Inzicht in werkwijze
Om mobiele bendes effectief aan te kunnen pakken, is het allereerst belangrijk om inzicht te hebben in hun werkwijze. Pas dan kun je de samenleving weerbaar maken en barrières opwerpen.
Barrièremodel
Het CCV heeft een methode beschikbaar waarmee je het criminele bedrijfsproces en de complexe wereld eromheen overzichtelijk kunt ordenen en analyseren. Zo wordt in 1 oogopslag duidelijk welke stappen criminelen moeten zetten om een delict te kunnen plegen. Deze methode heet het barrièremodel. Het model maakt per stap inzichtelijk welke partijen en gelegenheden het delict mogelijk maken. Vervolgens toont het model wie op welke manier kan ingrijpen om het criminele proces te verstoren. Ondanks dat het soort delict per bende verschilt, zijn de stappen van het ‘criminele bedrijfsproces’ gelijk.
Bij het barrièremodel over mobiele bendes onderscheiden we 7 verschillende stappen:
Stap 1 – Inreis
Stap 2 – Verblijf
Stap 3 – Gebruik infrastructuur
Stap 4 – Delictpleging
Stap 5 - Opslag (gestolen goederen)
Stap 6 – Vervoer en handel
Stap 7 – Gebruik opbrengst
Per stap zijn er gelegenheden, signalen en dienstverleners te onderscheiden. Vervolgens wordt per onderdeel duidelijk welke barrières opgeworpen kunnen worden om de criminele activiteiten te verstoren.
Gelegenheden
Mobiele bendes zijn altijd op zoek naar de meest gunstige omstandigheden. In het barrièremodel is daarom per stap beschreven van welke gelegenheden bendes gebruikmaken. Een voorbeeld van een gelegenheid is het ontbreken van grenscontroles. Dit biedt mobiele bendes de mogelijkheid om ongezien ons land binnen te komen en uit te reizen.
Signalen
Vaak zijn er indicatoren aanwezig waaraan (de voorbereiding van) criminele handelingen herkend kunnen worden. Dit wordt in het model ‘signalen’ genoemd. Per stap zijn de mogelijke signalen beschreven. Voorbeelden van signalen zijn: overbevolkte vakantiehuisjes en huurwoningen met veel doorstroom waar bovendien veel gesleept wordt met goederen. Voor de signalen uit het barrièremodel geldt: hoe meer signalen, hoe groter de kans dat het om mobiele bendes gaat. Een enkel signaal is meestal niet doorslaggevend.
Dienstverleners (faciliteerders)
Criminelen plegen hun daden niet alleen. Ze hebben hier hulp van andere personen of partijen bij nodig. Deze personen en partijen worden dienstverleners of faciliteerders genoemd. Dienstverleners kunnen de criminelen bewust, maar ook onbewust helpen. Denk bijvoorbeeld aan verhuurders van opslagboxen, garages en loodsen waar gestolen goederen worden opgeslagen. Als de betrokkene bepaalde signalen niet herkent of geen opvolging aan deze signalen geeft, faciliteert hij daarmee onbewust criminaliteit.
Barrières
Bij elke stap hebben verschillende partijen de mogelijkheid om barrières op te werpen. De ene keer kunnen dat burgers en ondernemers zijn, de andere keer is de gemeente, de politie of het Openbaar Ministerie aan zet. Per situatie kan worden bekeken welke partij op dat moment de ‘beste kaarten’ in handen heeft om in te grijpen.
Meer informatie
- Bekijk de beknopte weergave van het digitale barrièremodel
- Bekijk het volledige barrièremodel met alle mogelijke barrières door in te loggen op barrieremodellen.nl.