsporingsambtenaar. De meldplicht kan hij opleggen om voetbaloverlast tegen te gaan. Op het moment dat er wedstrijden worden gespeeld, moet de verdachte zich bij het politiebureau melden.
In zulke gevallen wordt een meldplicht vaak samen met een gebiedsverbod opgelegd. De meldplicht is dan bedoeld als extra middel om ervoor te zorgen dat de verdachte niet in het verboden gebied komt.
© Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid
Heb je een vraag?
Neem contact op met
Katja Steverink
Adviseur Veiligheid & Zorg, Woonoverlast, Kwetsbare personen en Wet MBVEO
06 10 447 646
