Wat is er aan de hand?
Multiprobleemgezinnen met een Roma-achtergrond kunnen complexe problematiek kennen. Het gaat over meerdere personen met uiteenlopende problemen, vaak in de context van de brede (internationale) gemeenschap. Over het algemeen zijn meerdere zorg- en veiligheidsporganisaties betrokken bij deze gezinnen en allemaal helpen ze de actuele problemen, zoals uitbuiting, mensenhandel en huwelijksdwang op te lossen.
Zorgmijdend gedrag
Complexe multiprobleemgezinnen vertonen vaak zorgmijdend gedrag. Regelmatig is er sprake van families die criminele activiteiten ondernemen en tegelijk een gesloten gemeenschap vormen. Daarom kan het enige tijd duren én actieve inspanning van professionals vragen om de problemen scherp en volledig in beeld te krijgen. Bovendien spelen de problemen zich meestal niet alleen binnen het gezin af. Die komen door het hele familienetwerk voor en zijn daarom regelmatig (gemeente) grensoverschrijdend. Een goede analyse van de situatie en een helder overzicht van wat er speelt, is dan ook een belangrijke voorwaarde voordat u kunt beginnen met het vinden van oplossingen.
Randvoorwaarden
Wil je het probleem écht goed in beeld krijgen, dan is de inbreng van de verschillende partners uit de keten een randvoorwaarde voor een effectieve aanpak. Met elkaar moet je het gesprek aangaan hoe je de problemen definieert, duidt en hoe je er samen mee om wilt gaan. Het belang van het kind kun je daarbij altijd centraal stellen.
Privacy en informatiepositie
Professionals weten vaak wat er speelt. Toch blijft het lastig om:
- een specifiek probleem te (h)erkennen
- alle factoren te overzien die op de situatie en binnen de context van een complexe cultuur van invloed zijn
- samen met de andere partners tot een goede informatiepositie te komen die rekening houdt met de geldende privacyregeling
- het effect van de interventies breed in te schatten omdat zij de kennis van de cultuur en de bijbehorende gebruiken missen
Kennis en draagvlak
Kennis van de factoren en het herkennen van signalen die op een probleem wijzen, zijn essentieel. Dat is alleen niet eenvoudig bij multiprobleemgezinnen met een Roma-achtergrond. Een overzicht van de problemen en oorzaken is wel nodig om de juiste interventies te kunnen kiezen. Een gedeeld beeld en een gedeelde probleemdefinitie zijn daarom van doorslaggevend belang. Dat is nodig om draagvlak te hebben bij de uitvoering van de interventies, maar ook voor de continuïteit en effectiviteit van de aanpak. Meike Lommers biedt praktische hulp hierbij aan.