Rapport compensatie voor slachtoffers van mensenhandel
Dit rapport geeft inzicht in het juridisch kader en de mogelijkheden die er zijn voor slachtoffers om compensatie te claimen in het strafproces. Compensatie kan bestaan uit vergoeding van materiële schade en/of immateriële schade van een slachtoffer.
Onder materiële schade wordt verstaan vermogensschade door bijvoorbeeld inhouding van inkomsten, schade aan eigendommen of medische kosten. Dit kan gecompenseerd worden door een financiële schadevergoeding. Onder immateriële schade verstaat men andere schade die het gevolg is van de mensenhandel, zoals psychische of andere gezondheidsklachten. Denk bij compensatie hiervan aan smartengeld.
Probleemstelling
Wat is het belang van compensatie voor een slachtoffer van mensenhandel? Een slachtoffer is uitgebuit. Dit betekent vele uren werken, onder slechte omstandigheden waarvoor hij/zij niet (voldoende) betaald kreeg. Een financiële compensatie kan een belangrijke basis vormen om een nieuw leven op te bouwen. Dat, in combinatie met een dader die achter de tralies gaat, maakt dat een slachtoffer weer verder kan.
Beschrijving
De afgelopen vijf jaar zagen de auteurs de aandacht voor schadevergoeding in wet- en regelgeving toenemen. Dit rapport beschrijft een aantal van deze ontwikkelingen. De belangrijkste hiervan is de invoering van de Wet versterking van de positie van het slachtoffer in het strafproces in 2011. Ondanks deze positieve ontwikkelingen wijst de praktijk uit dat er nog steeds ruimte is voor verbetering. Hiervoor doen de auteurs een aantal aanbevelingen. Deze zijn uitgesplitst in aanbevelingen 'algemeen', 'controle/opsporing', 'advocatuur', 'rechterlijke macht' en 'hulpverlening'.
Conclusies
In de praktijk wordt bij de aanpak van mensenhandel nog steeds voornamelijk ingezet op de strafrechtelijke vervolging van de dader, met, als dit niet te ingewikkeld is, schadevergoeding voor het slachtoffer. Uit dit rapport blijkt dat in veel gevallen deze schadevergoeding tijdens het strafproces niet wordt aangevraagd of toegekend.
Auteur
Advocaat Marijn Heemskerk in samenwerking met stichting Fairwork.
Organisatie
Stichting FairWork, bestrijdt en voorkomt moderne slavernij in Nederland.