Wat is mensenhandel?

De Nationale Rapporteur Mensenhandel (NRM) verstaat onder mensenhandel: het werven, vervoeren, overbrengen, opnemen of huisvesten van een persoon, met gebruik van dwang (in brede zin) en met het doel die persoon uit te buiten. 

Juist die beoogde uitbuiting maakt het mensenhandel.
Mensenhandel gaat om:

• Seksuele uitbuiting
• Arbeidsuitbuiting
• Criminele uitbuiting
• Orgaanhandel

Cijfers en ontwikkelingen

Veel gevallen van mensenhandel blijven ongeregistreerd en zijn dus onbekend. Mede door de coronapandemie is het aantal geregistreerde gevallen van seksuele uitbuiting bijvoorbeeld sterk afgenomen. Dit blijkt uit de Slachtoffermonitor mensenhandel 2016 – 2020 van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel (NRM). Arbeidsuitbuiting is beter in beeld gekomen. Bijna de helft van het aantal meldingen in 2020 (984 in totaal) betrof arbeidsuitbuiting. Ondanks dat de geregistreerde cijfers dalen, is er volgens de NRM in het geheel geen sprake van een daling van het aantal slachtoffers.

De NRM constateert verder dat mensenhandel vaak niet alleen staat. Er is vaak een overlap tussen seksueel geweld en (seksuele) uitbuiting. Ook wordt er een link gelegd tussen mensenhandel en andere vormen van (ondermijnende) criminaliteit. Daarnaast blijkt dat slachtofferschap en daderschap in elkaar kunnen overlopen.

Dat bewustwording en aandacht voor mensenhandel belangrijk is, blijkt ook wel uit het feit dat de kans om binnen 7 jaar herhaald slachtoffer van mensenhandel te zijn, oploopt tot 50%. Reden te meer om de signalering, de aanpak en de samenwerking tussen alle partijen te verstevigen, zowel in het sociale als het veiligheidsdomein.

Mensenhandel en mensensmokkel

Mensenhandel en mensensmokkel worden soms met elkaar verward. Mensensmokkel is het illegaal transporteren van mensen over internationale grenzen. Bij mensensmokkel is in eerste instantie sprake van een vrijwillige relatie tussen de smokkelaar en de persoon die het land wil verlaten. Bij mensenhandel is er soms óók sprake van mensensmokkel, maar lang niet altijd.