In het rapport ‘Overlast en verloedering ontsleuteld’ gaan de onderzoekers nader in op de beleidsveronderstellingen van het Actieplan overlast en verloedering.

Probleemstelling

Het rapport concentreert zich op drie hoofdvragen:

1. Welke veronderstellingen liggen ten grondslag aan het Actieplan overlast en verloedering?
2. In welke mate en op welke wijze zijn de ingezette maatregelen effectief?
3. In welke mate zijn de veronderstellingen die ten grondslag liggen aan het beleid plausibel?

Beschrijving

Het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) onderzocht, op verzoek van het ministerie van BZK, of er wetenschappelijke ondersteuning te vinden is voor de veronderstelde effectiviteit van maatregelen om overlast en verloedering terug te dingen. De publicatie is een vervolg op de vorig jaar verschenen SCP-publicatie ‘Sociale veiligheid ontsleuteld’.

Net als in Sociale veiligheid ontsleuteld zijn beleidstheorieën opgesteld, die ten grondslag liggen aan het beleid en zijn deze geconfronteerd met wetenschappelijke kennis over de mate waarin bepaalde maatregelen overlast en verloedering helpen verminderen. Hierdoor is het mogelijk inzicht te verkrijgen in de plausibiliteit van de veronderstellingen in het Actieplan.

Conclusies

De belangrijkste conclusies uit ‘Overlast en verloedering ontsleuteld’:

• Straf, in combinatie met begeleiding, is effectiever dan alleen straf. Het Actieplan overlast en verloedering stelt dan ook terecht dat detentie bij minderjarige delinquenten niet moet worden ingezet om ze zo lang mogelijk van de straat te houden.
• Benader en behandel risicojongeren vooral individueel en in hun natuurlijke omgeving. Het meest succesvol blijkt een cognitief-gedragstherapeutische behandeling in combinatie met een sociale vaardigheidstraining.
• Het tegengaan van verloedering in het straatbeeld werkt preventief en heeft bovendien een positief effect op de veiligheidsbeleving van de burgers.
• Het is zinvol om extra politieagenten beschikbaar te stellen voor de grootste probleemwijken, omdat een verhoogde pakkans potentiële daders afschrikt. Dit effect is sterker wanneer de politie zo gericht mogelijk optreedt (op hot spots en hot times).
• Vooral menselijk toezicht werkt preventief, want deze weerhoudt potentiële daders ervan een delict te plegen. Ook lijkt menselijk toezicht de onveiligheidsgevoelens te verminderen. Alleen cameratoezicht blijkt daarentegen niet effectief bij het verminderen van onveiligheidsgevoelens.
• Voor een deel van het Actieplan blijkt wetenschappelijke ondersteuning te vinden. Een deel van de beleidsveronderstellingen kan echter nog niet worden getoetst, omdat er nog geen effectevaluatieonderzoek is gedaan.

Auteur

Lonneke van Noije en Karin Wittebrood

ISBN

978-90-377-0436-5

Organisatie

Sociaal Cultureel Planbureau

Links

• Overlast en verloedering ontsleuteld (pdf)