De Transvaalbuurt is een aandachtwijk voor de gemeente Amsterdam. In 2007 is de wijk op de lijst van 40 wijken van minister Vogelaar beland. Sindsdien is er stevig geïnvesteerd in de buurt. De extra inzet heeft belangrijke verbeteringen in de leefbaarheid gebracht. Vooral over onderhoud van de straten en trottoirs zijn bewoners in toenemende mate tevreden.

Doel

De ambitie van het stadsdeel ten aanzien van de Transvaalbuurt is vastgelegd in verschillende documenten. In het Stedelijk Vernieuwingsplan Transvaalbuurt uit 2004 zijn de volgende doelstellingen geformuleerd:

• Aanpak eenzijdige woningvoorraad door samenvoeging.
• Een aantrekkelijk woongebied zijn voor alle bevolkingsgroepen.
• Het stimuleren van de wooncarrière.
• Verbeteren van de leefbaarheid.

Hieraan zijn in het plan Wijkaanpak Amsterdam Oost - Transvaalbuurt (2007) de volgende doelstellingen toegevoegd:

• Verbeteren van de sociaaleconomische situatie van de huidige bewoners.
• Versterken van regie op leefbaarheid initiatieven.
• Verbeteren van de leefbaarheid door een versterking van de in de buurt aanwezige sociaal-maatschappelijke voorzieningen en de onderlinge samenhang tussen de voorzieningen.
• Versterken van de buurteconomie. Het speerpunt ligt hier bij de regie op het verder ontwikkelen van de bedrijvigheid van de Pretoriusstraat en aangrenzende pleinen.

Doelgroep

Bewoners.

Aanpak

De aanpak is ingezet vanuit meerdere gebieden:

• Fysiek: De stedelijke vernieuwing moet meer gedifferentieerde en verbeterde woningen opleveren, waarin de bewoners prettig wonen en waardoor ze ook binnen de buurt naar een betere woning kunnen verhuizen. Het versterken van de pleinen als ontmoetingsplek en het aanpakken van de donkere spoorwegonderdoorgangen.
• Leefbaarheid sociaal: De participatie van allochtone bewoners in Transvaal versterken. Er zijn al meerdere projecten in gang gezet, maar er is echter onvoldoende coördinatie. Focus van de projecten ligt op dit moment over het algemeen op ontmoeting tussen verschillende bevolkingsgroepen. Nieuwe projecten zullen zich meer focussen op het toekomstperspectief van de bewoners. Verder komst er meer aandacht voor betere hulp áchter de voordeur.
• Veiligheid: Het versterken van de aanwezige sociale controle in de wijk door meer samen te werken met het basisonderwijs. Zo kan men vroeg ingrijpen bij zeer jonge overlastgevers. Hier ligt een opgave voor het verder ontwikkelen van de brede scholen in de buurt. Een interventieteam (bijvoorbeeld in de vorm van de vliegende brigade) wordt ingezet. Het team koppelt toezicht op straat aan professionele hulp achter de voordeur. De vermindering van drugsgerelateerde criminaliteit is een belangrijk punt voor de Transvaalbuurt. Het is essentieel voor het verbeteren van het imago en voor de objectieve veiligheid. Ook de corporaties spelen een rol bij het aanpakken van de overlast. Bijvoorbeeld door een project waarbij overlastgevende jongeren worden ingezet als portiekbeheerders.
• Economie: Het bevorderen van de arbeidsparticipatie van de bewoners en het versterken van de lokale economie zijn de grootste opgaven op economisch gebied voor de komende jaren in de Transvaalbuurt. Het verbinden van werk en werkgevers aan de opgave om mensen structureel en volwaardig aan het werk te krijgen, is een speerpunt van de wijkaanpak.

Uitvoerende organisatie(s)

Stadsdeel Oost, woningcorporaties, welzijnsorganisatie, politie, scholen, bewoners en ondernemers.

Werkzame elementen

Het betreft hier een totaalaanpak. Voor deze aanpak geldt dat er zowel wordt ingegrepen in de sociale, fysieke, criminele als institutionele omgeving. Het inzetten op meerdere (beleids)terreinen kan collectief bijdragen aan het verbeteren van de veiligheidsbeleving, mits de maatregelen elkaar versterken en niet tegenwerken of ondermijnen. Het vinden van de juiste balans is hierbij de uitdaging. Kijkend naar de cijfers van de subjectieve veiligheid voor deze buurt lijkt men daar in geslaagd (zie evaluatie).

Evaluatie

Uit de factsheet 'De Staat van Transvaalbuurt 2013' blijkt dat de subjectieve veiligheid in de Transvaalbuurt de afgelopen negen jaar sterk verbeterd is. Met 83 punten is deze echter nog steeds iets slechter dan gemiddeld in Oost (68) en geheel Amsterdam (73).