Evaluatie Utrechts Prostitutiebeleid
Het afgelopen jaar is het Utrechts prostitutiebeleid geëvalueerd door de afdeling Bestuursinformatie in samenwerking met Regioplan Beleidsonderzoek. Het doel van de evaluatie is het huidige beleid zonodig te verbeteren.
Beschrijving
De evaluatie richt zich op de vijf thema's van het Utrechtse prostitutiebeleid:
- Beperken van de overlast
- Gezondheid, welzijn en veiligheid van prostituees
- Tegengaan van mensenhandel, niet- vergunde en gedwongen prostitutie
- Preventie
- Ondersteuning aan uitstappers.
De evaluatie is uitgevoerd aan de hand van literatuuronderzoek, analyse van registratiegegevens en interviews. Interviews hebben plaatsgevonden met onder meer prostituees, exploitanten, hulpverleners, politie en betrokkenen binnen de gemeente.
Conclusies
Omvang Utrechtse prostitutiesector
Dagelijks zijn er in Utrecht 350 à 400 prostituees actief in de vergunde locatiegebonden sector (Zandpad, Hardebollenstraat, Europalaan, bordelen). Het aantal in de raamprostitutie werkzame prostituees is de afgelopen jaren fors gestegen. Een groot deel van de prostituees op het Zandpad wisselt frequent. Naast de vergunde sector is er in Utrecht een groot aanbod aan niet vergunde (illegale) thuiswerkers en escorts. Minimaal zijn er dagelijks zo'n 200 a 300 actief in de stad. Een behoorlijk deel van hen betreft mannen.
Succesfactoren
In Utrecht is de samenwerking tussen gemeente en partners wat betreft het prostitutiebeleid flink verbeterd. Op het gebied van handhaving en controle werken gemeente, politie en de belastingdienst intensief samen. Ook op het gebied van zorg en preventie en hulpverlening aan slachtoffers van mensenhandel is flink geïnvesteerd in de samenwerking tussen onder meer gemeente, Huiskamer Aanloop Prostituees (HAP), politie en andere ketenpartners. Utrecht biedt tot slot ook veel mogelijkheden voor prostituees om zich (anoniem) te laten testen op SOA en HIV en zich te laten vaccineren.
Knelpunten
- Het Utrechts prostitutiebeleid is volgens betrokkenen versnipperd.
- Controleacties in de vergunde prostitutiesector brengen de misstanden niet aan het licht.
- De situatie aan het Zandpad veroorzaakt meerdere knelpunten. Zo zijn er veel aanwijzigingen dat op het Zandpad sprake is van grootschalige dwangsituaties onder prostituees en omwonenden ervaren erg veel overlast van de prostitutie aan het Zandpad.
- Utrechtse prostituees hebben een slechte psychische gezondheid. In vergelijking met andere steden is de hulpverlening aan prostituees in Utrecht weinig geïntegreerd en versnipperd.
Aanbevelingen
Het evaluatieonderzoek levert op de vijf beleidsthema's van het Utrechts prostitutiebeleid een ruim zestig aanbevelingen op. Deze ruim zestig aanbevelingen leiden tot de volgende negen hoofdaanbevelingen:
- Versterk de gemeentelijke regierol.
- Een intensieve aanpak van de prostitutie op het Zandpad op het gebied van overlast, veiligheid en mensenhandel.
- Intensiveer de samenwerking tussen de verschillende handhavende en controlerende instanties.
- Vergroot de formatieve en kwalitatieve inzet van de politie op het gebied van de legale en illegale prostitutie.
- Intensiveer de samenwerking, vergroot de inzet en scherp de verantwoordelijkheden aan van gemeente en politie bij toezicht op illegale prostitutie.
- Intensiveer de bestuurlijke aanpak van misstanden in de legale en illegale prostitutie,
- Ontwikkel een visie op uitstappen, doelgroepen en aanpak.
- Geef meer voorlichting over loverboys aan professionals, scholen en ouders. Zorg ervoor dat er geen wachtlijst is bij hulpverlenende instanties.
- Breng inzet en investeringen in het Utrechts prostitutiebeleid tussen enerzijds de zorgstructuur en anderzijds de handhaving en controle in evenwicht.
Organisatie
Gemeente Utrecht en Regioplan Beleidsonderzoek
Bestanden
Evaluatie Utrechts Prostitutiebeleid, eindrapport op basis van vier deelonderzoeken
Deelrapport 1: Overlast in relatie tot prostitutie
Deelrapport 2: Gezondheid, welzijn en veiligheid van prostituees
Deelrapport 3: Niet-vergunde, illegale en gedwongen prostitutie