Het college van burgemeester en wethouders is verantwoordelijk voor de (sociale) veiligheid. Handhaving van de openbare orde is exclusief toebedeeld aan de burgemeester. Een goede informatiepositie speelt altijd voor alle partijen een essentiële rol. Bij veiligheidsproblemen is niet alleen het totaal aan informatie, maar ook de manier van verzamelen, bewerken en overdragen belangrijk voor de informatiepositie van de burgemeester.

In het onderzoek Weten wat er speelt concludeert het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) dat voor de versterking van de informatiepositie de mogelijkheden op het gebied van (sociale) veiligheid door veel burgemeesters nog niet volledig worden benut.

Analytische informatie en operationele informatie

In het onderzoek wordt een onderscheid gemaakt tussen operationele informatie en analytische informatie. Bij operationele informatie gaat het om informatie over concrete zaken en incidenten die zich hebben voorgedaan. Onder analytische informatie we bijvoorbeeld analyses, trends en monitors van ontwikkelingen of gebeurtenissen uit het verleden.

Wat betreft analytische informatie komt de informatiepositie van de burgemeester nog onvoldoende overeen met diens behoefte. Als er analytische informatie verstrekt wordt, is de burgemeester doorgaans tevreden over de inhoud ervan, maar dit soort informatie is naar de zin van de burgemeesters nog te weinig voorhanden. Van de andere partners in de veiligheidsketen, zoals het Openbaar Ministerie (OM), het Veiligheidshuis maar ook organisaties die actief zijn op het gebied van zorg en welzijn, ontvangen burgemeesters minder operationele informatie.

Het lokaal bestuur heeft een aantal instrumenten ter beschikking om de informatiepositie te versterken. Ter inspiratie bevat dit dossier ook de beschrijvingen van een aantal voorbeeldgemeenten.

• Handreiking

Burgemeesters, OM en de politie hebben gericht gekeken naar het versterken van het toeleveren van analytische informatie aan burgemeesters en naar het versoepelen van de informatie-uitwisseling met het OM. Hieruit is een praktische handreiking gekomen met de titel Handreiking voor versterking informatiepositie burgemeesters.

• Website Raadsleden en Veiligheid

Gemeenteraadsleden hebben op het gebied van veiligheid drie rollen te vervullen, namelijk kaders stellen, controleren en volksvertegenwoordiging. Voor tips om deze drie rollen goed tot uiting te laten komen, kan je terecht op de website Raadsleden en Veiligheid.

Interviews over de praktijk

Wil je weten hoe bijvoorbeeld burgemeesters tot een betere informatiepositie komen? Lees meer in onderstaande interviews:

• Interview Patrick van den Brink - oud-burgemeester IJsselstein
• Interview Aat de Jonge - burgemeester Dronten en vertegenwoordiger van gemeenten met minder dan 100.000 inwoners in artikel 19-overleg
• Interview Wouter Jong - adviseur crisisbeheersing Nederlands Genootschap voor Burgemeesters