Exploitatievergunning
De exploitatievergunning wordt ook wel de ondermijningsvergunning genoemd. De exploitatievergunning is een bestuursrechtelijke bevoegdheid die gemeenten meer grip geeft op de onzichtbare effecten van ondermijning op de openbare orde en het woon- en leefklimaat in een gemeente. Deze vergunningsplicht kan ook worden ingezet op vakantieparken.
Hoe werkt het?
De bevoegdheid van de exploitatievergunning houdt in dat een gemeente een verbod op bedrijfsmatige activiteiten introduceert. Meestal voegen gemeenten hiervoor een bepaling aan de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) toe, waarin de burgemeester de bevoegdheid wordt gegeven om gebieden, branches of gebouwen aan te wijzen waarvoor een vergunningsplicht gaat gelden.
De burgemeester kan deze bevoegdheid dan inzetten als bepaalde bedrijfsmatige activiteiten in een gebied, branche of gebouw de leefbaarheid en/of de openbare orde en veiligheid onder druk zetten. De vergunningplicht geeft de gemeente een instrument in handen om het uitvoeren van verstorende bedrijfsmatige activiteiten te kunnen reguleren en daarop dus meer grip te kunnen uitoefenen.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) werkt aan een model-bepaling over de exploitatievergunning. Hierbij wordt de bevoegdheid aan de burgemeester gegeven. Deze model-bepaling wordt opgenomen in de model-APV van de VNG.
2 besluiten
Na het invoeren van de vergunningsplicht zijn er 2 besluiten nodig van de burgemeester:
- De burgemeester wijst het gebied, de branche of het gebouw aan waarvoor de vergunningplicht gaat gelden.
- De burgemeester beoordeelt en neemt een besluit over de individuele vergunningaanvragen. De burgemeester kan daarbij beoordelen in hoeverre een aanvrager de openbare orde en veiligheid en/of de leefbaarheid verstoort. Hij kan voorwaarden stellen aan de vergunningverlening. Daarnaast kan hij, of het Landelijk Bureau Bibob, een Bibob-onderzoek uitvoeren. Hierbij zijn dezelfde weigeringsgronden en intrekkingsgronden van toepassing als bij bijvoorbeeld de horeca.
Vergunningplicht onderbouwen en motiveren
Als gemeenten de vergunningplicht willen doorvoeren, is het belangrijk de maatregel goed te onderbouwen en te motiveren. De volgende vragen kunnen hierbij helpen:
Is de maatregel noodzakelijk en gerechtvaardigd?
Is de maatregel geschikt?
Is de maatregel evenredig?
Aandachtspunten
Strafrecht versus bestuursrecht
Informatiepositie op orde
Aard van de problematiek
Omvang van de problematiek
Andere bevoegdheden
Meer informatie
- ECLI:NL:RVS:2021:461, Raad van State, 3 maart 2021 (uitspraak over vergunningplicht autoverhuurbedrijven Tilburg)
- ECLI:NL:RBROT:2019:7491, Rechtbank Rotterdam, 2 september 2019 (uitspraak over vergunningplicht autoverhuurbranche in industriegebied Spaanse Polder)
- Handreiking APV en ondermijning – De Algemene Plaatselijke Verordening als instrument in de (bestuurlijke) aanpak van ondermijning, Aanjaagteam Ondermijning, april 2020
- De rol van gemeenten in de bestuurlijke en integrale aanpak van ondermijning, Raad van State, 20 maart 2019
- Met het goede belang voor ogen – Een preadvies over optimalisatie van de aanpak van ontwrichtende effecten van ondermijning in de gemeente, Jonge VAR, november 2019
